Kinh Điển Phật Giáo

Bấy giờ, Phật bảo Thiên Đế Thích rằng: Kiều Thi Ca! Giả sử Thiết lợi la Phật đầy rẫy châu Thiện Bộ đem làm một phần, có kẻ chép viết kinh điển Bát nhã Ba la mật đa thẳm sâu đem làm một phần, với hai phần đây ngươi lấy phần nào?

Thiên Đế Thích thưa: Ý tôi thà lấy Bát nhã Ba la mật đa thẳm sâu. Sở dĩ vì sao? Tôi đối chỗ Thiết lợi la Phật chẳng phải chẳng tin muốn cúng dường cung kính, tôn trọng ngợi khen. Nhưng thân chư Phật và Thiết lợi la đều nhân nhờ kinh điển Bát nhã Ba la mật đa thẳm sâu mà sanh ra vậy; đều do công đức thế lực Bát nhã Ba la mật đa đã huân tu vậy, nên mới được tất cả thế gian trời, người, a tố lạc thảy cúng dường cung kính, tôn trọng ngợi khen.

Khi ấy, Xá Lợi Tử bảo Thiên Đế Thích rằng: Kiều Thi Ca! Bát nhã Ba la mật đa thẳm sâu không sắc, không thấy, không đối, không tướng, chỗ gọi vô tướng. Pháp vô tướng đã chẳng thể lấy, Ngươi làm sao lấy được? Vì cớ sao? Kiều Thi Ca! Bát nhã Ba la mật đa thẳm sâu không lấy không bỏ, không thêm không bớt, không nhóm không tan, không ích không tổn, không nhiễm không tịnh. Chẳng cùng pháp chư Phật, Bồ tát, Độc giác, Thanh văn, chẳng bỏ pháp ngu phu dị sanh; chẳng cùng vô vi giới, chẳng bỏ hữu vi giới; chẳng cùng các không, chẳng bỏ các có; chẳng cùng Ba la mật đa cho đến nhất thiết tướng trí, chẳng bỏ pháp tất cả tạp nhiễm?

Bấy giờ, Thiên Đế Thích trả lời Xá Lợi Tử rằng: Như vậy, như vậy. Thật như đã nói. Bạch Đại đức! Nếu như thật biết Bát nhã Ba la mật đa thẳm sâu không sắc, không thấy, không đối, không tướng, chỗ gọi vô tướng, không lấy không bỏ, cho đến chẳng cùng nhất thiết tướng trí, chẳng bỏ pháp tất cả tạp nhiễm, đấy là chơn lấy Bát nhã Ba la mật đa thẳm sâu, cũng chơn tu hành Bát nhã Ba la mật đa thẳm sâu. Sở dĩ vì sao? Vì Bát nhã, tĩnh lự, tinh tiến, an nhẫn, tịnh giới, bố thí Ba la mật đa chẳng tùy hai hạnh không hai tướng vậy.

Bấy giờ, Phật khen Thiên Đế Thích rằng: Hay thay, hay thay. Như ngươi đã nói. Bát nhã Ba la mật đa thẳm sâu cho đến bố thí Ba la mật đa chẳng tùy hai hạnh vì không hai tướng vậy.

Kiều Thi Ca! Các kẻ có muốn khiến Bát nhã Ba la mật đa thẳm sâu cho đến bố thí Ba la mật đa có hai tướng, thời là muốn khiến chơn như cho đến bất tư nghì giới cũng có hai tướng. Vì cớ sao? Kiều Thi Ca! Vì Bát nhã Ba La mật đa thẳm sâu cho đến bố thí Ba la mật đa cùng chơn như cho đến bất tư nghì giới đều không hai, không hai phần vậy.

Khi ấy, Thiên Đế Thích lại bạch Phật rằng: Bát nhã Ba la mật đa thẳm sâu thế gian trời, người, a tố lạc thảy đều nên chí thành lễ bái quanh hữu, cúng dường cung kính, tôn trọng ngợi khen. Sở dĩ vì sao? Tất cả chúng Bồ tát Ma ha tát đều đối Bát nhã Ba la mật đa tinh siêng tu học, chứng được Vô thượng Chánh đẳng Bồ đề.

Bạch Thế Tôn! Như khi tôi ngồi trên tòa Thiên Đế trong điện Thiện Pháp tại cung trời Ba mươi ba, vì các thiên chúng tuyên nói chánh pháp, có vô lượng các thiên tử thảy đi đến chỗ tôi nghe tôi thuyết pháp, xong cúng dường cung kính, tôn trọng ngợi khen, quanh hữu lễ lạy, chấp tay mà lui. Nếu khi tôi chẳng có ở pháp tòa kia, các thiên tử thảy cũng đến chỗ ấy, mặc dù chẳng thấy tôi như khi có tôi, cung kính cúng dường, đều nói lên rằng: "Chỗ đây là tòa Thiên Đế Thích vì các thiên tử thuyết pháp, chúng ta đều nên có thiên chủ, cúng dường quanh hữu lễ lạy mà lui".

Bạch Thế Tôn! Bát nhã Ba la mật đa như thế, nếu có kẻ thơ tả thọ trì đọc tụng, rộng vì hữu tình tuyên nói lưu khắp. Phải biết chỗ ấy hằng có cõi đây và mười phương vô biên thế giới khác vô lượng vô số thiên, long, dược xoa, a tố lạc thảy đều đến nhóm hội, nếu khi không kẻ thuyết pháp, vì kính trọng pháp, nên cũng đối chỗ này cúng dường cung kính, tôn trọng ngợi khen lễ lạy mà lui. Vì cớ sao? Vì tất cả Như Lai Ứng Chánh Đẳng Giác và chúng các Bồ tát Ma ha tát, Độc giác, Thanh văn, tất cả hữu tình có bao đồ vui, đều nương Bát nhã Ba la mật đa mà được có vậy. Thiết lợi la Phật cũng do công đức Bát nhã Ba la mật đa huân tu thọ cúng dường vậy.

Bạch Thế Tôn! Bát nhã Ba la mật đa thẳm sâu cùng các hạnh Bồ tát Ma ha tát và sở chứng được Nhất thiết trí trí làm nhân làm duyên, làm chỗ nương dựa, làm năng dẫn phát. Vậy nên tôi nói giả sử Thiết lợi la Phật đầy rẫy châu Thiệm Bộ đây đem làm một phần, có kẻ thơ tả kinh điển Bát nhã Ba la mật đa thẳm sâu lại làm một phần, với hai phần đây, ý tôi thà lấy Bát nhã ba la mật đa là hơn.

Bạch Thế Tôn! Tôi nếu đối Bát nhã Ba la mật đa thẳm sâu đây khi thọ trì đọc tụng, chính nhớ nghĩ, vì tâm hợp với pháp nên đều chẳng thấy có các tướng sợ hãi. Sở dĩ vì sao? Bát nhã Ba la mật đa thẳm sâu vô tướng vô trạng vô ngôn vô thuyết. Bởi Bát nhã Ba la mật đa thẳm sâu vô tướng vô trạng vô ngôn vô thuyết, tĩnh lự thảy năm Ba la mật đa, nói rộng cho đến nhất thiết tướng trí cũng vô tướng vô trạng vô ngôn vô thuyết.

Bạch Thế Tôn! Nếu Bát nhã Ba la mật đa thẳm sâu hữu tướng hữu trạng hữu ngôn hữu thuyết chẳng phải vô tướng vô trạng vô ngôn vô thuyết ấy, chẳng nhẽ Như Lai Ứng Chánh Đẳng Giác biết tất cả pháp vô tướng vô trạng vô ngôn vô thuyết, chứng được Vô thượng Chánh đẳng Bồ đề, vì các hữu tình nói tất cả pháp vô tướng vô trạng vô ngôn vô thuyết.

Bạch Thế Tôn! Bởi Bát nhã Ba la mật đa thẳm sâu vô tướng vô trạng vô ngôn vô thuyết, chẳng phải hữu tướng trạng và hữu ngôn thuyết. Vậy nên Như Lai Ứng Chánh Đẳng Giác biết tất cả pháp vô tướng vô trạng vô ngôn vô thuyết, chứng được Vô thượng Chánh đẳng Bồ đề, vì các hữu tình nói tất cả pháp vô tướng vô trạng vô ngôn vô thuyết.

Bạch Thế Tôn! Vậy nên Bát nhã Ba la mật đa thẳm sâu đáng nhận tất cả thế gian trời người a tố lạc thảy những vô lượng thứ tràng hoa thượng diệu cho đến đèn sáng cúng dường cung kính, tôn trọng ngợi khen.

Bạch Thế Tôn! Nếu có kẻ đối Bát nhã Ba la mật đa thẳm sâu đây chăm lòng lóng nghe,thọ trì đọc tụng, tinh siêng tu học, suy nghĩ đúng lý, thơ tả giải nói, khiến rộng lưu khắp. Lại đem vô lượng tràng hoa thượng diệu cho đến đèn sáng cúng dường cung kính, tôn trọng ngợi khen, quyết định chẳng còn đọa các ác thú, trong chốn biên địa hà tiện chẳng tin Phật pháp, chẳng rơi các bậc Thanh văn. Độc giác, chắc tới Vô thượng Chánh đẳng Bồ đề , thường thấy chư Phật hằng nghe chánh pháp, chẳng lìa bạn lành, nghiêm tịnh cõi Phật, thành thục hữu tình. Từ một nước Phật đến một nước Phật, đem vô lượng thứ đồ cúng thượng diệu, cúng dường cung kính, tôn trọng ngợi khen chư Phật Thế Tôn và chúng các Bồ tát Ma ha tát.

Lại nữa, Bạch Thế Tôn! Giả sử Thiết lợi la Phật đầy rẫy ba ngàn thế giới đem làm một phần, có kẻ thơ tả kinh điển Bát nhã Ba la mật đa thẳm sâu làm một phần nữa. Với trong hai phần đây, ý tôi thà lấy Bát nhã Ba la mật đa thẳm sâu. Vì cớ sao?

Vì tất cả Như Lai Ứng Chánh Đẳng Giác và Thiết lợi la Phật ba ngàn cõi đều từ Bát nhã Ba la mật đa mà sanh ra vậy. Lại Thiết lợi la Phật ba ngàn cõi đều do công đức thế lực Bát nhã Ba la mật đa huân tu, nên được các trời, người, a tố lạc thảy cúng dường cung kính, tôn trọng ngợi khen. Bởi nhân duyên đây nếu các thiện nam tử, thiện nữ nhân thảy cúng dường cung kính, tôn trọng ngợi khen Thiết lợi la Phật, quyết định chẳng sanh các hiểm ác thú, thường sanh thiện thú hưởng các giầu vui, tùy tâm sở nguyện, nương nhờ pháp Tam thừa rốt ráo chứng được Tam thừa Niết bàn.

Lại nữa, Bạch Thế Tôn! Các thiện nam tử, thiện nữ nhân hoặc thấy Như Lai Ứng Chánh Đẳng Giác, hoặc thấy kinh điển Bát nhã Ba la mật đa thẳm sâu, hai công đức đây bình đẳng không khác. Vì cớ sao? Vì Bát nhã Ba la mật đa thẳm sâu cùng các Như Lai Ứng Chánh Đẳng Giác bình đẳng không hai, không hai phần vậy.

Lại nữa, Bạch Thế Tôn! Nếu có Như Lai Ứng Chánh Đẳng Giác trụ ba phen chỉ dẫn, vì các hữu tình tuyên nói chánh pháp, chỗ gọi Khế kinh cho đến Luận nghị. Nếu các thiện nam tử, thiện nữ nhân đối Bát nhã Ba la mật đa thẳm sâu thọ trì đọc tụng, rộng vì người nói, hai công đức đây bình đẳng không khác. Vì cớ sao? Nếu Như Lai Ứng Chánh Đẳng Giác kia hoặc ba phen chỉ dẫn, hoặc tuyên nói ra mười hai phần giáo điều nương Bát nhã Ba la mật đa mà sanh ra vậy.

Lại nữa, Bạch Thế Tôn! Nếu chư Phật Thế Tôn mười phương cõi như cát Căng già trụ ba phen chỉ dẫn, vì các hữu tình tuyên nói chánh pháp, chỗ gọi Khế kinh cho đến Luận nghị. Nếu các thiện nam tử, thiện nữ nhân đối Bát nhã Ba la mật đa thẳm sâu thọ trì đọc tụng, rộng vì người nói. Hai công đức đây bình đẳng không khác. Vì cớ sao? Nếu chư Phật Thế Tôn mười phương cõi như cát Căng già hoặc ba phen chỉ dẫn, hoặc tuyên nói ra mười hai phần giáo đều nương Bát nhã Ba la mật đa mà sanh ra vậy.

Lại nữa, Bạch Thế Tôn! Nếu các thiện nam tử, thiện nữ nhân đem vô lượng thứ tràng hoa thượng diệu cho đến đèn sáng cúng dường cung kính, tôn trọng ngợi khen chư Phật Thế Tôn mười phương thế giới như cát Căng già. Có các thiện nam tử, thuện nữ nhân biên chép phụng trì kinh điển Bát nhã Ba la mật đa thẳm sâu. Lại đem các thứ tràng hoa thượng diệu cho đến đèn sáng cúng dường cung kính, tôn trọng ngợi khen. Hai công đức đây bình đẳng không khác. Vì cớ sao? Vì chư Phật Thế Tôn đều nương Bát nhã Ba la mật đa mà sanh ra vậy.

Lại nữa, Bạch Thế Tôn! Nếu các thiện nam tử, thiện nữ nhân đối Bát nhã Ba la mật đa thẳm sâu chăm lòng lóng nghe, thọ trì đọc tụng, tinh siêng tu học, suy nghĩ đúng lý, thơ tả giải nói, khiến rộng lưu khắp. Kia ở đời sau chẳng đọa địa ngục, bàng sanh, quỷ giới, chẳng rơi bậc Thanh văn, Độc giác. Vì cớ sao? Các thiện nam tử, thiện nữ nhân này quyết định sẽ trụ bậc Bất thối chuyển, xa lìa tất cả tai hoạnh tật dịch, suy não, sợ hãi. Như người mắc nợ run sợ chủ nợ, liền bèn gần gũi phụng thờ nhà vua, dựa thế lực vua, được khỏi run sợ. Vua dụ Bát nhã Ba la mật đa, kẻ mắc nợ người dụ các thiện nam tử, thiện nữ nhân nương cậy Bát nhã Ba la mật đa được lìa tất cả suy não sợ hãi.

Bạch Thế Tôn! Ví như có người nương dựa vua nên được nhiếp thọ, nên cũng được các người đời cúng dường cung kính, tôn trọng ngợi khen. Thiết lợi la Phật cũng lại như thế, do được Bát nhã Ba la mật đa thẳm sâu đã huân tu nên được các trời người a tố lạc thảy cúng dường cung kính, ngợi khen tôn trọng. Vua dụ Bát nhã Ba la mật đa, Thiết lợi la Phật dụ kẻ dựa vua.

Bạch Thế Tôn! Chư Phật đã được Nhất thiết trí trí cũng nương Bát nhã Ba la mật đa mà được thành tựu. Vậy nên tôi nói: Giả sử Thiết lợi la Phật đầy rẫy cõi ba ngàn đây đem làm một phần, có kẻ chép kinh điển Bát nhã Ba la mật đa thẳm sâu làm một phần nữa. Với trong hai phần đây, ý tôi thà lấy Bát nhã Ba la mật đa thẳm sâu. Vì cớ sao? Thiết lợi la Phật bền hơn kim cương, đủ các mầu sắc đã trang nghiêm thân với ba mươi hai tướng, tám mươi tùy hảo, Như Lai mười lực, nói rộng cho đến nhất thiết tướng trí đều do Bát nhã Ba la mật đa mà được thành xong vậy. Bố thí thảy Ba la mật đa đều do Bát nhã Ba la mật đa được danh Đến bờ kia. Vì cớ sao? Nếu không có Bát nhã Ba la mật đa thí thảy chẳng thể đến bờ kia được vậy.

Lại nữa, Bạch Thế Tôn! Nếu thế giới Tam thiên đại thiên đây hoặc thế giới khác, có bao vương đô, thành ấp, xóm làng. Trong ấy nếu có kẻ thọ trì đọc tụng, thơ tả giải nói, cúng dường cung kính Bát nhã Ba la mật đa thẳm sâu, hữu tình chỗ ấy chẳng bị tất cả người phi người thảy làm não hại, chỉ ngoại trừ ác nghiệp quyết định là phải chịu, hữu tình trong ấy lần lữa tu học chánh hạnh Tam thừa, tùy kia sở nguyện cho đến chứng được Niết bàn ba thừa.

Lại nữa, Bạch Thế Tôn! Bát nhã Ba la mật đa thẳm sâu ở cõi ba ngàn làm nhiêu ích lớn, đủ loại thần lực tùy ở chỗ nào thời là có Phật làm Phật sự lớn, chỗ gọi lợi vui tất cả hữu tình.

Bạch Thế Tôn! Ví như vô giá Đại bảo thần châu đủ vô lượng thứ oai đức thắng diệu tùy ở chỗ nào có thần châu đây, người phi người trọn không não hại. Nếu có nam tử hoặc nữ nhân bị quỷ bắt giữ, thân tâm khổ não, nếu có kẻ đem thần châu đây đưa xem, do oai lực của châu quỷ liền bỏ chạy. Có các bệnh nhiệt, hoặc phong, hoặc đàm, hoặc nhiệt phong đàm nhóm hợp làm bệnh, nếu có đeo thần châu đây nơi thân, các bệnh như thế không bệnh nào chẳng trừ lành. Châu đây ở tối năng làm soi sáng, thời nóng năng mát, thời lạnh năng ấm, tùy nơi chỗ nào có thần châu đây thời tiết điều hòa chẳng lạnh chẳng nóng.

Nếu địa phương nào có thần châu đây rắn độc bò cạp thảy không dám núp ở. Nếu có nam tử hoặc là nữ nhân trúng phải độc đau đớn khó chịu, nếu có kẻ cầm thần châu cho xem, vì oai thế của châu nên độc liền tiêu diệt. Nếu các hữu tình thân bị bệnh hủi, mụt nhọt sưng, ghẻ dữ, mắt mù lòa thảy, bệnh mắt, bệnh tai, bệnh mũi, bệnh lưỡi, bệnh hầu, bệnh thân, bệnh các lóng đốt, đeo thần châu đây các bệnh đều lành.

Nếu các ao hồ suối giếng thảy nước bị đục uế, hoặc sắp khô khan, đem châu thả vào, nước liền đầy rẫy, thơm sạch lóng trong đủ tám công đức. Nếu đem các áo màu xanh vàng đỏ trắng hồng tía lục thêu dệt tạp sắc gói thần châu đây thả vào xuống nước, nước theo vẽ áo thành các thứ màu sắc. Vô gía Đại bảo thần châu như thế oai đức vô biên nói không thể hết được. Nếu đựng trong rương trắp cũng khiến đồ kia đầy đủ trọn nên vô biên oai đức. Nếu rương trắp trống không, do từng có đựng châu, thời đồ ấy được nhiều người mến trọng.

Cụ thọ Khánh Hỷ hỏi Thiên Đế Thích rằng: Thần châu như thế chỉ trời độc hữu hay người cũng có ư? Thiên Đế Thích nói: Trong người trên trời đều có châu này. Nếu ở trong người hình nhỏ mà nặng, nếu trên trời hình lớn mà nhẹ. Lại nữa, trong người tướng châu chẳng đầy đủ, châu ở trên trời tướng nó chu viên. Thần châu trên trời oai đức thù thắng vô lượng bội số hơn có ở người.

Khi ấy, Thiên Đế Thích lại thưa Phật rằng: Bát nhã Ba la mật đa thẳm sâu cũng lại như thế, làm gốc các đức, năng diệt vô lượng pháp ác bất thiện, tùy ở chỗ nào khiến các hữu tình thân tâm khổ não thảy đều trừ diệt, người phi người thảy chẳng thể làm hại.

Bạch Thế Tôn! Đã nói vô giá Đại bảo thần châu chẳng những dụ cho Bát nhã Ba la mật đa thẳm sâu, cũng dụ Như Lai Nhất thiết trí trí. Cũng dụ tĩnh lự cho đến bố thí Ba la mật đa. Cũng dụ nội không cho đến vô tánh tự tánh không. Cũng dụ bốn niệm trụ cho đến mười tám pháp Phật bất cộng. Cũng dụ chơn như cho đến bất tư nghì giới. Cũng dụ pháp vô vong thất, tánh hằng trụ xả. Cũng dụ nhất thiết trí, đạo tướng trí, nhất thiết tướng trí. Cũng dụ tất cả đà la ni môn, tam ma địa môn. Cũng dụ vô lượng vô biên Phật pháp. Vì cớ sao? Công đức như thế đều do Ba la mật đa Đại thần chú vương dẫn hiển ra công đức sâu rộng vô lượng vô biên. Thiết lợi la Phật do các công đức đã huân tu, nên sau Phật Niết bàn kham nhận tất cả thế gian trời người a tố lạc thảy cúng dường cung kính tôn trọng ngợi khen.

Lại nữa, Bạch Thế Tôn! Thiết lợi la Phật là chỗ đồ nương rất viên mãn tối thắng thanh tịnh công đức trân bảo Ba la mật đa vậy; là chỗ đồ nương rất viên mãn tối thắng thanh tịnh, không nhiễm không tịnh, không sanh không diệt, không vào không ra, không thêm không bớt, không đến không đi, không động không ngưng, không đây không kia Ba la mật đa vậy; là chỗ đồ nương rất viên mãn tối thắng thanh tịnh thật tánh các pháp Ba la mật đa vậy, nên sau Phật Niết bàn kham nhật tất cả thế gian trời người a tố lạc thảy cúng dường cung kính, tôn trọng ngợi khen.

Lại nữa, Bạch Thế Tôn! Vả thôi Thiết lợi la Phật cõi ba ngàn, giả sử Thiết lợi la Phật đầy rẫy mười phương cõi đều như cát Căng già đem làm một phần; có kẻ thơ tả kinh điển Bát nhã Ba la mật đa thẳm sâu . Vì cớ sao? Vì tất cả Như Lai Ứng Chánh Đẳng Giác và Thiết lợi la đều nhân Bát nhã Ba la mật đa mà sanh ra vậy, đều do Bát nhã Ba la mật đa huân tu vậy, đều làm chỗ đồ nương Bát nhã Ba la mât đa nên kham nhận tất cả thế gian trời người a tố lạc thảy cúng dường cung kính, tôn trọng ngợi khen.

Bạch Thế Tôn! Nếu các thiện nam tử, thiện nữ nhân cúng dường cung kính, tôn trọng ngợi khen Thiết lợi la Phật, trên trời trong người hưởng các giàu vui không có cùng tận. Trong người chỗ gọi đại tộc Sát đế lợi cho đến bậc đại tộc Cư sĩ. Trên trời chỗ gọi trời Bốn đại vương chúng cho đến trời Tha hóa tự tại. Tức do căn lành thù thắng như thế, đến thân rốt sau được hết ngằn mé khổ.

Bạch Thế Tôn! Nếu các thiện nam tử, thiện nữ nhân đối Bát nhã Ba la mật đa thẳm sâu chăm lòng lóng nghe, thọ trì đọc tụng, tinh siêng tu học, thơ tả giải nói, suy nghĩ đúng lý Bát nhã Ba la mật đa thẳm sâu mau được viên mãn. Bát nhã Ba la mật đa thẳm sâu được viên mãn, nên lại khiến tĩnh lự Ba la mật đa cho đến bố thí Ba la mật đa và ba mươi bảy phần pháp Bồ đề, cho đến mười tám pháp Phật bất cộng cũng được viên mãn.

Do đấy lại năng vượt các Thanh văn và bậc Độc giác, chứng vào Bồ tát Chánh tánh ly sanh, năng được Bồ tát thần thông thù thắng. Cưỡi thần thông đây dạo các nước Phật, từ một cõi Phật đến một cõi Phật cúng dường cung kính, tôn trọng ngợi khen chư Phật Thế Tôn, thành thục hữu tình, nghiêm tịnh cõi Phật. Phát nguyện thù thắng thọ các thứ thân, vì muốn nhiêu ích các hữu tình nên hoặc làm Đại luân vương, hoặc làm Tiểu luân vương, hoặc làm Đại quốc vương, hoặc làm Tiểu quốc vương, hoặc làm Sát đế lợi, hoặc làm Bà la môn, hoặc làm Tỳ sa môn, hoặc làm Thiên Đế Thích, hoặc làm Phạm vương, hoặc làm các loại lợi ích an vui vô lượng hữu tình.

Vậy nên, bạch Thế Tôn! Tôi đối chỗ Thiết lợi la chư Phật chẳng phải chẳng tin muốn cúng dường cung kính, tôn trọng ngợi khen. Nhưng đối kinh điển Bát nhã Ba la mật đa thẳm sâu cúng dường cung kính, tôn trọng ngợi khen chỗ được công đức chỗ nhiều hơn kia. Do nhân duyên đây, ý tôi thà lấy Bát nhã Ba la mật đa thẳm sâu.

Bạch Thế Tôn! Nếu các thiện nam tử, thiện nữ nhân cúng dường cung kính, tôn trọng ngợi khen Bát nhã Ba la mật đa thẳm sâu thời là tăng trưởng tất cả Phật pháp. Cũng là nhiếp thọ giàu vui tự tại thế gian xuất thế gian. Như vậy là đã cung kính cúng dường cung kính, tôn trọng ngợi khen Thiết lợi la Phật và các Như Lai Ứng Chánh Đẳng Giác. Bấy giờ, Phật bảo Thiên Đế Thích rằng: Như vậy, như vậy. Như ngươi đã nói.

Thứ 8-1
 

Bấy giờ, Thiên Đế Thích thưa Phật rằng: Bạch Thế Tôn! Nếu các thiện nam tử, thiện nữ nhân muốn được thường thấy pháp thân, sắc thân tất cả Như Lai Ứng Chánh Đẳng Giác thế giới mười phương vô lượng vô số, phải đối kinh điển Bát nhã Ba la mật đa thẳm sâu, chăm lòng lóng nghe, thọ trì đọc tụng, tinh siêng tu học, suy nghĩ đúng lý, thơ tả giải nói, khiến rộng lưu khắp.

Các thiện nam tử, thiện nữ nhân này đã được thường thấy pháp thân, sắc thân tất cả Như Lai Ứng Chánh Đẳng Giác thế giới mười phương vô lượng vô số, lần lữa tu hành Bát nhã Ba la mật đa khiến mau viên mãn. Bấy giờ, nên đem pháp tánh tu tập quán Phật tùy nhớ.

Bạch Thế Tôn! Tất cả pháp tánh lược có hai thứ: Một là hữu vi, hai là vô vi.

Vì sao gọi là pháp tánh hữu vi? Nghĩa là trí nội không cho đến vô tánh tự tánh không. Hoặc trí bốn niệm trụ cho đến mười tám pháp Phật bất cộng. Hoặc trí pháp thiện phi thiện. Hoặc trí pháp hữu ký vô ký. Hoặc trí pháp hữu lậu vô lậu. Hoặc trí pháp hữu vi vô vi. Hoặc trí pháp hữu tội vô tội. Hoặc trí pháp thế gian xuất thế gian. Hoặc trí pháp tạp nhiễm thanh tịnh. Các môn trí vô lượng như thế thảy đều gọi tên pháp tánh hữu vi.

Vì sao gọi là pháp tánh vô vi? Nghĩa là tất cả pháp vô sanh vô diệt, vô trụ vô dị, vô nhiễm vô tịnh, vô tăng vô giảm, vô tướng vô vi, vô tánh tự tánh. Như vậy gọi tên pháp tánh vô vi.

Các thiện nam tử, thiện nữ nhân này nên đem hai thứ pháp tánh như thế đối các Như Lai Ứng Chánh Đẳng Giác tu tùy nhớ Phật.

Bấy giờ, Phật bảo Thiên Đế Thích rằng: Như vậy, như vậy. Như ngươi đã nói. Kiều Thi Ca! Chư Phật quá khứ vị lai hiện tại, đều nương Bát nhã Ba la mật đa đã chứng sẽ chứng hiện chứng Vô thượng Chánh đẳng Bồ đề. Thanh văn đệ tử chư Phật quá khứ vị lai hiện tại đều nương Bát nhã Ba la mật đa đã được sẽ được hiện được quả Dự lưu, Nhất lai, Bất hoàn, A la hán. Độc giác quá khứ vị lai hiện tại đều nương Bát nhã Ba la mật đa đã sẽ hiện chứng Độc giác Bồ đề. Vì cớ sao?

Kiều Thi Ca! Trong tạng bí mật Bát nhã Ba la mật đa thẳm sâu rộng nói pháp tương ưng Tam thừa vậy. Nhưng đây đã nói đem vô sở đắc làm phương tiện vậy, vô tánh vô tướng làm phương tiện vậy, vô sanh vô diệt làm phương tiện vậy, vô nhiễm vô tịnh làm phương tiện vậy, vô tạo vô tác làm phương tiện vậy, vô nhập vô xuất làm phương tiện vậy, vô tăng vô giảm làm phương tiện vậy, vô thủ vô xả làm phương tiện vậy. Đã nói như thế đều nương thế tục, chẳng nương thắng nghĩa. Sở dĩ vì sao? Bát nhã Ba la mật đa thẳm sâu chẳng Bát nhã Ba la mật đa, chẳng phải chẳng Bát nhã Ba la mật đa. Chẳng bờ đây chẳng bờ kia, chẳng giữa giòng, chẳng đất liền, chẳng nước biển. Chẳng cao chẳng thấp. Chẳng bình đẳng chẳng phải chẳng bình đẳng. Chẳng có tướng chẳng không tướng. Chẳng thế gian chẳng xuất thế gian. Chẳng hữu lậu chẳng vô lậu. Chẳng hữu vi chẳng vô vi. Chẳng thiện chẳng phải chẳng thiện. Chẳng hữu ký chẳng vô ký. Chẳng quá khứ chẳng vị lai chẳng hiện tại.

Kiều Thi Ca! Bát nhã Ba la mật đa thẳm sâu chẳng cùng pháp chư Phật, chẳng cùng pháp Bồ tát, chẳng cùng pháp Độc giác, chẳng cùng pháp Thanh văn, cũng chẳng bỏ các pháp Dị sanh.

Khi ấy Thiên Đế Thích lại thưa Phật rằng: Bát nhã Ba la mật đa thẳm sâu là đại Ba la mật đa, là vô thượng Ba la mật đa, là vô đẳng đẳng Ba la mật đa. Các Bồ tát Ma ha tát khi tu hành Bát nhã Ba la mật đa thẳm sâu như thế, mặc dù biết tất cả hữu tình tâm hành cảnh giới sai khác, mà chẳng đắc ngã, chẳng đắc hữu tình cho đến chẳng đắc tri giả kiến giả. Cũng chẳng đắc sắc thọ tưởng hành thức, cho đến chẳng đắc sáu xúc làm duyên sanh ra các thọ. Cũng lại chẳng đắc bố thí Ba la mật đa cho đến bát nhã Ba la mật đa. Như vậy cho đến chẳng đắc mười tám pháp Phật bất cộng và vô lượng vô biên các Phật pháp khác. Vì cớ sao? Vì chẳng phải Bát nhã Ba la mật đa thẳm sâu đối tất cả pháp nương hữu sở đắc mà hiện ra vậy. Sở dĩ vì sao? Vì Bát nhã Ba la mật đa thẳm sâu đều vô tự tánh cũng bất khả đắc . Năng đắc sở đắc và hai chỗ nương tánh tướng đều không, bất khả đắc vậy.

Bấy giờ, Phật bảo Thiên Đế Thích rằng: Như vậy, như vậy. Như ngươi đã nói. Kiều Thi Ca! Các Bồ tát Ma ha tát đem vô sở đắc mà làm phương tiện, đêm dài tu học Bát nhã Ba la mật đa thẳm sâu hãy chẳng đắc Bồ đề và Tát đỏa, huống đắc Bồ tát Ma ha tát? Đã chẳng đắc Bồ tát Ma ha tát đâu đắc pháp Bồ tát Ma ha tát? Pháp Bồ tát Ma ha tát hãy chẳng đắc, huống đắc chư Phật Vô thượng Chánh đẳng Bồ đề.

Khi ấy, Thiên Đế Thích lại thưa Phật rằng: Các Bồ tát Ma ha tát vì chỉ nên tu Bát nhã Ba la mật đa thẳm sâu, hay cũng nên tu năm Ba la mật đa kia ư?

Bấy giờ, Phật bảo Thiên Đế Thích rằng: Các Bồ tát Ma ha tát đem vô sở đắc làm phương tiện, tu đủ sáu thứ Ba la mật đa. Khi tu bố thí chẳng đắc bố thí, chẳng đắc kẻ thí, chẳng đắc kẻ nhận. Khi tu tịnh giới chẳng đắc tịnh giới, chẳng đắc kẻ trì giới, chẳng đắc kẻ phạm giới. Khi tu an nhẫn chẳng đắc an nhẫn, chẳng đắc kẻ an nhẫn, chẳng đắc kẻ hờn giận. Khi tu tinh tiến chẳng đắc tinh tiến, chẳng đắc kẻ tinh tiến, chẳng đắc kẻ lười biếng, chẳng đắc việc làm đáng nên tinh tiến, chẳng đắc năng làm hoặc thân hoặc tâm. Khi tu tĩnh lự chẳng đắc tĩnh lự, chẳng đắc kẻ tĩnh lự, chẳng đắc kẻ toán loạn. Khi tu bát nhã chẳng đắc bát nhã, chẳng đắc kẻ đủ diệu huệ, chẳng đắc kẻ đủ ác huệ, chẳng đắc bát nhã sở quán các pháp tánh tướng sai khác.

Lại nữa, Kiều Thi Ca! Các Bồ tát Ma ha tát Bát nhã Ba la mật đa thẳm sâu làm sáng, làm dẫn, tu tập tất cả Ba la mật đa không chỗ chấp trước, khiến mau viên mãn.

Lại nữa, Kiều Thi Ca! Các Bồ tát Ma ha tát đối tất cả pháp đem vô sở đắc mà làm phương tiện, Bát nhã Ba la mật đa thẳm sâu làm sáng làm dẫn, tuy quán các pháp mà không sở chấp, khiến sở tu tập mau được viên mãn. Nghĩa là vô sở đắc làm phương tiện, Bát nhã Ba la mật đa thẳm sâu làm sáng làm dẫn, tuy quán các uẩn, các xứ, các giới, nói rộng cho đến nhất thiết tướng trí mà không sở chấp. Do nhân duyên đây khiến sở tu tập mau được viên mãn.

Kiều Thi Ca! Như châu Thiệm Bộ có những các cây nhánh tua cọng thân hoa lá quả hạt, tuy có nhiều thứ hình sắc chẳng đồng mà bóng mát cây trọn không sai khác, đủ công đức lớn chúng về nương dựa. Như vậy năm Ba la mật đa trước tuy đều có khác, mà do Bát nhã Ba la mật đa nhiếp thọ hồi hướng Nhất thiết trí trí, đem vô sở đắc làm phương tiện nên các tướng sai khác đều bất khả đắc, đủ công đức lớn chúng về nương dựa.

Khi ấy, Thiên Đế Thích lại thưa Phật rằng: Bát nhã Ba la mật đa thẳm sâu trọn nên công đức rộng lớn thù thắng, trọn nên công đức tất cả thù thắng, trọn nên công đức viên mãn thù thắng, trọn nên công đức vô lượng thù thắng, trọn nên công đức vô số thù thắng, trọn nên công đức vô biên thù thắng, trọn nên công đức vô đẳng thù thắng, trọn nên công đức vô tận thù thắng.

Nếu các thiện nam tử, thiện nữ nhân thơ tả Bát nhã Ba la mật đa thẳm sâu như thế các báu trang nghiêm, thọ trì đọc tụng, cúng dường cung kính, tôn trọng ngợi khen, y như kinh đã nói suy nghĩ đúng lý. Lại có các thiện nam tử, thiện nữ nhân thơ tả Bát nhã Ba la mật đa thẳm sâu như thế, ban cho người thọ trì khiến rộng lưu khắp. Hai nhóm phước này nhóm nào nhiều hơn?

Bấy giờ, Phật bảo Thiên Đế Thích rằng: Ta hỏi lại ngươi, cứ tùy ý đáp. Nếu có các thiện nam tử, thiện nữ nhân theo người thỉnh được Thiết lợi la Phật đựng dùng hòm báu, để chỗ cao hơn. Lại đem các thứ tràng hoa thượng diệu cho đến đèn sáng cúng dường cung kính, tôn trọng ngợi khen. Lại có các thiện nam tử, thiện nữ nhân theo người thỉnh được Thiết lợi la Phật phân thí cho người chừng như hạt cải, khiến kia kính nhận an để đúng pháp. Lại đem vô lượng tràng hoa thượng diệu cho đến đèn sáng cúng dường cung kính, tôn trọng ngợi khen. Nơi ý hiểu sao? Hai nhóm phước đây nhóm nào nhiều hơn?

Thiên đế Thích thưa: Như tôi hiểu nghĩa Phật đã nói, hai nhóm phước này kẻ sau là hơn. Vì cớ sao? Vì các Đức Như Lai Ứng Chánh Đẳng Giác đem lòng đại bi vì loại hữu tình nên đối chỗ Thiết lợi la chư Phật cúng dường cung kính mà được độ thoát. Nên khi sắp vào Niết bàn dùng sức Kim cương tam ma địa đập nát thân kim cương nhỏ như hạt cải; lại đem thần lực đại bi sâu rộng gia trì Thiết lợi la Phật như thế, khiến đối Như Lai sau vào Niết bàn có được một viên lượng bằng hạt cải, cúng dường cung kính được phước vô biên, ở trong trời người hưởng nhiều vui hơn hết, cho đến rốt sau được hết ngằn mé khổ. Nên kẻ cho người phước ấy phải hơn.

Bấy giờ, Phật khen Thiên Đế Thích rằng: Hay thay, hay thay! Như ngươi đã nói. Kiều Thi Ca! Đối Bát nhã Ba la mật đa thẳm sâu hoặc tự thọ trì cúng dường cung kính, hoặc chuyển cho người khiến rộng lưu khắp, hai nhóm phước đây kẻ sau là nhiều. Vì cớ sao? Bởi kẻ cho người năng khiến vô lượng vô số hữu tình được lợi vui vậy.

Lại nữa, Kiều Thi Ca! Nếu có kẻ đối Bát nhã Ba la mật đa thẳm sâu đây đã thuyết nghĩa thú, như thật vì người phân biệt giải nói khiến được hiểu chính, chỗ được nhóm phước càng hơn công đức cho người lưu khắp nhiều trăm ngàn bội. Kính Pháp sư đây phải như kính Phật, cũng như phụng thờ kẻ bậc Phạm hạnh. Sở dĩ vì sao? Bát nhã Ba la mật đa thẳm sâu tức là chư Phật, chư Phật tức là Bát nhã Ba la mật đa thẳm sâu. Bát nhã Ba la mật đa thẳm sâu chẳng khác chư Phật, chư Phật chẳng khác Bát nhã Ba la mật đa thẳm sâu. Vì cớ sao? Chư Phật ba đời đều nương Bát nhã Ba la mật đa tinh siêng tu học, chứng được Vô thượng Cháng đẳng Bồ đề.

Kẻ bậc phạm hạnh phải biết tức là Bồ tát Ma ha tát trụ bậc Bất thối chuyển. Bồ tát Ma ha tát này cũng nương Bát nhã Ba la mật đa tinh siêng tu học, chứng được Vô thượng Chánh đẳng Bồ đề. Kẻ chủng tánh Thanh văn cũng nương Bát nhã Ba la mật đa tinh siêng tu học, được quả A la hán. Kẻ chủng tánh Độc giác cũng nương Bát nhã Ba la mật đa tinh siêng tu học được Độc giác Bồ đề. Kẻ chủng tánh Bồ tát cũng nương Bát nhã Ba la mật đa tinh siêng tu học, vượt các bậc Thanh văn, Độc giác, chứng vào Bồ tát Chánh tánh ly sanh, lần lữa tu hành các hạnh Bồ tát mới được trụ bậc Bất thối chuyển.

Vì vậy nên Kiều Thi Ca! Nếu các thiện nam tử, thiện nữ nhân muốn đem vô lượng tràng hoa thượng diệu cho đến đèn sáng, cúng dường cung kính, tôn trọng ngợi khen vị Phật hiện tại, phải chép kinh điển Bát nhã Ba la mật đa thẳm sâu, đem vô lượng tràng hoa thượng diệu cho đến đèn sáng cúng dường cung kính, tôn trọng ngợi khen.

Kiều Thi Ca! Ta quán nghĩa đây, khi sơ được Vô thượng Chánh đẳng giác, khởi suy nghĩ này: Ta nương ai trụ? Ai kham thọ Ta cúng dường cung kính? Khi khởi nghĩ này đều chẳng có chư thiên ma phạm, người phi người ngang hàng với Ta huống là có hơn! Lại tự suy nghĩ: Ta nương pháp đây đã chứng Vô thượng Chánh đẳng Bồ đề. Pháp đây rất sâu thẳm, vắng lặng nhiệm mầu, Ta nên nương lại pháp đây mà trụ, cúng dường cung kính, nghĩa là Bát nhã Ba la mật đa thẳm sâu.

Kiều Thi Ca! Ta đã thành Phật còn phải nương Bát nhã Ba la mật đa cúng dường cung kính, huống các thiện nam tử, thiện nữ nhân muốn cầu Vô thượng Chánh đẳng Bồ đề mà chẳng nương Bát nhã Ba la mật đa thẳm sâu đây tinh siêng tu học, cúng dường cung kính, tôn trọng ngợi khen ư? Vì cớ sao? Kiều Thi Ca! Bát nhã Ba la mật đa thẳm sâu năng sanh chúng Bồ tát Ma ha tát. Từ chúng Bồ tát Ma ha tát đây sanh các Như Lai Ứng Cháng Đẳng Giác. Nương các Như Lai Ứng Chánh Đẳng Giác mà sanh Thanh văn, độc giác vậy.

Vì vậy nên kiều Thi Ca! Hoặc Bồ tát thừa, hoặc Độc giác thừa, hoặc Thanh văn thừa, các thiện nam tử, thiện nữ nhân thảy đều đối Bát nhã Ba la mật đa nên siêng tu học, đem vô lượng thứ tràng hoa thượng diệu cho đến đèn sáng cúng dường cung kính, tôn trọng ngợi khen. Sở dĩ vì sao? Thanh văn, Độc giác và Bồ tát thừa cần nương Bát nhã Ba la mật đa tinh siêng tu học được đến rốt ráo.

Lại nữa, Kiều Thi Ca! Nếu các thiện nam tử, thiện nữ nhân giáo hóa các loại hữu tình châu Thiệm Bộ, đều khiến an trụ mười thiện nghiệp đạo. Nơi ý hiểu sao? Các thiện nam tử, thiện nữ nhân này do nhân duyên đây được phước nhiều chăng? Thiên Đế Thích thưa: Bạch Thế Tôn! Rất nhiều. Bạch Thế Tôn! Rất nhiều .

Phật bảo: Kiều Thi Ca! Nếu các thiện nam tử, thiện nữ nhân thơ tả kinh điển Bát nhã Ba la mật đa thẳm sâu thí cho người đọc tụng, hoặc chuyển thơ tả, khiến rộng lưu khắp. Các thiện nam tử, thiện nữ nhân này chỗ được nhóm phước rất nhiều hơn trước. Vì cớ sao? Kiều Thi Ca! Trong tạng bí mật Bát nhã Ba la mật đa thẳm sâu rộng nói tất cả pháp vô lậu. Các thiện nam tử, thiện nữ nhân thảy đối với trong ấy đã học nay học sẽ học; hoặc có đã vào nay vào sẽ vào, Thanh văn chủng tánh chánh tánh ly sanh, lần hồi cho đến đã chánh sẽ được quả A la hán, hoặc có đã vào nay vào sẽ vào Độc giác chủng tánh chánh tánh ly sanh, lần hồi cho đến đã chánh sẽ được Độc giác Bồ đề, hoặc có Bồ tát chủng tánh chánh tánh ly sanh lần hồi tu hành các hạnh Bồ tát đã được nay được sẽ được Vô thượng Chánh đẳng Bồ đề.

Kiều Thi Ca! Trong tạng Bí mật Bát nhã Ba la mật đa thẳm sâu đã thuyết tất cả pháp vô lậu ấy là bố thí Ba la mật đa cho đến bát nhã Ba la mật đa. Hoặc nội không cho đến vô tánh tự tánh không. Hoặc chơn như cho đến bất tư nghì giới. Hoặc đoạn giới cho đến vô vi giới. Hoặc khổ tập diệt đạo thánh đế. Hoặc bốn niệm trụ cho đến tám thánh đạo chi. Hoặc bốn tĩnh lự, bốn vô lượng, bốn vô sắc định. Hoặc tám giải thoát, chín định thứ lớp. Hoặc không, vô tướng, vô nguyện giải thoát môn. Hoặc Tịnh quán địa cho đến Như Lai địa. Hoặc Cực hỷ địa cho đến Pháp vân địa. Hoặc năm nhãn, sáu thần thông. Hoặc Như Lai mười lực cho đến mười tám pháp Phật bất cộng. Hoặc pháp vô vong thất, tánh hằng trụ xả. Hoặc tất cả đà la ni môn, tam ma địa môn. Hoặc nhất thiết trí, đạo tướng trí, nhất thiết tướng trí. Hoặc vô lượng vô biên các Phật pháp khác, đều là trong đây đã thuyết tất cả pháp vô lậu.

--- o0o ---

Mục Lục Tập 21