Xá Lợi Tử!
Nếu Bồ tát Ma ha tát khi tu hành Bát nhã Ba la mật đa có phương tiện khéo
léo, chẳng hành bố thí Ba la mật đa, chẳng hành tướng bốn thí Ba la mật đa
là hành Bát nhã Ba la mật đa. Chẳng hành tịnh giới an nhẫn tinh tiến tĩnh
lự bát nhã Ba la mật đa, chẳng hành tướng tịnh giới an nhẫn tinh tiến tĩnh
lự bát nhã Ba la mật đa là hành Bát nhã Ba la mật đa. Chẳng hành bố thí Ba
la mật đa thường vô thường, chẳng hành tướng bốn thí Ba la mật đa thường
vô thường là hành Bát nhã Ba la mật đa. Chẳng hành tịnh giới an nhẫn tinh
tiến tĩnh lự bát nhã Ba la mật đa thường vô thường, chẳng hành tướng tịnh
giới an nhẫn tinh tiến tĩnh lự bát nhã Ba la mật đa thường vô thường là
hành Bát nhã Ba la mật đa. Chẳng hành bố thí Ba la mật đa lạc khổ, chẳng
hành tướng bốn thí Ba la mật đa lạc khổ là hành Bát nhã Ba la mật đa.
Chẳng hành tịnh giới an nhẫn tinh tiến tĩnh lự bát nhã Ba la mật đa lạc
khổ, chẳng hành tướng tịnh giới an nhẫn tinh tiến tĩnh lự bát nhã Ba la
mật đa lạc khổ là hành Bát nhã Ba la mật đa. Chẳng hành bố thí Ba la mật
đa ngã vô ngã, chẳng hành tướng bốn thí Ba la mật đa ngã vô ngã là hành
Bát nhã Ba la mật đa. Chẳng hành tịnh giới an nhẫn tinh tiến tĩnh lự bát
nhã Ba la mật đa ngã vô ngã, chẳng hành tướng tịnh giới an nhẫn tinh tiến
tĩnh lự bát nhã Ba la mật đa ngã vô ngã là hành Bát nhã Ba la mật đa.
Chẳng hành bố thí Ba la mật đa tịnh bất tịnh, chẳng hành tướng bốn thí Ba
la mật đa tịnh bất tịnh là hành Bát nhã Ba la mật đa. Chẳng hành tịnh giới
an nhẫn tinh tiến tĩnh lự bát nhã Ba la mật đa tịnh bất tịnh, chẳng hành
tướng tịnh giới an nhẫn tinh tiến tĩnh lự bát nhã Ba la mật đa tịnh bất
tịnh là hành Bát nhã Ba la mật đa. Chẳng hành bố thí Ba la mật đa không
bất không, chẳng hành tướng bốn thí Ba la mật đa không bất không là hành
Bát nhã Ba la mật đa. Chẳng hành tịnh giới an nhẫn tinh tiến tĩnh lự bát
nhã Ba la mật đa không bất không, chẳng hành tướng tịnh giới an nhẫn tinh
tiến tĩnh lự bát nhã Ba la mật đa không bất không là hành Bát nhã Ba la
mật đa. Chẳng hành bố thí Ba la mật đa vô tướng hữu tướng, chẳng hành
tướng bốn thí Ba la mật đa vô tướng hữu tướng là hành Bát nhã Ba la mật
đa. Chẳng hành tịnh giới an nhẫn tinh tiến tĩnh lự bát nhã Ba la mật đa vô
tướng hữu tướng, chẳng hành tướng tịnh giới an nhẫn tinh tiến tĩnh lự bát
nhã Ba la mật đa vô tướng hữu tướng là hành Bát nhã Ba la mật đa. Chẳng
hành bố thí Ba la mật đa vô nguyện hữu nguyện, chẳng hành tướng bốn thí Ba
la mật đa vô nguyện hữu nguyện là hành Bát nhã Ba la mật đa. Chẳng hành
tịnh giới an nhẫn tinh tiến tĩnh lự bát nhã Ba la mật đa vô nguyện hữu
nguyện, chẳng hành tướng tịnh giới an nhẫn tinh tiến tĩnh lự bát nhã Ba la
mật đa vô nguyện hữu nguyện là hành Bát nhã Ba la mật đa. Chẳng hành bố
thí Ba la mật đa tịch tĩnh bất tịch tĩnh, chẳng hành tướng bốn thí Ba la
mật đa tịch tĩnh bất tịch tĩnh là hành Bát nhã Ba la mật đa. Chẳng hành
tịnh giới an nhẫn tinh tiến tĩnh lự bát nhã Ba la mật đa tịch tĩnh bất
tịch tĩnh, chẳng hành tướng tịnh giới an nhẫn tinh tiến tĩnh lự bát nhã Ba
la mật đa tịch tĩnh bất tịch tĩnh là hành Bát nhã Ba la mật đa. Chẳng hành
bố thí Ba la mật đa viễn ly bất viễn ly, chẳng hành tướng bốn thí Ba la
mật đa viễn ly bất viễn ly là hành Bát nhã Ba la mật đa. Chẳng hành tịnh
giới an nhẫn tinh tiến tĩnh lự bát nhã Ba la mật đa viễn ly bất viễn ly,
chẳng hành tướng tịnh giới an nhẫn tinh tiến tĩnh lự bát nhã Ba la mật đa
viễn ly bất viễn ly là hành Bát nhã Ba la mật đa. Xá Lợi Tử! Phải biết đấy
là Bồ tát Ma ha tát tu hành Bát nhã Ba la mật đa có phương tiện khéo léo.
Vì sao thế? Xá Lợi Tử! Bố thí ba la mật đa, bố thí Ba la mật đa tánh
không. Tịnh giới, an nhẫn, tinh tiến, tĩnh lự, bát nhã Ba la mật đa; tịnh
giới an nhẫn tinh tiến tĩnh lự bát nhã Ba la mật đa tánh không. Xá Lợi Tử!
Bố thí Ba la mật đa này chẳng phải bố thí Ba la mật đa không, bố thí Ba la
mật đa không này chẳng phải bố thí Ba la mật đa. Vì bố thí Ba la mật đa
chẳng rời không, không chẳng rời bố thí Ba la mật đa. Bố thí Ba la mật đa
tức là không, không tức là bố thí Ba la mật đa. Tịnh giới an nhẫn tinh
tiến tĩnh lự Bát nhã Ba la mật đa cũng lại như vậy! Xá Lợi Tử!
Nếu Bồ tát Ma ha tát khi tu hành Bát nhã Ba la mật đa có phương tiện khéo
léo, chẳng hành năm nhãn, chẳng hành tướng năm nhãn là hành Bát nhã Ba la
mật đa. Chẳng hành sáu thần thông, chẳng hành tướng sáu thần thông là hành
Bát nhã Ba la mật đa. Chẳng hành năm nhãn thường vô thường, chẳng hành
tướng năm nhãn thường vô thường là hành Bát nhã Ba la mật đa. Chẳng hành
sáu thần thông thường vô thường, chẳng hành tướng sáu thần thông thường vô
thường là hành Bát nhã Ba la mật đa. Chẳng hành năm nhãn lạc khổ, chẳng
hành tướng năm nhãn lạc khổ là hành Bát nhã Ba la mật đa. Chẳng hành sáu
thần thông lạc khổ, chẳng hành tướng sáu thần thông lạc khổ là hành Bát
nhã Ba la mật đa. Chẳng hành năm nhãn ngã vô ngã, chẳng hành tướng năm
nhãn ngã vô ngã là hành Bát nhã Ba la mật đa. Chẳng hành sáu thần thông
ngã vô ngã, chẳng hành tướng sáu thần thông ngã vô ngã là hành Bát nhã Ba
la mật đa. Chẳng hành năm nhãn tịnh bất tịnh, chẳng hành tướng năm nhãn
tịnh bất tịnh là hành Bát nhã Ba la mật đa. Chẳng hành sáu thần thông tịnh
bất tịnh, chẳng hành tướng sáu thần thông tịnh bất tịnh là hành Bát nhã Ba
la mật đa. Chẳng hành năm nhãn không bất không, chẳng hành tướng năm nhãn
không bất không là hành Bát nhã Ba la mật đa. Chẳng hành sáu thần thông
không bất không, chẳng hành tướng sáu thần thông không bất không là hành
Bát nhã Ba la mật đa. Chẳng hành năm nhãn vô tướng hữu tướng, chẳng hành
tướng năm nhãn vô tướng hữu tướng là hành Bát nhã Ba la mật đa. Chẳng hành
sáu thần thông vô tướng hữu tướng, chẳng hành tướng sáu thần thông vô
tướng hữu tướng là hành Bát nhã Ba la mật đa. Chẳng hành năm nhãn vô
nguyện hữu nguyện, chẳng hành tướng năm nhãn vô nguyện hữu nguyện là hành
Bát nhã Ba la mật đa. Chẳng hành sáu thần thông vô nguyện hữu nguyện,
chẳng hành tướng sáu thần thông vô nguyện hữu nguyện là hành Bát nhã Ba la
mật đa. Chẳng hành năm nhãn tịch tĩnh bất tịch tĩnh, chẳng hành tướng năm
nhãn tịch tĩnh bất tịch tĩnh là hành Bát nhã Ba la mật đa. Chẳng hành sáu
thần thông tịch tĩnh bất tịch tĩnh, chẳng hành tướng sáu thần thông tịch
tĩnh bất tịch tĩnh là hành Bát nhã Ba la mật đa. Chẳng hành năm nhãn viễn
ly bất viễn ly, chẳng hành tướng năm nhãn viễn ly bất viễn ly là hành Bát
nhã Ba la mật đa. Chẳng hành sáu thần thông viễn ly bất viễn ly, chẳng
hành tướng sáu thần thông viễn ly bất viễn ly là hành Bát nhã Ba la mật
đa. Xá Lợi Tử! Phải biết đấy là Bồ tát Ma ha tát tu hành Bát nhã Ba la mật
đa có phương tiện khéo léo. Vì sao thế? Xá Lợi Tử! Năm nhãn, năm nhãn tánh
không. Sáu thần thông, sáu thần thông tánh không. Xá Lợi Tử! Năm nhãn này
chẳng phải năm nhãn không, năm nhãn không này chẳng phải năm nhãn. Vì năm
nhãn chẳng rời không, không chẳng rời năm nhãn. Năm nhãn tức là không,
không tức là sắc xứ. Sáu thần thông cũng lại như vậy! Xá Lợi Tử!
Nếu Bồ tát Ma ha tát khi tu hành Bát nhã Ba la mật đa có phương tiện khéo
léo, chẳng hành Phật mười lực, chẳng hành tướng Phật mười lực là hành Bát
nhã Ba la mật đa. Chẳng hành bốn vô sở úy, bốn vô ngại giải, đại từ, đại
bi, đại hỷ, đại xả, mười tám pháp Phật bất cộng, nhất thiết trí, đạo tướng
trí, nhất thiết tướng trí; chẳng hành tướng bốn vô sở úy cho đến nhất
thiết tướng trí là hành Bát nhã Ba la mật đa. Chẳng hành Phật mười lực
thường vô thường, chẳng hành tướng Phật mười lực thường vô thường là hành
Bát nhã Ba la mật đa. Chẳng hành bốn vô sở úy, bốn vô ngại giải, đại từ,
đại bi, đại hỷ, đại xả, mười tám pháp Phật bất cộng, nhất thiết trí, đạo
tướng trí, nhất thiết tướng trí thường vô thường; chẳng hành tướng bốn vô
sở úy cho đến nhất thiết tướng trí thường vô thường là hành Bát nhã Ba la
mật đa. Chẳng hành Phật mười lực lạc khổ, chẳng hành tướng Phật mười lực
lạc khổ là hành Bát nhã Ba la mật đa. Chẳng hành bốn vô sở úy, bốn vô ngại
giải, đại từ, đại bi, đại hỷ, đại xả, mười tám pháp Phật bất cộng, nhất
thiết trí, đạo tướng trí, nhất thiết tướng trí lạc khổ; chẳng hành tướng
bốn vô sở úy cho đến nhất thiết tướng trí lạc khổ là hành Bát nhã Ba la
mật đa. Chẳng hành Phật mười lực ngã vô ngã, chẳng hành tướng Phật mười
lực ngã vô ngã là hành Bát nhã Ba la mật đa. Chẳng hành bốn vô sở úy, bốn
vô ngại giải, đại từ, đại bi, đại hỷ, đại xả, mười tám pháp Phật bất cộng,
nhất thiết trí, đạo tướng trí, nhất thiết tướng trí ngã vô ngã; chẳng hành
tướng bốn vô sở úy cho đến nhất thiết tướng trí ngã vô ngã là hành Bát nhã
Ba la mật đa. Chẳng hành Phật mười lực tịnh bất tịnh, chẳng hành tướng
Phật mười lực tịnh bất tịnh là hành Bát nhã Ba la mật đa. Chẳng hành bốn
vô sở úy, bốn vô ngại giải, đại từ, đại bi, đại hỷ, đại xả, mười tám pháp
Phật bất cộng, nhất thiết trí, đạo tướng trí, nhất thiết tướng trí tịnh
bất tịnh; chẳng hành tướng bốn vô sở úy cho đến nhất thiết tướng trí tịnh
bất tịnh là hành Bát nhã Ba la mật đa. Chẳng hành Phật mười lực tịnh bất
tịnh, chẳng hành tướng Phật mười lực tịnh bất tịnh là hành Bát nhã Ba la
mật đa. Chẳng hành bốn vô sở úy, bốn vô ngại giải, đại từ, đại bi, đại hỷ,
đại xả, mười tám pháp Phật bất cộng, nhất thiết trí, đạo tướng trí, nhất
thiết tướng trí tịnh bất tịnh; chẳng hành tướng bốn vô sở úy cho đến nhất
thiết tướng trí tịnh bất tịnh là hành Bát nhã Ba la mật đa. Chẳng hành
Phật mười lực không bất không, chẳng hành tướng Phật mười lực không bất
không là hành Bát nhã Ba la mật đa. Chẳng hành bốn vô sở úy, bốn vô ngại
giải, đại từ, đại bi, đại hỷ, đại xả, mười tám pháp Phật bất cộng, nhất
thiết trí, đạo tướng trí, nhất thiết tướng trí không bất không; chẳng hành
tướng bốn vô sở úy cho đến nhất thiết tướng trí không bất không là hành
Bát nhã Ba la mật đa. Chẳng hành Phật mười lực vô tướng hữu tướng, chẳng
hành tướng Phật mười lực vô tướng hữu tướng là hành Bát nhã Ba la mật đa.
Chẳng hành bốn vô sở úy, bốn vô ngại giải, đại từ, đại bi, đại hỷ, đại xả,
mười tám pháp Phật bất cộng, nhất thiết trí, đạo tướng trí, nhất thiết
tướng trí vô tướng hữu tướng; chẳng hành tướng bốn vô sở úy cho đến nhất
thiết tướng trí vô tướng hữu tướng là hành Bát nhã Ba la mật đa. Chẳng
hành Phật mười lực vô nguyện hữu nguyện, chẳng hành tướng Phật mười lực vô
nguyện hữu nguyện là hành Bát nhã Ba la mật đa. Chẳng hành bốn vô sở úy,
bốn vô ngại giải, đại từ, đại bi, đại hỷ, đại xả, mười tám pháp Phật bất
cộng, nhất thiết trí, đạo tướng trí, nhất thiết tướng trí vô nguyện hữu
nguyện; chẳng hành tướng bốn vô sở úy cho đến nhất thiết tướng trí vô
nguyện hữu nguyện là hành Bát nhã Ba la mật đa. Chẳng hành Phật mười lực
tịch tĩnh bất tịch tĩnh, chẳng hành tướng Phật mười lực tịch tĩnh bất tịch
tĩnh là hành Bát nhã Ba la mật đa. Chẳng hành bốn vô sở úy, bốn vô ngại
giải, đại từ, đại bi, đại hỷ, đại xả, mười tám pháp Phật bất cộng, nhất
thiết trí, đạo tướng trí, nhất thiết tướng trí tịch tĩnh bất tịch tĩnh;
chẳng hành tướng bốn vô sở úy cho đến nhất thiết tướng trí tịch tĩnh bất
tịch tĩnh là hành Bát nhã Ba la mật đa. Chẳng hành Phật mười lực viễn ly
bất viễn ly, chẳng hành tướng Phật mười lực viễn ly bất viễn ly là hành
Bát nhã Ba la mật đa. Chẳng hành bốn vô sở úy, bốn vô ngại giải, đại từ,
đại bi, đại hỷ, đại xả, mười tám pháp Phật bất cộng, nhất thiết trí, đạo
tướng trí, nhất thiết tướng trí viễn ly bất viễn ly; chẳng hành tướng bốn
vô sở úy cho đến nhất thiết tướng trí viễn ly bất viễn ly là hành Bát nhã
Ba la mật đa. Xá Lợi Tử! Phải biết đấy là Bồ tát Ma ha tát tu hành Bát nhã
Ba la mật đa có phương tiện khéo léo. Vì sao thế? Xá Lợi Tử! Phật mười
lực, Phật mười lực tánh không. Bốn vô sở úy, bốn vô ngại giải, đại từ, đại
bi, đại hỷ, đại xả, mười tám pháp Phật bất cộng, nhất thiết trí, đạo tướng
trí, nhất thiết tướng trí; bốn vô sở úy cho đến nhất thiết tướng trí tánh
không. Xá Lợi Tử! Phật mười lực này chẳng phải Phật mười lực không, Phật
mười lực không này chẳng phải Phật mười lực. Vì Phật mười lực chẳng rời
không, không chẳng rời Phật mười lực. Phật mười lực tức là không, không
tức là Phật mười lực. Bốn vô sở úy cho đến nhất thiết tướng trí cũng lại
như vậy! Xá Lợi Tử!
Như vậy Bồ tát Ma ha tát khi tu hành Bát nhã Ba la mật đa có phương tiện
khéo léo, năng được Vô thượng Chánh đẳng Bồ đề. Xá Lợi Tử! Bồ tát Ma ha
tát này khi tu hành Bát nhã Ba la mật đa, đối với tất cả pháp chẳng lấy
có, chẳng lấy chẳng phải có, chẳng lấy cũng có cũng chẳng phải có, chẳng
lấy chẳng phải có chẳng phải chẳng có. Với “chẳng lấy” cũng chẳng lấy nốt. Khi ấy, Xá
Lợi Tử hỏi Thiện Hiện rằng: Vì nhân duyên nào mà Bồ tát Ma ha tát này khi
tu hành Bát nhã Ba la mật đa, đối với tất cả pháp đều không lấy gì hết?
Thiện Hiện đáp: Do vì tất cả pháp tự tánh bất khả đắc. Vì sao thế? Là vì
tất cả pháp lấy vô tánh làm tự tánh vậy. Do nhân duyên này, nếu Bồ tát Ma
ha tát khi tu hành Bát nhã Ba la mật đa, đối tất cả pháp hoặc lấy có, hoặc
lấy chẳng phải có, hoặc lấy cũng có cũng chẳng phải có, và hoặc lấy “chẳng
lấy” là chẳng phải hành Bát nhã Ba la mật đa. Sở vì sao? Vì tất cả pháp
đều không có tự tánh, nên chẳng thể lấy được vậy. Xá Lợi Tử!
Bồ tát Ma ha tát này khi tu hành Bát nhã Ba la mật đa, đối với Bát nhã Ba
la mật đa chẳng lấy hành, chẳng lấy chẳng hành, chẳng lấy cũng hành cũng
chẳng hành, chẳng lấy chẳng phải hành chẳng phải chẳng hành. Với “chẳng
lấy” cũng chẳng lấy nốt. Khi ấy, Xá
Lợi Tử hỏi Thiện Hiện rằng: Vì nhân duyên nào mà Bồ tát Ma ha tát này khi
tu hành Bát nhã Ba la mật đa, đối với Bát nhã Ba la mật đa đều không lấy
gì hết? Thiện Hiện đáp: Do vì tự tánh Bát nhã Ba la mật đa bất khả đắc. Vì
sao thế? Là vì Bát nhã Ba la mật đa lấy vô tánh làm tự tánh vậy. Do nhân
duyên này, nếu Bồ tát Ma ha tát khi tu hành Bát nhã Ba la mật đa, đối Bát
nhã Ba la mật đa hoặc lấy hành, hoặc lấy chẳng hành, hoặc lấy cũng hành
cũng chẳng hành, hoặc lấy chẳng phải hành chẳng phải chẳng hành và hoặc
lấy “chẳng lấy” là chẳng phải hành Bát nhã Ba la mật đa. Sở vì sao? Vì Bát
nhã Ba la mật đa đều không có tự tánh, nên chẳng thể lấy được vậy. Xá Lợi Tử!
Bồ tát Ma ha tát này khi tu hành Bát nhã Ba la mật đa, đối tất cả pháp và
Bát nhã Ba la mật đa đều không chỗ lấy, không chỗ chấp đắm, đấy gọi là Bồ
tát Ma ha tát với tất cả pháp không chỗ lấy đắm tam ma địa. Tam ma địa này
mầu nhiệm thù thắng, rộng lớn vô lượng, năng nhóm vô biên vô ngại tác
dụng, chẳng chung cùng tất cả Thanh văn và Ðộc giác. Xá Lợi Tử! Nếu Bồ tát
Ma ha tát với tam ma địa này hằng trụ chẳng bỏ, mau chứng Vô thượng Chánh
đẳng Bồ đề. Khi ấy, Xá
Lợi Tử hỏi Thiện Hiện rằng: Các Bồ tát Ma ha tát, vì chỉ với một tam ma
địa này hằng trụ chẳng bỏ, mau chứng Vô thượng Chánh đẳng Bồ đề, hay là
còn có các tam ma địa khác hằng trụ chẳng bỏ cũng khiến Bồ tát Ma ha tát
mau chứng Vô thượng Chánh đẳng Bồ đề? Thiện hiện đáp: Chẳng những với một
tam ma địa này, mà lại còn có các tam ma địa khác, các Bồ tát Ma ha tát
hằng trụ chẳng bỏ, mau chứng Vô thượng Chánh đẳng Bồ đề. Xá Lợi Tử
hỏi: Là những tam ma địa nào? Thiện Hiện đáp: Chỗ gọi là Kiện hành tam ma
địa, Bảo ấn tam ma địa, Sư tử du hý tam ma địa, Diệu nguyệt tam ma địa,
Nguyệt tràng tướng tam ma địa, Nhất thiết pháp hải tam ma địa. Quán đảnh
tam ma địa, Pháp giới quyết định tam ma địa, Quyết định tràng tướng tam ma
địa, Kim cang dụ tam ma địa, Nhập pháp ấn tam ma địa, Tam ma địa vương tam
ma địa, Thiện an trụ tam ma địa, Thiện lập định vương tam ma địa, Phóng
quang tam ma địa, Vô vong thất tam ma địa, Phóng quang vô vong thất tam ma
địa, Tinh tiến lực tam ma địa, Trang nghiêm lực tam ma địa, Ðẳng dũng tam
ma địa, Nhập nhất thiết ngôn từ quyết định tam ma địa, Nhập nhất thiết
danh tự quyết định tam ma địa, Quán phương tam ma địa, Tổng trì ấn tam ma
địa, Chư pháp đẳng thú hải ấn tam ma địa, Vương ấn tam ma địa, Biến phú hư
không tam ma địa, Kim cang luân tam ma địa, Tam luân thanh tịnh tam ma
địa, Vô lượng quang tam ma địa, Vô trước vô chướng tam ma địa, Ðoạn chư
pháp chuyển tam ma địa, Khí xả trân bảo tam ma địa, Biến chiếu tam ma địa,
Bất luyện tam ma địa, Vô tướng trụ tam ma địa, Bất tư duy tam ma địa, Vô
biên quang tam ma địa, Phóng quang tam ma địa, Phổ chiếu tam ma địa, Tịnh
kiên định tam ma địa, Sư tử phấn tấn khư tam ma địa, Vô cấu quang tam ma
địa, Diệu nhạc tam ma địa, Tối thắng tràng tướng tam ma địa, Ðế tướng tam
ma địa, Thuận minh chánh lưu tam ma địa, Cụ oai quang tam ma địa, Ly tận
tam ma địa, Bất khả động chuyển tam ma địa, Tịch tĩnh tam ma địa, Vô hà
khích tam ma địa, Nhật đăng tam ma địa, Nguyệt tịnh tam ma địa, Tịnh nhãn
tam ma địa, Tịnh quang tam ma địa, Nguyệt đăng tam ma địa, Pháp minh tam
ma địa, Ưng tác bất ưng tác tam ma địa, Trí tướng tam ma địa, Kim cang man
tam ma địa, Trụ tâm tam ma địa, Phổ minh tam ma địa, Diệu an lập tam ma
địa, Bảo tích tam ma địa, Diệu pháp ấn tam ma địa, Nhất thiết pháp tánh
bình đẳng tam ma địa, Khí xả trần ái tam ma địa, Pháp dũn viên mãn tam
địa, Nhập pháp đảnh tam ma địa, Bảo tánh tam ma địa, Xả huyên tránh tam ma
địa, Phiêu tán tam ma địa, Phân biệt pháp cú tam ma địa, Quyết định tam ma
địa, Vô cấu hạnh tam ma địa, Tự bình đẳng tướng tam ma địa, Ly văn tự
tướng tam ma địa, Ðoạn sở duyên tam ma địa, Vô biến dị tam ma địa, Vô
chủng loại tam ma địa, Nhập danh tướng tam ma địa, Vô sở tác tam ma địa,
Nhập quyết định danh tam ma địa, Hành vô tướng tam ma địa, Ly ế ám tam ma
địa, Cụ hạnh tam ma địa, Bất biến động tam ma địa, Ðộ cảnh giới tam ma
địa, Tập nhất thiết công đức tam ma địa, Vô tâm trụ tam ma địa, Quyết định
trụ tam ma địa, Tịnh diệu hoa tam ma địa, Cụ giác chi tam ma địa, Vô biên
biện tam ma địa, Vô biên đăng tam ma địa, Vô đẳng đẳng tam ma địa, Siêu
nhất thiết pháp tam ma địa, Quyết phán chư pháp tam ma địa, Tán nghi tam
ma địa, Vô sở trụ tam ma địa, Nhất tướng trang nghiêm tam ma địa, Dẫn phát
hành tướng tam ma địa, Nhất hành tướng tam ma địa, Ly chư hành tướng tam
ma địa, Diệu hạnh tam ma địa, Ðạt chư hữu để viễn ly tam ma địa, Nhập nhất
thiết thi thiết ngữ ngôn tam ma địa, Kiên cố bửu tam ma địa, Ư nhất thiết
pháp vô sở thủ trước tam ma địa, Ðiễn diệm trang nghiêm tam ma địa, Trừ
khiển tam ma địa, Vô thắng tam ma địa, Pháp cự tam ma địa, Huệ đăng tam ma
địa, Thú hướng bất thối chuyển thần thông tam ma địa, Giải thoát âm thanh
văn tự tam ma địa, Huệ cự xí nhiên tam ma địa, Nghiêm tịnh tướng tam ma
địa, Vô tướng tam ma địa, Vô trược nhẫn tướng tam ma địa, Cụ nhất thiết
diệu tướng tam ma địa, Cụ tổng trì tam ma địa, Bất hỷ nhất thiết khổ lạc
tam ma địa, Vô tận hành tướng tam ma địa, Nhiếp phục nhất thiết chánh tà
tánh tam ma địa, Ðoạn tắng ái tam ma địa, Ly vi thuận tam ma địa, Vô cấu
minh tam ma địa, Cực kiên cố tam ma địa, Mãn nguyệt tịnh quang tam ma địa,
Ðại trang nghiêm tam ma địa, Vô nhiệt điễn quang tam ma địa, Năng chiếu
nhất thiết thế gian tam ma địa, Năng cứu nhất thiết thế gian tam ma địa,
Ðịnh bình đẳng tánh tam ma địa, Vô trần hữu trần bình đẳng lý thú tam ma
địa, Vô tránh hữu tránh bình đẳng lý thú tam ma địa, Vô sào nhũng vô tiêu
xí vô ái nhạo tam ma địa, Quyết định an trụ chơn như tam ma địa, Khí trung
dũng xuất tam ma địa, Thiêu chư phiền não tam ma địa, Ðại trí huệ cự tam
ma địa, Xuất sanh thập lực tam ma địa, Khai xiển tam ma địa, Hoại thân ác
hành tam ma địa, Hoại ngữ ác hành tam ma địa, Hoại ý ác hành tam ma địa,
Thiện quan sát tham ma địa, Như hư không tam ma địa, Vô nhiễm trước như hư
không tam ma địa. Xá Lợi Tử!
Nếu Bồ tát Ma ha tát đối các tam ma địa như vậy thảy hằng trụ chẳng bỏ,
mau chứng Vô thượng Chánh đẳng Bồ đề. Lại còn có hàng bao nhiêu vô lượng
vô số tam ma địa môn, đà la ni môn, nếu Bồ tát Ma ha tát năng khéo tu học
cũng khiến mau chứng A nậu đa la tam miệu tam bồ đề. Bấy giờ, cụ
thọ Thiện Hiện thừa thần lực Phật bảo Xá Lợi Tử rằng: Nếu Bồ tát Ma ha tát
nào trụ tam ma địa như vậy thảy, phải biết đã được các Phật quá khứ trao
ký nữa! Xá Lợi Tử! Bồ tát Ma ha tát này tuy trụ các tam ma địa như vậy
nhưng chẳng thấy các tam ma địa đây, cũng chẳng nghĩ nói: Ta đã vào các
tam ma địa đây, ta nay vào các tam ma địa đây, ta sẽ vào các tam ma địa
đây, duy ta năng vào chứ chẳng phải những kẻ khác vào được. Kia suy nghĩ
phân biệt như vậy thảy, bởi đấy nên sức định đều chẳng hiện hành. Khi ấy, Xá
Lợi Tử hỏi Thiện Hiện rằng: Là thật riêng có Bồ tát Ma ha tát trụ các tam
ma địa như vậy thảy, đã được các Phật quá khứ hiện tại trao ký ư? Thiện
Hiện đáp: Chẳng phải vậy. Xá Lợi Tử! Vì sao thế? Bát nhã Ba la mật đa
chẳng khác các tam ma địa, các tam ma địa chẳng khác Bát nhã Ba la mật đa,
Bồ tát Ma ha tát chẳng khác Bát nhã Ba la mật đa và tam ma địa, Bát nhã Ba
la mật đa và tam ma địa chẳng khác Bồ tát Ma ha tát. Bát nhã Ba la mật đa
tức là tam ma địa, các tam ma địa tức là Bát nhã Ba la mật đa. Bồ tát Ma
ha tát tức là Bát nhã Ba la mật đa và tam ma địa, Bát nhã Ba la mật đa và
tam ma địa tức là Bồ tát Ma ha tát. Sở vì sao? Vì tất cả pháp tánh bình
đẳng vậy. Xá Lợi Tử nói: Nếu tất cả pháp tánh bình đẳng ấy, tam ma địa này
có thể chỉ ra được không? Thiện Hiện đáp: Chẳng thể chỉ ra được. Xá Lợi Tử
hỏi: Bồ tát Ma ha tát này ở tam ma địa đây có tưởng hiểu chăng? Thiện Hiện
đáp: Kia không có tưởng hiểu. Xá Lợi Tử hỏi: Cớ sao kia không tưởng hiểu?
Thiện Hiện đáp: Vì kia không phân biệt vậy. Xá Lợi Tử hỏi: Cớ sao kia
không phân biệt? Thiện Hiện đáp: Vì tất cả pháp tánh đều vô sở hữu, nên
kia ở định chẳng khởi phân biệt. Do nhân duyên đây, nên Bồ tát Ma ha tát
này đối tất cả pháp và tam ma địa đều không có tưởng hiểu. Vì sao thế? Vì
tất cả pháp và tam ma địa đều vô sở hữu. Trong vô sở hữu phân biệt tưởng
hiểu không do đâu mà sanh khởi vậy. Ðức Thế Tôn
khen Thiện Hiện rằng: Hay thay! Hay thay! Như Ngươi đã nói. Nên ta nói
Ngươi trụ Ðịnh vô tránh, trong chúng Thanh văn rất là đệ nhất. Do đây Ta
nói cùng nghĩa tương ưng! Thiện Hiện! Bồ tát Ma ha tát muốn học bát nhã Ba
la mật đa, nên học như vậy. Muốn học tĩnh lự, tinh tiến, an nhẫn, tịnh
giới, bố thí Ba la mật đa, nên học như vậy. Thiện Hiện! Bồ tát Ma ha tát
muốn học bốn tĩnh lự, nên học như vậy. Muốn học bốn vô lượng, bốn vô sắc
định, nên học như vậy. Thiện Hiện! Bồ tát Ma ha tát muốn học bốn niệm trụ,
nên học như vậy. Muốn học bốn chánh đoạn, bốn thần túc, năm căn, năm lực,
bảy đẳng giác chi, tám thánh đạo chi, nên học như vậy. Thiện Hiện! Bồ tát
Ma ha tát muốn học năm nhãn, nên học như vậy. Thiện Hiện! Bồ tát Ma ha tát
muốn học Phật mười lực, nên học như vậy. Muốn học bốn vô sở úy, bốn vô
ngại giải, đại từ, đại bi, đại hỷ, đại xả, mười tám pháp Phật bất cộng,
nhất thiết trí, đạo tướng trí, nhất thiết tướng trí, nên như vậy mà học! Khi ấy, Xá
Lợi Tử thưa Phật: Bạch Thế Tôn! Bồ tát Ma ha tát làm học như vậy, là chính
học Bát nhã Ba la mật đa, cho đến là chính học nhất thiết tướng trí ư?
Phật bảo Xá Lợi Tử: Bồ tát Ma ha tát làm học như vậy, là chính học Bát nhã
Ba la mật đa, vì lấy vô sở đắc làm phương tiện vậy. Cho đến là chính học
nhất thiết tướng trí, vì lấy vô sở đắc làm phương tiện vậy. Khi ấy, Xá
Lợi Tử thưa Phật nữa: Bạch Thế Tôn! Bồ tát Ma ha tát làm học như vậy, lấy
vô sở đắc làm phương tiện học Bát nhã Ba la mật đa, cho đến lấy vô sở đắc
làm phương tiện học nhất thiết tướng trí ư? Phật bảo Xá Lợi Tử: Bồ tát Ma
ha tát làm học như vậy, lấy vô sở đắc làm phương tiện học Bát nhã Ba la
mật đa, cho đến lấu vô sở đắc làm phương tiện học nhất thiết tướng trí. Xá Lợi Tử
thưa: Vô sở đắc ấy là những pháp gì, bất khả đắc ư? Phật nói: Ngã bất khả
đắc, vì rốt ráo tịnh vậy. Hữu tình, mạng giả, sanh giả, dưỡng giả, sĩ phu,
sát thủ thú, ý sanh, nho đồng, tác giả, khiến tác giả, khởi giả, khiến
khởi giả, thọ giả, khiến thọ giả, trì giả, kiến giả bất khả đắc, vì rốt
ráo tịnh vậy. Sắc bất khả đắc, vì rốt ráo tịnh vậy. Thọ tưởng hành thức
bất khả đắc, vì rốt ráo tịnh vậy. Nhãn xứ bất khả đắc, vì rốt ráo tịnh
vậy. Nhĩ tỷ thiệt thân ý xứ bất khả đắc, vì rốt ráo tịnh vậy. Sắc xứ bất
khả đắc, vì rốt ráo tịnh vậy. Thanh hương vị xúc pháp xứ bất khả đắc, vì
rốt ráo tịnh vậy. Nhãn giới, sắc giới, nhãn thức giới và nhãn xúc, nhãn
xúc làm duyên sanh ra các thọ bất khả đắc, vì rốt ráo tịnh vậy. Nhĩ giới,
thanh giới, nhĩ thức giới và nhĩ xúc, nhĩ xúc làm duyên sanh ra các thọ
bất khả đắc, vì rốt ráo tịnh vậy. Tỷ giới, hương giới, tỷ thức giới và tỷ
xúc, tỷ xúc làm duyên sanh ra các thọ bất khả đắc, vì rốt ráo tịnh vậy.
Thiệt giới, vị giới, thiệt thức giới và thiệt xúc, thiệt xúc làm duyên
sanh ra các thọ bất khả đắc, vì rốt ráo tịnh vậy. Thân giới, xúc giới,
thân thức giới và thân xúc, thân xúc làm duyên sanh ra các thọ bất khả
đắc, vì rốt ráo tịnh vậy. Ý giới, pháp giới, ý thức giới và ý xúc, ý xúc
làm duyên sanh ra các thọ bất khả đắc, vì rốt ráo tịnh vậy. Ðịa giới
bất khả đắc, vì rốt ráo tịnh vậy. Thủy hỏa phong không thức giới bất khả
đắc, vì rốt ráo tịnh vậy. Dục giới bất khả đắc, vì rốt ráo tịnh vậy. Sắc,
Vô sắc giới bất khả đắc, vì rốt ráo tịnh vậy. Khổ thánh đế bất khả đắc, vì
rốt ráo tịnh vậy. Tập diệt đạo thánh đế bất khả đắc, vì rốt ráo tịnh vậy.
Vô minh bất khả đắc, vì rốt ráo tịnh vậy. Hành, thức, danh sắc, lục xứ,
xúc, thọ, ái, thủ, hữu, sanh, lão tử sầu thán khổ ưu não bất khả đắc, vì
rốt ráo tịnh vậy. Bốn tĩnh lự bất khả đắc, vì rốt ráo tịnh vậy. Bốn vô
lượng, bốn vô sắc định bất khả đắc, vì rốt ráo tịnh vậy. Bốn niệm trụ bất
khả đắc, vì rốt ráo tịnh vậy. Bốn chánh đoạn, bốn thần túc, năm căn, năm
lực, bảy đẳng giác chi, tám thánh đạo chi bất khả đắc, vì rốt ráo tịnh
vậy. Bố thí Ba la mật đa bất khả đắc, vì rốt ráo tịnh vậy. Tịnh giới an
nhẫn tinh tiến tĩnh lự bát nhã Ba la mật đa bất khả đắc, vì rốt ráo tịnh
vậy. Năm nhãn bất khả đắc, vì rốt ráo tịnh vậy. Sáu thần thông bất khả
đắc, vì rốt ráo tịnh vậy. Phật mười lực bất khả đắc, vì rốt ráo tịnh vậy.
Bốn vô sở úy, bốn vô ngại giải, đại từ, đại bi, đại hỷ, đại xả, mười tám
pháp Phật bất cộng, nhất thiết trí, đạo tướng trí, nhất thiết tướng trí
bất khả đắc, vì rốt ráo tịnh vậy. Dự lưu bất khả đắc, vì rốt ráo tịnh vậy.
Nhất lai, Bất hoàn, A la hán bất khả đắc, vì rốt ráo tịnh vậy. Ðộc giác
bất khả đắc, vì rốt ráo tịnh vậy. Bồ tát bất khả đắc, vì rốt ráo tịnh vậy.
Như Lai bất khả đắc, vì rốt ráo tịnh vậy. Xá Lợi Tử
thưa: Bạch Thế Tôn! Nói là rốt ráo tịnh ấy, là những nghĩa nào? Phật nói:
Các pháp chẳng xuất chẳng sanh, chẳng mất chẳng hết, vô nhiễm vô tịnh, vô
đắc vô vi. Như vậy gọi là nghĩa rốt ráo tịnh. Bấy giờ, Xá
Lợi Tử thưa Phật: Bạch Thế Tôn! Bồ tát Ma ha tát khi học như vậy là học
pháp nào? Phật bảo Xá Lợi Tử: Bồ tát Ma ha tát khi học như vậy, là đối tất
cả pháp đều vô sở học. Vì sao thế? Vì chẳng phải tất cả pháp như vậy mà
có. Như chỗ chấp của ngu phu, dị sanh nên với trong ấy mà học. Xá Lợi Tử
thưa: Nếu vậy các pháp làm sao mà có được! Phật nói: Các pháp như vô sở
hữu, như vậy mà có. Nếu đối pháp vô sở hữu như vậy, chẳng năng rõ thấu gọi
tên vô minh. Xá Lợi Tử
thưa: Những pháp nào là vô sở hữu, nếu chẳng rõ thấu gọi tên vô minh? Phật
nói: Sắc vô sở hữu; thọ tưởng hành thức vô sở hữu, vì nội không, ngoại
không, nội ngoại không, không không, đại không, thắng nghĩa không, hữu vi
không, vô vi không, tất cảnh không, vô tế không, tán không, vô biến dị
không, bổn tánh không, tự tướng không, cộng tướng không, nhất thiết pháp
không, bất khả đắc không, vô tánh không, tự tánh không và vô tánh tự tánh
không vậy. Xá Lợi Tử! Nhãn xứ vô sở hữu; nhĩ tỷ thiệt thân ý xứ vô sở hữu,
vì nội không cho đến vô tánh tự tánh không vậy. Sắc xứ vô sở hữu; thanh
hương vị xúc pháp xứ vô sở hữu, vì nội không, cho đến vô tánh tự tánh
không vậy. Xá Lợi Tử! Nhãn giới, sắc giới, nhãn thức giới và nhãn xúc,
nhãn xúc làm duyên sanh ra các thọ vô sở hữu, vì nội không cho đến vô tánh
tự tánh không vậy. Nhĩ giới, thanh giới, nhĩ thức giới và nhĩ xúc, nhĩ xúc
làm duyên sanh ra các thọ vô sở hữu, vì nội không cho đến vô tánh tự tánh
không vậy. Tỷ giới, hương giới, tỷ thức giới và tỷ xúc, tỷ xúc làm duyên
sanh ra các thọ vô sở hữu, vì nội không cho đến vô tánh tự tánh không vậy.
Thiệt giới, vị giới, thiệt thức giới và thiệt xúc, thiệt xúc làm duyên
sanh ra các thọ vô sở hữu, vì nội không cho đến vô tánh tự tánh không vậy.
Thân giới, xúc giới, thân xúc giới và thân xúc, thân xúc làm duyên sanh ra
các thọ vô sở hữu, vì nội không cho đến vô tánh tự tánh không vậy. Ý giới,
pháp giới, ý thức giới và ý xúc, ý xúc làm duyên sanh ra các thọ vô sở
hữu, vì nội không cho đến vô tánh tự tánh không vậy. Xá Lợi Tử!
Ðịa giới vô sở hữu, thủy hỏa phong không thức giới vô sở hữu, vì nội không
cho đến vô tánh tự tánh không vậy. Xá Lợi Tử! Dục giới vô sở hữu; Sắc
giới, Vô sắc giới vô sở hữu, vì nội không cho đến vô tánh tự tánh không
vậy. Xá Lợi Tử! Khổ thánh đế vô sở hữu, tập diệt đạo thánh đế vô sở hữu,
vì nội không cho đến vô tánh tự tánh không vậy. Xá Lợi Tử! Tham sân si vô
sở hữu, các kiến thủ vô sở hữu, vì nội không cho đến vô tánh tự tánh không
vậy. Xá Lợi Tử! Bốn tĩnh lự vô sở hữu; bốn vô lượng, bốn vô sắc định vô sở
hữu, vì nội không cho đến vô tánh tự tánh không vậy. Xá Lợi Tử! Bốn niệm
trụ vô sở hữu; bốn chánh đoạn, bốn thần túc, năm căn, năm lực, bảy đẳng
giác chi, tám thánh đạo chi vô sở hữu, vì nội không cho đến vô tánh tự
tánh không vậy. Xá Lợi Tử! Bố thí Ba la mật đa vô sở hữu, tịnh giới an
nhẫn tinh tiến tĩnh lự bát nhã Ba la mật đa vô sở hữu, vì nội không cho
đến vô tánh tự tánh không vậy. Xá Lợi Tử! Năm nhãn vô sở hữu, sáu thần
thông vô sở hữu, vì nội không cho đến vô tánh tự tánh không vậy. Xá Lợi
Tử! Phật mười lực vô sở hữu; bốn vô sở úy, bốn vô ngại giải, đại từ, đại
bi, đại hỷ, đại xả, mười tám pháp Phật bất cộng, nhất thiết trí, đạo tướng
trí, nhất thiết tướng trí vô sở hữu, vì nội không cho đến vô tánh tự tánh
không vậy. Xá Lợi Tử! Xá Lợi Tử!
Ngu phu, dị sanh nếu đối pháp vô sở hữu như vậy chẳng năng rõ thấu, gọi
tên vô minh. Kia bởi thế lực vô minh và ái, phân biệt chấp trước hai bên
đoạn thường. Do vì vậy nên chẳng biết chẳng thấy tánh các pháp vô sở hữu,
và phân biệt các pháp. Do vì phân biệt nên mới chấp trước sắc thọ tưởng
hành thức, cho đến chấp trước nhất thiết tướng trí. Do vì chấp trước nên
phân biệt tánh các pháp vô sở hữu, do đấy đối các pháp chẳng biết chẳng
thấy. Xá Lợi Tử
thưa: Ðối những pháp nào chẳng biết chẳng thấy? Phật nói: Ðối sắc chẳng
biết chẳng thấy, đối thọ tưởng hành thức chẳng biết chẳng thấy. Cho đến
đối nhất thiết tướng trí chẳng biết chẳng thấy. Bởi đối các pháp chẳng
biết chẳng thấy, nên đọa nơi trong số ngu phu, dị sanh chẳng năng ra khỏi
được! Xá Lợi Tử hỏi: Kia ở chỗ nào mà chẳng năng ra được? Phật đáp: Nó ở
cõi Dục chẳng ra khỏi được, ở cõi Sắc chẳng ra khỏi được, ở cõi Vô sắc
chẳng ra khỏi được. Do vì chẳng năng ra khỏi được, nên với pháp Thanh văn
chẳng thành xong được, nên với pháp Thanh văn chẳng thành xong được, với
pháp Ðộc giác chẳng thành xong được, với pháp Bồ tát chẳng thành xong được
và đối với pháp Như Lai càng chẳng thành xong được nữa. Do vì chẳng thành
xong, nên chẳng năng tín thọ được! Xá Lợi Tử
hỏi: Kia đối pháp nào chẳng năng tín thọ? Phật đáp: Nó đối sắc không chẳng
năng tín thọ, đối thọ tưởng hành thức không chẳng năng tín thọ. Cho đến
đối nhất thiết tướng trí không chẳng năng tín thọ. Do vì chẳng năng tín
thọ, thời chẳng năng trụ được. Xá Lợi Tử
hỏi: Với pháp nào kia chẳng năng trụ? Phật đáp: Nghĩa là chẳng năng trụ
bốn niệm trụ. Chẳng năng trụ bốn chánh đoạn, bốn thần túc, năm căn, năm
lực, bảy đẳng giác chi, tám thánh đạo chi. Chẳng năng trụ bố thí Ba la mật
đa, chẳng năng trụ tịnh giới an nhẫn tinh tiến tĩnh lự bát nhã Ba la mật
đa. Chẳng năng trụ bực Bất thối chuyển. Chẳng năng trụ Phật mười lực;
chẳng năng trụ bốn vô sở úy, bốn vô ngại giải, đại từ, đại bi, đại hỷ, đại
xả, mười tám pháp Phật bất cộng, nhất thiết trí, đạo tướng trí, nhất thiết
tướng trí. Do đấy nên gọi tên ngu phu, dị sanh, vì đối với các pháp chấp
trước hữu tánh. Xá Lợi Tử
hỏi: Kia đối pháp nào chấp trước hữu tánh? Phật đáp: Xá Lợi Tử! nói đối
sắc chấp trước hữu tánh, đối thọ tưởng hành thức chấp trước hữu tánh. Xá
Lợi Tử! Nói đối nhãn xứ chấp trước hữu tánh, đối nhĩ tỷ thiệt thân ý xứ
chấp trước hữu tánh. Ðối sắc xứ chấp trước hữu tánh, đối thanh hương vị
xúc pháp xứ chấp trước hữu tánh. Xá Lợi Tử! Nó đối nhãn giới, sắc giới,
nhãn thức giới và nhãn xúc, nhãn xúc làm duyên sanh ra các thọ chấp trước
hữu tánh. Ðối nhĩ giới, thanh giới, nhĩ thức giới và nhĩ xúc, nhĩ xúc làm
duyên sanh ra các thọ chấp trước hữu tánh. Ðối tỷ giới, hương giới, tỷ
thức giới và tỷ xúc, tỷ xúc làm duyên sanh ra các thọ chấp trước hữu tánh.
Ðối thiệt giới, vị giới, thiệt thức giới và thiệt xúc, thiệt xúc làm duyên
sanh ra các thọ chấp trước hữu tánh. Ðối thân giới, xúc giới, thân thức
giới và thân xúc, thân xúc làm duyên sanh ra các thọ chấp trước hữu tánh.
Ðối ý giới, pháp giới, ý thức giới và ý xúc, ý xúc làm duyên sanh ra các
thọ chấp trước hữu tánh. Xá Lợi Tử!
Nói đối địa giới chấp trước hữu tánh, đối thủy hỏa phong không thức giới
chấp trước hữu tánh. Xá Lợi Tử! Nó đối Dục giới chấp trước hữu tánh; đối
Sắc, Vô sắc giới chấp trước hữu tánh. Xá Lợi Tử! Nó đối khổ thánh đế chấp
trước hữu tánh, đối tập diệt đạo thánh đế chấp trước hữu tánh. Xá Lợi Tử!
Nó đối vô minh chấp trước hữu tánh, đối hành thức danh-sắc lục-xứ xúc thọ
ái thủ hữu sanh lão tử sầu thán khổ ưu não chấp trước hữu tánh. Xá Lợi Tử!
Nó đối tham sân si chấp trước hữu tánh, đối các kiến thủ chấp trước hữu
tánh. Xá Lợi Tử! Nó đối bốn tĩnh lự chấp trước hữu tánh, đối bốn vô lượng,
bốn vô sắc định chấp trước hữu tánh. Xá Lợi Tử! Nó đối bốn niệm trụ chấp
trước hữu tánh; đối bốn chánh đoạn, bốn thần túc, năm căn, năm lực, bảy
đẳng giác chi, tám thánh đạo chi chấp trước hữu tánh. Xá Lợi Tử! Nó đối bố
thí Ba la mật đa chấp trước hữu tánh; đối tịnh giới an nhẫn tinh tiến tĩnh
lự bát nhã Ba la mật đa chấp trước hữu tánh. Xá Lợi Tử! Nó đối năm nhãn
chấp trước hữu tánh; đối sáu thần thông chấp trước hữu tánh. Xá Lợi Tử! Nó
đối Phật mười lực chấp trước hữu tánh, đối bốn vô sở úy, bốn vô ngại giải,
đại từ, đại bi, đại hỷ, đại xả, mười tám pháp Phật bất cộng, nhất thiết
trí, đạo tướng trí, nhất thiết tướng trí chấp trước hữu tánh. Xá Lợi Tử!
Ngu phu, dị sanh vì đối các pháp chấp trước hữu tánh, đối các pháp không
chẳng năng tín thọ. Do chẳng năng tín thọ, nên chẳng năng thành xong bao
nhiêu thánh pháp Thanh văn, Ðộc giác, Bồ tát và Như Lai, nên với thánh
pháp chẳng năng an trụ được! Vậy nên Xá Lợi Tử! Các Bồ tát Ma ha tát muốn
học Bát nhã Ba la mật đa, muốn thành xong nhất thiết trí, đạo tướng trí,
nhất thiết tướng trí, phải lấy vô sở đắc làm phương tiện như ưng mà học. Bấy giờ, Xá
Lợi Tử thưa Phật: Bạch Thế Tôn! Hãy có Bồ tát Ma ha tát làm học như vậy
chẳng phải học Bát nhã Ba la mật đa, chẳng năng thành xong Nhất thiết trí
trí chăng? Phật bảo Xá Lợi Tử: Có Bồ tát Ma ha tát làm học như vậy chẳng
phải học Bát nhã Ba la mật đa, chẳng năng thành xong Nhất thiết trí trí.
Xá Lợi Tử thưa: Bạch Thế Tôn! Vì duyên nào có Bồ tát Ma ha tát làm học như
vậy chẳng phải học Bát nhã Ba la mật đa, chẳng năng thành xong Nhất thiết
trí trí? Phật nói: Xá Lợi Tử! Nếu Bồ tát Ma ha tát không có phương tiện
khéo léo, đối bát nhã Ba la mật đa phân biệt chấp trước; đối tĩnh lự tinh
tiến an nhẫn tịnh giới bố thí Ba la mật đa phân biệt chấp trước. Bồ tát Ma
ha tát như vậy, làm học như vậy chẳng phải học Bát nhã Ba la mật đa, chẳng
năng thành xong Nhất thiết trí trí. Xá Lợi Tử!
Nếu Bồ tát Ma ha tát không phương tiện khéo léo, đối sắc phân biệt chấp
trước; đối thọ tưởng hành thức phân biệt chấp trước. Bồ tát Ma ha tát như
vậy, làm học như vậy chẳng phải học Bát nhã Ba la mật đa, chẳng năng thành
xong Nhất thiết trí trí. Xá Lợi Tử! Nếu Bồ tát Ma ha tát không phương tiện
khéo léo, đối nhãn xứ phân biệt chấp trước; đối nhĩ tỷ thiệt thân ý xứ
phân biệt chấp trước, Bồ tát Ma ha tát như vậy, làm học như vậy, chẳng
phải học Bát nhã Ba la mật đa, chẳng năng thành xong Nhất thiết trí trí. Xá Lợi Tử!
Nếu Bồ tát Ma ha tát không phương tiện khéo léo, đối sắc xứ phân biệt chấp
trước; đối thanh hương vị xúc pháp xứ phân biệt chấp trước. Bồ tát Ma ha
tát như vậy, làm học như vậy, chẳng phải học Bát nhã Ba la mật đa, chẳng
năng thành xong Nhất thiết trí trí. Xá Lợi Tử!
Nếu Bồ tát Ma ha tát không phương tiện khéo léo, đối nhãn giới, sắc giới,
nhãn thức giới và nhãn xúc, nhãn xúc làm duyên sanh ra các thọ phân biệt
chấp trước. Bồ tát Ma ha tát như vậy, làm học như vậy, chẳng phải học Bát
nhã Ba la mật đa, chẳng năng thành xong Nhất thiết trí trí. Xá Lợi Tử!
Nếu Bồ tát Ma ha tát không phương tiện khéo léo, đối nhĩ giới, thanh giới,
nhĩ thức giới và nhĩ xúc, nhĩ xúc làm duyên sanh ra các thọ phân biệt chấp
trước. Bồ tát Ma ha tát như vậy, làm học như vậy, chẳng phải học Bát nhã
Ba la mật đa, chẳng năng thành xong Nhất thiết trí trí. Xá Lợi Tử!
Nếu Bồ tát Ma ha tát không phương tiện khéo léo, đối tỷ giới, hương giới,
tỷ thức giới và tỷ xúc, tỷ xúc làm duyên sanh ra các thọ phân biệt chấp
trước. Bồ tát Ma ha tát như vậy, làm học như vậy, chẳng phải học Bát nhã
Ba la mật đa, chẳng năng thành xong Nhất thiết trí trí. Xá Lợi Tử!
Nếu Bồ tát Ma ha tát không phương tiện khéo léo, đối thiệt giới, vị giới,
thiệt thức giới và thiệt xúc, thiệt xúc làm duyên sanh ra các thọ phân
biệt chấp trước. Bồ tát Ma ha tát như vậy, làm học như vậy, chẳng phải học
Bát nhã Ba la mật đa, chẳng năng thành xong Nhất thiết trí trí. Xá Lợi Tử!
Nếu Bồ tát Ma ha tát không phương tiện khéo léo, đối thân giới, xúc giới,
thân thức giới và thân xúc, thân xúc làm duyên sanh ra các thọ phân biệt
chấp trước. Bồ tát Ma ha tát như vậy, làm học như vậy, chẳng phải học Bát
nhã Ba la mật đa, chẳng năng thành xong Nhất thiết trí trí. Xá Lợi Tử!
Nếu Bồ tát Ma ha tát không phương tiện khéo léo, đối ý giới, pháp giới, ý
thức giới và ý xúc, ý xúc làm duyên sanh ra các thọ phân biệt chấp trước.
Bồ tát Ma ha tát như vậy, làm học như vậy, chẳng phải học Bát nhã Ba la
mật đa, chẳng năng thành xong Nhất thiết trí trí. Xá Lợi Tử!
Nếu Bồ tát Ma ha tát không phương tiện khéo léo, đối địa giới phân biệt
chấp trước, đối thủy hỏa phong không thức giới phân biệt chấp trước. Bồ
tát Ma ha tát như vậy, làm học như vậy, chẳng phải học Bát nhã Ba la mật
đa, chẳng năng thành xong Nhất thiết trí trí. Xá Lợi Tử!
Nếu Bồ tát Ma ha tát không phương tiện khéo léo, đối khổ thánh đế phân
biệt chấp trước, đối tập diệt đạo thánh đế phân biệt chấp trước. Bồ tát Ma
ha tát như vậy, làm học như vậy, chẳng phải học Bát nhã Ba la mật đa,
chẳng năng thành xong Nhất thiết trí trí. Xá Lợi Tử!
Nếu Bồ tát Ma ha tát không phương tiện khéo léo, đối vô minh phân biệt
chấp trước, đối hành thức danh-sắc lục-xứ xúc thọ ái thủ hữu sanh lão tử
sầu thán khổ ưu não phân biệt chấp trước. Bồ tát Ma ha tát như vậy, làm
học như vậy, chẳng phải học Bát nhã Ba la mật đa, chẳng năng thành xong
Nhất thiết trí trí. Xá Lợi Tử!
Nếu Bồ tát Ma ha tát không phương tiện khéo léo, đối bốn tĩnh lự phân biệt
chấp trước, đối bốn vô lượng, bốn vô sắc định phân biệt chấp trước. Bồ tát
Ma ha tát như vậy, làm học như vậy, chẳng phải học Bát nhã Ba la mật đa,
chẳng năng thành xong Nhất thiết trí trí. Xá Lợi Tử!
Nếu Bồ tát Ma ha tát không phương tiện khéo léo, đối bốn niệm trụ phân
biệt chấp trước, đối bốn chánh đoạn, bốn thần túc, năm căn, năm lực, bảy
đẳng giác chi, tám thánh đạo chi phân biệt chấp trước. Bồ tát Ma ha tát
như vậy, làm học như vậy, chẳng phải học Bát nhã Ba la mật đa, chẳng năng
thành xong Nhất thiết trí trí. Xá Lợi Tử!
Nếu Bồ tát Ma ha tát không phương tiện khéo léo, đối năm nhãn phân biệt
chấp trước, đối sáu thần thông phân biệt chấp trước. Bồ tát Ma ha tát như
vậy, làm học như vậy, chẳng phải học Bát nhã Ba la mật đa, chẳng năng
thành xong Nhất thiết trí trí. Xá Lợi Tử!
Nếu Bồ tát Ma ha tát không phương tiện khéo léo, đối Phật mười lực phân
biệt chấp trước; đối bốn vô sở úy, bốn vô ngại giải, đại từ, đại bị, đại
hỷ, đại xả, mười tám pháp Phật bất cộng, nhất thiết trí, đạo tướng trí,
nhất thiết tướng trí phân biệt chấp trước. Bồ tát Ma ha tát như vậy, làm
học như vậy, chẳng phải học Bát nhã Ba la mật đa, chẳng năng thành xong
Nhất thiết trí trí. Xá Lợi Tử!
Vì nhân duyên này có Bồ tát Ma ha tát làm học như vậy, chẳng phải học Bát
nhã Ba la mật đa, chẳng năng thành xong Nhất thiết trí trí. Xá Lợi Tử
thưa: Bồ tát Ma ha tát như vậy, làm học như vậy, chẳng phải học Bát nhã Ba
la mật đa, chẳng năng thành xong Nhất thiết trí trí ư? Phật nói: Ðúng như
vậy. Bồ tát Ma ha tát, làm học như vậy, chẳng phải học Bát nhã Ba la mật
đa, chẳng năng thành xong Nhất thiết trí trí. Khi ấy, Xá
Lợi Tử lại thưa Phật nữa: Bạch Thế Tôn! Làm thế nào khi Bồ tát Ma ha tát
tu hành Bát nhã Ba la mật đa, học Bát nhã Ba la mật đa này thì năng thành
xong Nhất thiết trí trí? Phật bảo: Xá Lợi Tử! Nếu Bồ tát Ma ha tát khi tu
hành Bát nhã Ba la mật đa chẳng tháy Bát nhã Ba la mật đa, cho đến chẳng
thấy nhất thiết tướng trí, là học Bát nhã Ba la mật đa, thì năng thành
xong Nhất thiết trí trí. Vì sao thế? Lấy vô sở đắc làm phương tiện vậy. Xá Lợi Tử
thưa: Bồ tát Ma ha tát này đối pháp nào vô sở đắc làm phương tiện? Phật
dạy: Bồ tát Ma ha tát này đối bố thí Ba la mật đa vô sở đắc làm phương
tiện; đối tịnh giới an nhẫn tinh tiến tĩnh lự bát nhã Ba la mật đa vô sở
đắc làm phương tiện. Cho đến đối Phật mười lực vô sở đắc làm phương tiện;
đối bốn vô sở úy, bốn vô ngại giải, đại từ, đại bi, đại hỷ, đại xả, mười
tám pháp Phật bất cộng, nhất thiết trí, đạo tướng trí, nhất thiết tướng
trí vô sở đắc làm phương tiện. Xá Lợi Tử
thưa: Bồ tát Ma ha tát này khi tu hành Bát nhã Ba la mật đa, vì cớ sao lấy
vô sở đắc làm phương tiện? Phật dạy: Bồ tát Ma ha tát này khi tu hành Bát
nhã Ba la mật đa, vì nội không vậy, nên vô sở đắc làm phương tiện. Cho đến
vô tánh tự tánh không vậy, nên vô sở đắc làm phương tiện. Xá Lợi Tử!
Như vậy, Bồ tát Ma ha tát khi tu hành Bát nhã Ba la mật đa, là học Bát nhã
Ba la mật đa, thì năng thành xong Nhất thiết trí trí!
Nguồn: www.quangduc.com
Hội Thứ Nhất
