dịch
- 3
- CHƯƠNG BA
- BA PHÁP
V. PHẨM NHỎ
SỰ CÓ MẶT
- Do sự có mặt của ba pháp, này
các Tỷ-kheo, một thiện nam tử có lòng tin tạo ra nhiều phước. Thế nào
là ba ?
Do sự có mặt của lòng tin, này
các Tỷ-kheo, một thiện nam tử có lòng tin tạo ra nhiều phước. Do sự có
mặt của vật bố thí, này các Tỷ-kheo, một thiện nam tử có lòng tin tạo
ra nhiều phước. Do sự có mặt của các vị xứng đáng được cúng dường,
này các Tỷ-kheo, một thiện nam tử có lòng tin tạo ra nhiều phước.
Do sự có mặt của ba pháp này,
này các Tỷ-kheo, một thiện nam tử có lòng tin tạo ra nhiều phước.
SỰ KIỆN
- Do ba sự kiện, này các Tỷ-kheo,
một người được biết là có lòng tin. Thế nào là ba ?
Ưa thấy người ở đây giới hạnh,
ưa nghe diệu pháp, với tâm kỵ cấu uế của xan tham, sống trong nhà, bố
thí rộng rãi với bàn tay sạch sẽ, ưa thích từ bỏ, sẵn sàng để được
yêu cầu, thích phân phát vật bố thí. Do ba sự kiện này, này các Tỷ-kheo,
một người được biết là có lòng tin.
Thích thấy người giới hạnh
Muốn được nghe diệu pháp
Nhiếp phục uế xan tham
Vị ấy gọi có tin
BA LỢI ÍCH
- Thấy rõ ba lợi ích này (lý do, lợi
ích) là cần thiết cho một người thuyết pháp cho người khác. Thế nào
là ba ?
Ai thuyết pháp cần phải liễu giải
nghĩa, và cần phải liễu giải pháp. Ai nghe pháp cần phải liễu giải nghĩa
và cần phải liễu giải pháp. Người thuyết pháp và cả người nghe pháp
cần phải liễu giải nghĩa, và cần phải liễu giải pháp. Thấy rõ ba lợi
ích này, này các Tỷ-kheo, là cần thiết cho một người thuyết pháp cho người
khác.
TRƯỜNG HỢP
- Có ba trường hợp, này các Tỷ-kheo,
cuộc pháp thoại được diễn tiến có lợi ích. Thế nào là ba ?
Ai thuyết pháp cần phải liễu giải
nghĩa, và cần phải liễu giải pháp. Ai nghe pháp … liễu giải pháp. Ai
thuyết pháp và ai nghe pháp, cả hai cần phải liễu giải nghĩa và cần phải
liễu giải pháp. Có ba trường hợp này, này các Tỷ-kheo, là cuộc pháp
thoại được diễn tiến có lợi ích.
BỔN PHẬN
- Ba pháp này, này các Tỷ-kheo, được
người Hiền trí tuyên bố, được bậc Chân nhân tuyên bố. Thế nào là
ba ?
Bố thí, này các Tỷ-kheo, được
người Hiền trí tuyên bố tuyên bố, được bậc Chân nhân tuyên bố. Xuất
gia, này các Tỷ-kheo, được … tuyên bố. Hầu hạ cha mẹ, này các Tỷ-kheo,
được người Hiền trí tuyên bố, được bậc Chân nhân tuyên bố. Ba
pháp này, này các Tỷ-kheo, được người Hiền trí tuyên bố, được bậc
Chân nhân tuyên bố.
Biết bố thí thiện sĩ
Bất hại, chế ngự căn
Tự điều, hầu cha mẹ,
Các vị sống phạm hạnh,
Bổn phận kẻ thiện khen
Người Hiền thực hiện chúng
Bậc Thánh thấy rõ vậy
Đạt được đời an lạc.
BẬC GIỚI HẠNH
- Gần làng hay thị trấn nào, này
các Tỷ-kheo, các bậc xuất gia có tứ hạnh trú ở, tại chỗ ấy, các người
nhờ ba sự kiện được gặt nhiều công đức. Thế nào là ba ? Bởi thân,
bởi lời nói, bởi ý.
Gần làng hay thị trấn nào, này
các Tỷ-kheo, các bậc xuất gia có tứ hạnh trú ở, tại chỗ ấy, các người
nhờ ba sự kiện được gặt nhiều công đức.
HỮU VI
- Có ba tướng hữu vi này, này các
Tỷ-kheo, cho các pháp hữu vi. Thế nào là ba ?
Sanh được trình bày rõ, diệt được
trình bày rõ, sự biến dị khi đang trú được trình bày rõ. Có ba tướng
hữu vi này, này các Tỷ-kheo, cho các pháp hữu vi.
- Có ba tướng vô vi này, này các Tỷ-kheo,
cho các pháp vô vi. Thế nào là ba ?
Sanh không được trình bày rõ, diệt
không được trình bày rõ, sự biến dị khi đang trú không được trình
bày rõ. Có ba tướng vô vi này, này các Tỷ-kheo, cho các pháp vô vi.
NÚI
- Dựa vào vua núi Tuyết Sơn, này
các Tỷ-kheo, các cây sàlà to lớn được lớn lên ba sự tăng trưởng. Thế
nào là ba ?
Chúng lớn lên về cành, về lá, về
toàn bộ lá cây, chúng lớn lên về vỏ trong và vỏ ngoài hay mầm non,
chúng lớn lên về giác cây và lõi cây. Dựa vào vua núi Tuyết Sơn, này
các Tỷ-kheo, các cây sàlà to lớn được lớn lên ba sự tăng trưởng này.
Cũng vậy, này các Tỷ-kheo, dựa
vào thiện nam tử có lòng tin, các người trong gia đình được lớn lên ba
sự tăng trưởng. Thế nào là ba ?
Tăng trưởng về lòng tin, tăng trưởng
về giới, tăng trưởng về trí tuệ. dựa vào thiện nam tử có lòng tin,
này các Tỷ-kheo, các người trong gia đình được lớn lên ba sự tăng trưởng
này.
Như núi đá sừng sựng
Trong rừng sâu rừng rậm
Các cây lớn dựa vào
Lớn lên những thần rừng
Cũng vậy, thiện nam tử
Có lòng tin giới đức
Vợ con và gia quyến
Dựa vào để lớn mạnh
Với tùy tùng bà con
Nhờ cậy để sinh sống
Thấy vị giới hạnh làm
Giới, bố thí, thiện hành
Nếu chúng có mắt sáng
Chúng làm theo vị ấy
Ở đây, làm đúng pháp
Con đường đến cõi lành
Trong Thiên giới hỷ lạc
Ước muốn được hoàn hỷ.
NHIỆT TÌNH TINH TẤN
- Có ba trường hợp, này các Tỷ-kheo,
nhiệt tình cần phải làm mạnh. Thế nào là ba ?
Các ác bất thiện pháp chưa sanh, cần
nhiệt tình làm mạnh đừng cho sanh. Các Thiện pháp chưa sanh, cần nhiệt tình
làm mạnh để cho sanh. Để chịu đựng các thân thọ khổ đã sanh, nhói
đau, da diết đau, gay gắt đau, không thích thú, không thích ý, đoạt mạng
sống, cần nhiệt tình làm mạnh. Có ba trường hợp, này các Tỷ-kheo, nhiệt
tình cần phải làm mạnh.
Khi nào Tỷ-kheo, này các Tỷ-kheo,
đối với các pháp ác, bất thiện chưa sanh, cần nhiệt tình làm mạnh đừng
để cho sanh, đối với các pháp thiện chưa sanh, cần nhiệt tình làm mạnh
để cho sanh khởi. Để chịu đựng các thân thọ khổ đã sanh, nhói đau,
da diết đau, gay gắt đau, không thích thú, không thích ý, đoạt mạng sống,
nhiệt tình làm mạnh. Tỷ-kheo ấy, này các Tỷ-kheo, được gọi là vị
có nhiệt tình, thận trọng, chánh niệm để chơn chánh đoạn tận khổ
đau.
GIẶC CƯỚP
- Do đầy đủ ba điều kiện, này
các Tỷ-kheo, một tên cướp lớn có thể chặt được khóa cửa, mang đi
được đồ ăn trộm, làm kể cướp trộm một nhà, làm kẻ đứng đường
chận cướp. Thế nào là ba ?
Ở đây, này các Tỷ-kheo, tên cướp
lớn dựa vào quanh co hiểm trở, dựa vào rừng rậm, dựa vào kẻ có quyền
lực.
Và thế nào, này các Tỷ-kheo, là
tên cướp lớn dựa vào quanh co hiểm trở ? Ở đây, này các Tỷ-kheo, tên
cướp lớn dựa vào con sông khó lội qua, hay sự quanh co hiểm trở của
núi non. Như vậy, này các Tỷ-kheo, là tên cướp lớn dựa vào sự quanh co
hiểm trở.
Và này các Tỷ-kheo, thế nào là
tên cướp lớn dựa vào rừng rậm ? Ở đây, này các Tỷ-kheo, tên cướp
lớn dựa vào rừng rậm, cây hay khóm rừng, hay đám lá rừng lớn rậm. Như
vậy, này các Tỷ-kheo, tên cướp lớn dựa vào rừng rậm.
Và này các Tỷ-kheo, thế nào là
tên cướp lớn dựa vào kẻ có quyền lực ? Ở đây, này các Tỷ-kheo,
tên cướp lớn dựa vào vua hay các vị đại thần của vua và nghĩ như sau
: "Nếu có ai kết tội ta, các vua ấy hay các vị đại thần của vua
ấy sẽ giải thích, cứu thoát ta". Và thực sự là như vậy. Như vậy,
này các Tỷ-kheo, tên cướp lớn dựa vào kẻ có quyền lực.
Do đầy đủ ba điều kiện này,
này các Tỷ-kheo, một tên cướp lớn có thể chặt được khóa cửa, mang
đi được đồ ăn trộm, làm kể cướp trộm một nhà, làm kẻ đứng đường
chận cướp.
Cũng vậy, này các Tỷ-kheo, vị ác
Tỷ-kheo đầy đủ ba pháp, tự mình sử sự như một vật mất gốc, bị
thương tích, phạm tội, bị kẻ trí quở trách, và tạo nên nhiều điều
vô phước. Thế nào là ba ?
Ở đây, này các Tỷ-kheo, ác Tỷ-kheo
dựa vào quanh co hiểm trở, dựa vào rừng rậm và dựa vào kẻ có quyền
lực.
Và này các Tỷ-kheo, thế nào là
ác Tỷ-kheo dựa vào sự hiểm trở ? Ở đây, này các Tỷ-kheo, ác Tỷ-kheo
đầy đủ với thân hành quanh co hiểm trở, với ngữ hành quanh co hiểm trở,
với ý hành quanh co hiểm trở. Như vậy, này các Tỷ-kheo, là ác Tỷ-kheo dựa
vào quanh co hiểm trở.
Và này các Tỷ-kheo, thế nào là
ác Tỷ-kheo dựa vào rừng rậm ? Ở đây, này các Tỷ-kheo, ác Tỷ-kheo có
tà kiến, đầy đủ những tri kiến đi đến cực đoan. Như vậy, này các
Tỷ-kheo, là các Tỷ-kheo dựa vào rừng rậm.
Và này các Tỷ-kheo, thế nào là
ác Tỷ-kheo dựa vào kẻ có quyền ? Ở đây, này các Tỷ-kheo, dựa vào
các vua hay các đại thần của vua, các Tỷ-kheo nghĩ rằng : "Nếu có
ai kết tội ta, các vua ấy, hay các đại thần của vua ấy sẽ giải thích,
cứu thoát ta". Và thực sự là như vậy. Như vậy, này các Tỷ-kheo,
là ác Tỷ-kheo dựa vào kẻ có quyền lực.
Đầu đủ ba pháp này, này các Tỷ-kheo,
ác Tỷ-kheo xử sự như một vật mất gốc, bị thương tích, phạm tội, bị
kẻ trí quở trách, và tạo nên nhiều điều vô phước.
-
--- o0o ---
|
Mục lục Kinh Tăng Chi bộ ||
Phẩm
kế
|
--- o0o ---
| Thư
Mục Tác Giả |
Tổ
chức đánh máy: Hứa Dân Cường
Trình bày : Nhị Tường
Chân thành cảm ơn Cư sĩ Bình Anson đã gởi tặng phiên bản điện
tử bộ Kinh này.
( Trang nhà Quảng Đức, 01/01/2002)
Nguồn: www.quangduc.com
Về danh mục