Kinh Trường Bộ
HT. Thích Minh Châu dịch
Sài gòn 1991
---o0o---
13.
KINH TEVIJJA
1. Như vầy tôi nghe.
Một thời Thế Tôn đang du hành ở Kosala (Câu-tát-la) cùng
với đại chúng Tỷ-kheo khoảng năm trăm vị và đi đến
một làng Bà-la-môn ở Kosala tên là Manasàkata. Tại đây, ở
Manasakata, Thế Tôn trú tại một vườn xoài trên bờ sông
Aciravati (A-trí-la-phạt-để), phía Bắc làng Manasàkata.
2. Lúc bấy giờ,
nhiều Bà-la-môn trứ danh, đại phú hào ở tại Manasàkata như
Bà-la-môn Canki (Thường -già), Bà-la-môn Tàrukkha (Đa-lê-xa) Bà-la-môn
Pokkharasàti (Phí-già-la-bà-la), Bà-la-môn Jànussoni (Sanh Lậu),
Bà-la-môn Todeyya (Đạo-đề-da) và nhiều Bà-la-môn trứ danh,
đại phú hào khác.
3. Lúc bấy giờ, một
cuộc nghị luận về chánh đạo và tà đạo khởi lên giữa
Vàsettha (Bà-tất-sá) và Bhàradvàja (Bạt-la-đà-phạn-xà)
trong khi đi bách bộ để tĩnh dưỡng, vừa đi vừa suy nghĩ tư
duy.
4. Thanh niên Bà-la-môn
Vàsettha nói:
- Đây là trực đạo,
đây là chánh đạo hướng đến, dẫn đến cộng trú với
Phạm thiên cho những ai thực hành theo. Đó là con đường do
Bà-la-môn Pokkharasàti giảng dạy;
5. Thanh niên Bà-la-môn
Bhàradvàja nói:
- Đây là trực đạo,
đây là chánh đạo hướng đến, dẫn đến cộng trú với
Phạm thiên cho những ai thực hành theo, đó là con đường do
Bà-la-môn Tàrukkha giảng dạy.
6. Thanh niên Bà-la-môn
Vàsettha không thể thuyết phục được thanh niên Bà-la-môn Bhàradvàja
và thanh niên Bà-la-môn Bhàradvàja, cũng không thể thuyết
phục được thanh niên Bà-la-môn Vàsettha.
7. Khi ấy thanh niên Bà-la-môn
Vàsettha nói với thanh niên Bà-la-môn Bhàradvàja:
- Này Bhàradvàja, Sa-môn
Gotama là Thích tử, xuất gia từ dòng họ Thích-ca, nay trú ở
Manasàkata, tại một vườn xoài trên bờ sông Aciravati, phía
Bắc làng Manasàkata. Tiếng đồn tốt đẹp sau đây được
truyền đi về Tôn giả Gotama: "Ngài là Thế Tôn, bậc
A-la-hán, Chánh Biến Tri, Minh Hạnh Túc, Thiện Thệ, Thế Gian
Giải, Vô Thượng Sĩ, Điều Ngự Trượng Phu, Thiên Nhân Sư,
Phật, Thế Tôn". Này Bhàradvàja, hãy đến Sa-môn Gotama và
hỏi Sa-môn Gotama về nghĩa lý này, và Sa-môn Gotama trả lời
như thế nào, chúng ta sẽ như vậy thọ trì.
- Tôn giả, xin vâng !
Thanh niên Bà-la-môn Bhàradvàja
trả lời với thanh niên Bà-la-môn Vàsettha.
8. Lúc bấy giờ hai
thanh niên Bà-la-môn Vàsettha và Bhàradvàja đến Thế Tôn, khi
đã đến liền nói những lời chào đón hỏi thăm xã giao
với Thế Tôn và ngồi xuống một bên, khi ngồi xuống một bên,
thanh niên Bà-la-môn Vàsettha bạch Thế Tôn:
- Tôn giả Gotama, một
cuộc nghị luận về chánh đạo và tà đạo khởi lên giữa
hai chúng tôi trong khi đi bách bộ để tĩnh dưỡng vừa đi
vừa suy nghĩ, tư duy. Tôi nói như vầy: "Đây là trực đạo,
đây là chánh đạo, hướng đến, dẫn đến cộng trú với
Phạm thiên cho những ai thực hành theo, đó là con đường do
Bà-la-môn Pokkharasàti giảng dạy". Thanh niên Bà-la-môn Bhàradvàja
nói như vầy: "Đây là trực đạo, đây là chánh đạo hướng
đến, dẫn đến cộng trú với Phạm thiên cho những ai thực
hành theo, đó là con đường do Bà-la-môn Tàrukkha giảng dạy".
Tôn giả Gotama , đó là sự tranh luận, sự luận chấp, đó là
sự bất đồng ý kiến.
9. Này Vàsettha, Ngươi
nói như vầy: "Đây là trực đạo, đây là chánh đạo, hướng
đến, dẫn đến cộng trú với Phạm thiên cho những ai thực
hành theo. Đó là con đường do Bà-la-môn Pokkharasàti giảng
dạy". Còn thanh niên Bà-la-môn Bhàradvàja nói như vầy:
"Đây là trực đạo, đây là chánh đạo hướng , dẫn đến
cộng trú với Phạm thiên cho những ai thực hành theo, đó là
con đường do Bà-la-môn Tàrukkha giảng dạy". Này Vàsettha,
ở nơi đây tranh biện về vấn đề gì, luận chấp về vấn
đề gì và bất đồng ý kiến về vấn đề gì ?
10. - Tôn giả Gotama,
về vấn đề chánh đạo và tà đạo. Tôn giả Gotama, nhiều
Bà-la-môn thuyết dạy nhiều con đường sai khác như các vị
Bà-la-môn Addhàriyà, các vị Bà-la-môn Tittiriyà, và các vị Bà-la-môn
Chandokà, các vị Bà-la-môn Chandavà, các vị Bà-la-môn Bràhmacariyà
- tất cả con đường này hướng đến, dẫn đến cộng trú
với Phạm thiên cho những ai thực hành theo. Tôn giả Gotama,
như gần làng hay gần trị trấn có nhiều con đường sai khác,
nhưng tất cả con đường này đều dẫn đến làng. Cũng
vậy, Tôn giả Gotama, nhiều Bà-la-môn thuyết dạy nhiều con
đường sai khác - như các Bà-la-môn Addhariyà, các vị Bà-la-môn
Tittiriyà, các vị Bà-la-môn Chandokà, các vị Bà-la-môn Chandàvà,
các vị Bà-la-môn Bràhmacariyà. Tất cả con đường này hướng
đến, dẫn đến cộng trú với Phạm thiên cho những ai thực
hành theo.
- Này Vàsettha, có
phải Ngươi nói: "Chúng dẫn đến ?"
- Tôn giả Gotama, vâng,
tôi nói: "Chúng dẫn đến".
- Này Vàsettha, có
phải Ngươi nói: "Chúng dẫn đến".
- Tôn giả Gotama, vâng,
tôi nói: "Chúng dẫn đến".
- Này Vàsettha, có
phải Ngươi nói: "Chúng dẫn đến".
- Tôn giả Gotama, vâng,
tôi nói: "Chúng dẫn dến".
12. - Thế nào Vàsettha
? Có Bà-la-môn nào trong những Bà-la-môn tinh thông ba tập Vedà
tận mặt đã thấy Phạm thiên ?
- Tôn giả Gotama, không
có vị nào.
- Thế nào Vàsettha? Có
tôn sư nào của các Bà-la-môn tinh thông ba tập Vedà đã tận
mặt thấy Phạm thiên?
- Tôn giả Gotama, không
có vị nào.
- Thế nào Vàsettha ? Có
Bà-la-môn nào cho đến bảy đời tôn sư và đại tôn sư
của những vị Bà-la-môn tinh thông ba tập Vedà đã tận mặt
nhìn thấy Phạm thiên ?
- Tôn giả Gotama, không
có vị nào.
13. - Thế nào, này Vàsettha.
Những vị tu sĩ thời cổ trong các Bà-la-môn tinh thông ba
tập Vedà, những vị sáng tác các thần chú, những vị trì
tụng thần chú mà xưa kia những thần chú được hát lên,
được trì tụng, được ngâm vịnh và ngày nay những vị Bà-la-môn
tinh thông ba tập Vedà cũng hát lên, trì tụng và ngâm giảng
như các vị Atthaka (A-sá-ca) Vàmaka (Bà-ma), Vàmadeva (Bà-ma-đề-bà),
Angirasa (Ương-kỳ-sá), Bhàradvàja (Bạt-la-đà-phan-xà), Vàsettha
(Bà-tất-sá), Kassapa (Ca-diếp), Bhagu (Bà-cữu), những vị này
có nói: "Chúng tôi biết, chúng tôi thấy chỗ ở Phạm
thiên, chỗ đến Phạm thiên, chỗ đi Phạm thiên ?"
- Tôn giả Gotama, không
có vị nào.
14. - Này Vàsettha, như
vậy Ngươi nói không có một Bà-la-môn nào trong những vị
tinh thông ba tập Vedà đã tận mặt thấy Phạm thiên - không
có một tôn sư nào của các Bà-la-môn tinh thông ba tập Vedà
đã tận mặt thấy Phạm thiên, không có một đại tôn sư nào
của ác Bà-la-môn tinh thông ba tập và đã tận mặt thấy
Phạm thiên - không có một Bà-la-môn nào cho đến bảy đời
đại tôn sư, tôn sư của những Bà-la-môn tinh thông ba tập
Vedà đã tận mắt thấy Phạm thiên, trong những tu sĩ thời
cổ, trong các Bà-la-môn tinh thông ba tập Vedà, những vị sáng
tác các thần chú, những vi trì tụng thần chú mà xưa kia
những thần chú được hát lên, được trì tụng, được ngâm
vịnh và ngày nay những Bà-la-môn tinh thông ba tập Vedà cũng
hát lên, trì tụng và giảng dạy như các vị Atthaka, Vàmaka,
Vàmadeva, Vessàmita, Yamataggi, Angirasa, Bhàradvàja, Vàsettha,
Kassapa, Bhagu, không có một vị nào đã nói: "Chúng tôi
biết, chúng tôi thấy Phạm thiên ở đâu, Phạm thiên từ đâu
đến, Phạm thiên sẽ đi đâu". Như vậy các bà Bà-la-môn
tinh thông ba tập Vedà đã nói: "Chúng tôi không biết, chúng
tôi không thấy con đường đưa đến cộng trú với Phạm thiên,
nhưng chúng tôi thuyết dạy con đường ấy: "Đây là
trực đạo, đây là chánh đạo hướng đến, dẫn đến
cộng trú với Phạm thiên cho những ai thực hành theo".
Này Vàsettha, Ngươi
nghĩ thế nào ? Sự kiện là như vậy thời có phải lời nói
của những Bà-la-môn tinh thông ba tập Vedà là không chánh xác,
hợp lý ?
- Tôn giả Gotama, sự
kiện là như vậy thời lời nói của những Bà-la-môn tinh thông
ba tập Vedà là không chánh xác, hợp lý.
15. - Này Vàsettha,
những Bà-la-môn tinh thông ba tập Vedà không biết, không
thấy con đường đưa đến cộng trú với Phạm thiên mà
thuyết dạy: "Đây là trực đạo, đây là chánh đạo hướng
đến, dẫn đến cộng trú với Phạm thiên cho những ai thực
hành theo", thật không thể có sự kiện ấy. Này Vàsettha,
ví như một chuỗi người mù ôm lưng nhau, người trước không
thấy, người giữa cũng không thấy, người cuối cùng cũng
không thấy. Như vậy, này Vàsettha lời nói của những Bà-la-môn
tinh thông ba tập Vedà, người đầu không thấy, giữa cũng không
thấy, người cuối cùng cũng không thấy, giống như lời nói
mù quáng. Lời nói của những Bà-la-môn tinh thông ba tập Vedà
như vậy là lời nói đáng chê cười, là lời nói suông, là
lời nói không tưởng, là lời nói trống rỗng.
16. - Này Vàsettha, nhà
Ngươi nghĩ thế nào ? Các Bà-la-môn tinh thông ba tập Vedà như
phần đông nhiều người khác - có thể thấy mặt trăng,
mặt trời không, trong khi các vị này cầu khẩn, tán thán,
vừa đi xung quanh, vừa chấp tay và đảnh lễ chỗ mặt trăng,
mặt trời mọc và lặn ?
- Thưa vâng, Tôn giả
Gotama, các Bà-la-môn tinh thông ba tập Vedà như phần đông
nhiều người khác có thể thấy mặt trăng, mặt trời, trong
khi các vị này cầu khẩn, tán thán, vừa đi xung quanh, vừa
chấp tay đảnh lễ chỗ mặt trăng, mặt trời mọc và lặn.
17. - Này Vàsettha, nhà
Ngươi nghĩ thế nào? Các Bà-la-môn tinh thông ba tập Vedà - như
phần đông nhiều người khác thấy mặt trăng, mặt trời,
trong khi các vị này cầu khẩn, tán thán, vừa đi xung quanh,
vừa chấp tay và đảnh lễ chỗ mặt trăng mặt trời mọc và
lặn, những vị này có thể thuyết dạy con đường đưa đến
sự cộng trú với mặt trăng mặt trời không ? Đây là trực
đạo, đây là chánh đạo hướng đến, dẫn đến cộng trú
với mặt trăng, mặt trời cho những ai thực hành theo ?
- Tôn giả Gotama, không
thể được !
18. - Này Vàsettha, Ngươi
nói rằng các Bà-la-môn tinh thông ba tập Vedà như phần đông
nhiều người khác, thấy mặt trăng, mặt trời trong khi các
vị này cầu khẩn tán thán, vừa đi xung quanh, vừa chấp tay
và đảnh lễ chỗ mặt trăng, mặt trời mọc và lặn, những
vị này không có thể thuyết dạy con đường đưa đến sự
cộng trú với mặt trăng mặt trời: "Đây là trực đạo,
đây là chánh đạo hướng đến, dẫn đến cọng trú với
mặt trăng, mặt trời cho những ai thực hành theo". Ngươi
cũng nói các Bà-la-môn tinh thông ba tập Vedà không thể tận
mắt thấy được Phạm thiên, các tôn sư, các Bà-la-môn tinh
thông ba tập Vedà không thể tận mắt thấy được Phạm thiên,
các đại tôn sư các Bà-la-môn tinh thông ba tập Vedà không
thể tận mắt thấy được Phạm thiên, các Bà-la-môn cho đến
bảy đời đại tôn sư, tôn sư của những Bà-la-môn tinh thông
ba tập Vedà không thể tận mắt thấy được Phạm thiên. Ngươi
cũng nói trong những tu sĩ thời cổ trong các Bà-la-môn tinh thông
ba tập Vedà, những vị sáng tác các thần chú, được hát lên,
được trì tụng, được ngâm vịnh và ngày nay những Bà-la-môn
cũng hát lên, trì tụng và giảng dạy - như các vị Atthaka, Vàmaka,
Vàmadeva, Vessàmitta, Yamataggi, Anigirasa, Bhàradvàja, Vàsettha,
Kassapa, Bhagu, không có một vị nào đã nói: "Chúng tôi
biết, chúng tôi thấy Phạm thiên ở đâu, Phạm thiên từ đâu
đến, Phạm thiên sẽ đi đâu". Như vậy các Bà-la-môn
tinh thông ba tập Vedà đã nói: "Chúng tôi không biết, chúng
tôi không thấy con đường đưa đến cộng trú với Phạm thiên,
nhưng chúng tôi thuyết dạy con đường ấy: "Đây là
trực đạo, đây là chánh đạo hướng đến, dẫn đến
cộng trú với Phạm thiên cho những ai thực hành theo". Này
Vàsettha, nhà Ngươi nghĩ thế nào ? Sự kiện là như vậy,
thời có phải lời nói của những Bà-la-môn tinh thông ba
tập Vedà là không chánh xác, hợp lý ?"
- Tôn giả Gotama, sự
kiện là như vậy, thời lời nói của những Bà-la-môn tinh thông
ba tập Vedà là không chánh xác, hợp lý.
- Lành thay, này Vàsettha
! Những Bà-la-môn tinh thông ba tập Vedà không biết, không
thấy con đường đưa đến cọng trú với Phạm thiên mà
thuyết dạy: "Đây là trực đạo, đây là chánh đạo hướng
đến, dẫn đến cộng trú với Phạm thiên cho những ai thực
hành theo". Thật không có sự kiện ấy.
19. Này Vàsettha, như có
người nói: "Tôi yêu và ái luyến một cô gái đẹp trong
nước này". Có người hỏi: "Này bạn, cô gái đẹp
mà Ông yêu và ái luyến ấy, Ông có biết là người giai
cấp nào, là Sát-đế-lỵ, hay Bà-la-môn, hay Phệ-xá, hay
Thủ-đà?" Khi được hỏi, người ấy trả lời không
biết. Có người hỏi: "Này bạn, cô gái đẹp Ông yêu và
ái luyến ấy, Ông có biết tên gì, họ gì, lớn người,
thấp người hay người bậc trung ? Da đen sẩm, da ngăm ngăm
đen hay da hồng hào ? Ở tại làng nào, ấp nào, hay thành
phố nào ?" Khi được hỏi vậy, người ấy trả lời không
biết. Có người hỏi: "Này bạn, như vậy có phải Ông
đã yêu và đã ái luyến một người Ông không biết, không
thấy ?" Được hỏi vậy, vị ấy trả lời phải. Này Vàsettha,
Ngươi nghĩ thế nào ? Sự kiện là như vậy, thời có phải
lời nói của người kia là không chánh xác, hợp lý ?
Vâng phải, Tôn giả
Gotama. Sự kiện là như vậy, thời lời nói của người kia
không chánh xác, hợp lý.
20. - Cũng vậy, này Vàsettha,
Ngươi nói rằng các Bà-la-môn tinh thông ba tập Vedà không
thể tận mắt thấy được Phạm thiên, các đại tôn sư các
Bà-la-môn tinh thông ba tập Vedà không thể tận mắt thấy
được Phạm thiên, các Bà-la-môn cho đến bảy đời đại tôn
sư, tôn sư của những Bà-la-môn tinh thông ba tập Vedà, không
thể tận mắt thấy được Phạm thiên. Ngươi cũng nói
những tu sĩ thời cổ trong các Bà-la-môn tinh thông ba tập Vedà,
những vị sáng tác các thần chú, những vị trì tụng thần
chú mà xưa kia các thần chú được hát lên, được trì
tụng, được ngâm vịnh và ngày nay những Bà-la-môn tinh thông
ba tập Vedà cũng hát lên, cũng trì tụng và giảng dạy như các
vị Vàmaka, Vàmadeva, Vessàmitta, Yamataggi, Angirasa, Bhàradvàja, Vàsettha,
Kassapa, Bhagu, không có một vị nào đã nói: "Chúng tôi
biết, chúng tôi thấy Phạm thiên ở đâu, Phạm thiên từ đâu
đến, Phạm thiên sẽ đi đâu". Như vậy các Bà-la-môn
tinh thông ba tập Vedà đã nói: "Chúng tôi không biết, chúng
tôi không thấy con đường đưa đến sự cộng trú với
Phạm thiên nhưng chúng tôi thuyết dạy con đường ấy: "Đây
là trực đạo, đây là chánh đạo hướng đến, dẫn đến
cộng trú với Phạm thiên cho những ai thực hành theo". Này
Vàsettha, Ngươi nghĩ thế nào ? Sự kiện là như vậy, thời có
phải lời nói của những Bà-la-môn tinh thông ba tập Vedà là
không chánh xác, hợp lý ?
- Tôn giả Gotama, sự
kiện là như vậy thời lời nói của những Bà-la-môn tinh thông
ba tập Vedà là không chánh xác, hợp lý.
- Lành thay, Vàsettha,
những Bà-la-môn tinh thông ba tập Vedà không biết, không
thấy con đường đưa đến cộng trú với Phạm thiên mà
thuyết dạy: "Đây là trực đạo, đây là chánh đạo hướng
đến, dẫn đến cộng trú với Phạm thiên cho những ai thực
hành theo", thật không có sự kiện ấy.
21. Này Vàsettha, như
một người muốn xây tại ngã tư đường một cái thang để
leo lên lầu. Có người hỏi: "Này bạn, Ông muốn xây
một cái thang để leo lên lầu, vậy Ông có biết lầu ấy là
về hướng Đông, hay về hướng Tây, hay về hướng Bắc, hay
về hướng Nam ? Nhà lầu ấy cao hay thấp, hay trung bình
?". Được hỏi vậy, vị ấy trả lời không biết. Có người
hỏi: "Này bạn, như vậy có phải Ông xây một cái thang
để leo lên một cái lầu mà Ông không biết, không thấy
?". Hỏi vậy, vị ấy trả lời phải. Này Vàsettha, ngươi
nghĩ thế nào ? Sự kiện là như vậy, thời có phải lời nói
người kia không chánh xác, hợp lý ?
- Vâng phải, bạch
Thế Tôn. Sự kiện là như vậy thời lời nói của người
kia là không chánh xác, hợp lý.
22. - Cũng vậy, này Vàsettha.
Ngươi nói rằng các Bà-la-môn tinh thông ba tập Vedà không
thể tận mắt thấy được Phạm thiên, các tôn sư các Bà-la-môn
tinh thông ba tập Vedà không thể tận mắt thấy được Phạm
thiên, các đại tôn sư các Bà-la-môn tinh thông ba tập Vedà
không thể tận mắt thấy được Phạm thiên, các Bà-la-môn
cho đến bảy đời đại tôn sư, tôn sư của những Bà-la-môn
tinh thông ba tập Vedà không thể tận mắt thấy được Phạm
thiên. Người cũng nói trong những ẩn sĩ thời cổ trong các
Bà-la-môn tinh thông ba tập Vedà, những vị sáng tác các
thần chú, những vị trì tụng thần chú mà xưa kia những
thần chú được hát lên, được trì tụng, được bình tán
và ngày nay những Bà-la-môn tinh thông ba tập Vedà cũng hát lên,
trì tụng và giảng dạy - như các vị Atthaka, Vamaka, Vàmadeva,
Vessàmitta, Yamataggi, Angirasa, Bhàradvàja, Vàsettha, Kassapa, Bhagu,
không có một vị nào đã nói: "Chúng tôi biết, chúng tôi
thấy Phạm thiên ở đâu, Phạm thiên từ đâu đến, Phạm
thiên sẽ đi đâu ?" Như vậy các Bà-la-môn tinh thông ba
tập Vedà đã nói: "Chúng tôi không biết, chúng tôi không
thấy con đường đưa đến sự côỤng trú với Phạm thiên
nhưng chúng tôi thuyết dạy con đường ấy: "Đây là
trực đạo, đây là chánh đạo hướng đến, dẫn đến
cộng trú với Phạm thiên cho những ai thực hành theo". Này
Vàsettha, ngươi nghĩ thế nào? Sự kiện là như vậy thời có
phải lời nói của những Bà-la-môn tinh thông ba tập Vedà là
không chánh xác, hợp lý ?
- Tôn giả Gotama, sự
kiện là như vậy thời lời nói của những Bà-la-môn tinh thông
ba tập Vedà là không chính xác hợp lý.
23. - Lành thay, Vàsettha.
Những Bà-la-môn tinh thông ba tập Vedà không biết, không
thấy con đường đưa đến cộng trú với Phạm thiên mà
thuyết dạy: "Đây là trực đạo, đây là chánh đạo hướng
đến, dẫn đến cộng trú với Phạm thiên cho những ai thực
hành theo". Thật không có sự kiện ấy.
24. Này Vàsettha, như sông
Aciravati này, đầy tràn cho đến bờ khiến con quạ có thể
uống được. Có người đến, có sự việc bên bờ bên kia,
tìm đến bờ bên kia, hướng đến bờ bên kia và muốn lội
qua bờ bên kia. Người đứng bờ bên này kêu bờ bên kia và
nói: "Bờ bên kia, hãy lại đây ! Bờ bên kia, hãy lại đây".
Này Vàsettha, Ngươi nghĩ thế nào ? Có phải vì người kia kêu
gọi bờ bên kia, vì cầu khẩn, vì hy vọng, vì tán thán mà
bờ bên kia của sông Aciravati đến bờ bên này không ?
- Tôn giả Gotama, không
thể vậy.
25. - Cũng vậy, này Vàsettha,
những Bà-la-môn tinh thông ba tập Vedà, loại bỏ những pháp
tác thành người Bà-la-môn, tuân theo những pháp không tác thành
người Bà-la-môn, những vị này đã nói: "Chúng tôi cầu
khẩn Indra (Nhân-đà-la), chúng tôi cầu khẩn Soma (Tô-ma), chúng
tôi cầu khẩn Vanena (Bà-lưu-va), chúng tôi cầu khẩn Isàna
(Y-sa-na), chúng tôi cầu khẩn Pajàpati (Sanh chủ), chúng tôi
cầu khẩn Brahmà (Phạm thiên), chúng tôi cầu khẩn Mahiddhi
(Ma-hi-đề), chúng tôi cầu khẩn Yama (Dạ-ma). Này Vàsettha,
những Bà-la-môn tinh thông ba tập Vedà ấy, loại bỏ những
pháp tác thành người Bà-la-môn - vì kêu gọi, vì cầu khẩn,
vì hy vọng, vì tán thán, sau khi thân hoại mạng chung, những
vị ấy sẽ cộng trú với Phạm thiên - Thật không có sự
kiện ấy.
26. - Này Vàsettha, như
sông Aciravati này, đầy tràn cho đến bờ khiến con quạ có
thể uống được. Có người đến, có sự việc bên bờ bên
kia, tiến đến bờ bên kia, hướng đến bờ bên kia, và
muốn lội qua bờ bên kia. Người này đứng bên bờ này kêu
bờ bên kia và nói: "Bờ bên kia hãy lại đây ! Bờ bên
kia hãy lại đây !" Này Vàsettha, Ngươi nghĩ thế nào ? Có
phải vì người kia kêu gọi bờ bên kia, vì cầu khẩn, vì hy
vọng, vì tán thán mà bờ bên kia của sông Aciravati đến bờ
bên này không ?
- Tôn giả Gotama, không
thể vậy.
27. - Cũng vậy, này Vàsettha,
có năm pháp khiến dục lạc tăng thịnh. Năm pháp này được
xem là sợi dây chuyền, sợi dây thắng trong giới luật của
bậc Thánh. Thế nào là năm ? Những sắc pháp do mắt cảm
nhận khả ái, mỹ miều, thích thú, hấp dẫn, câu hữu với
dục, ái lạc; những tiếng do tại cảm nhận... những hương
do mũi cảm nhận... những vị do lưỡi cảm nhận.. những xúc
do thân cảm nhận khả ái, mỹ miều, thích thú, hấp dẫn, câu
hữu với dục lạc. Này Vàsettha, năm pháp khiến dục lạc tăng
thịnh ấy, được xem là sợi dây chuyền, sợi dây thắng
trong giới luật của bậc Thánh. Này Vàsettha, năm pháp khiến
dục lạc tăng thịnh ấy, các Bà-la-môn tinh thông ba tập Vedà
chấp trước, mê đắm, bị trói buộc, không thấy nguy hiểm
của chúng, không nhận thức sự không thoát ly của chúng, đã
tận hưởng năm pháp ấy.
28. - Này Vàsettha,
những Bà-la-môn tinh thông ba tập Vedà, loại bỏ những pháp
tác thành người Bà-la-môn, tuân theo những pháp không tác thành
người Bà-la-môn, chấp trước, mê đắm, bị trói buộc, không
thấy nguy hiểm của chúng, không nhận thức sự không thoát
ly của chúng, tận hưởng chúng, bị trói buộc bởi sự trói
buộc của dục lạc, sau khi thân hoại mạng chung sẽ cộng trú
với Phạm thiên, thật không có sự kiện ấy.
29. - Này Vàsettha, như
sông Acivarati này, đầy tràn cho đến bờ khiến con quạ có
thể uống được. Có người đến, có sự việc bên bờ bên
kia, tìm đến bờ bên kia, hướng đến bờ bên kia và muốn
lội qua bờ bên kia. Người này ở bên bờ này trùm đầu và
nằm ngủ. Này Vàsettha, nhà Ngươi nghĩ thế nào ? Người ấy
có thể từ bên này của sông Aciravati đến bờ bên kia không
?
- Tôn giả Gotama, không
có thể được.
30. - Cũng vậy, này Vàsettha,
có năm triền cái được gọi là chướng ngại, cũng được
gọi là triền cái, cũng được gọi là màn che, cũng được
gọi là triền phược trong giới luật của bậc Thánh. Thế nào
là năm ? Dục cái, sân cái, hôn trầm thụy miên cái, trạo
hối cái, nghi cái. Này Vàsettha, năm triền cái này được
gọi là chướng ngại, cũng được gọi là triền cái, cũng
được gọi là màn che, cũng được gọi là triền phược. Này
Vàsettha, các Bà-la-môn tinh thông ba tập Vedà, bị chướng
ngại, bị triền phược, bị che đậy, bị trói buộc bởi năm
triền cái này, Này Vàsettha, thật vậy, những Bà-la-môn tinh
thông ba tập Vedà, loại bỏ những pháp tác thành người Bà-la-môn,
tuân theo những pháp không tác thành người Bà-la-môn, bị chướng
ngại, bị triền phược, bị che đậy, bị trói buộc bởi năm
triền cái, sau khi thân hoại mạng chung, sẽ cộng trú với
Phạm thiên - Thật không thể có sự kiện ấy.
31. Này Vàsettha, Ngươi
nghĩ thế nào ? Ngươi có nghe những Bà-la-môn niên cao lạp trưởng,
tôn sư và đại tôn sư cùng nhau nói chuyện không ? Phạm thiên
có dục ái hay không dục ái ?
- Tôn giả Gotama, không
có dục ái.
- Có hận tâm hay không
hận tâm ?
- Tôn giả Gotama, không
có hận tâm.
- Có sân tâm hay không
sân tâm?
- Tôn giả Gotama, không
có sân tâm.
- Có nhiễm tâm hay không
có nhiễm tâm?
- Tôn giả Gotama, không
có nhiễm tâm.
- Có tự tại hay không
có tự tại ?
- Tôn giả Gotama, có
tự tại.
32. - Này Vàsettha, Ngươi
nghĩ thế nào ? Các Bà-la-môn tinh thông ba tập Vedà có dục
ái hay không dục ái ?
- Tôn giả Gotama, có
dục ái.
- Có hận tâm hay không
hận tâm ?
- Tôn giả Gotama, có
hận tâm.
- Có sân tâm hay không
có sân tâm ?
- Tôn giả Gotama, có sân
tâm.
- Có nhiễm tâm hay không
có nhiễm tâm ?
- Tôn giả Gotama, có
nhiễm tâm.
- Có tự tại hay không
có tự tại ?
- Tôn giả Gotama, không
có tự tại.
33. - Này Vàsettha, Ngươi
nói rằng các Bà-la-môn tinh thông ba tập Vedà là có tham ái,
Phạm thiên không có tham ái. Giữa các Bà-la-môn tinh thông ba
tập Vedà là có tham ái với Phạm thiên không có tham ái, có
thể có một sự cọng hành, cọng trú không ?
- Tôn giả Gotama, không
thể có được.
34. - Lành thay, Vàsettha.
Này Vàsettha, những Bà-la-môn tinh thông ba tập Vedà có dục
ái ấy sau khi thân hoại mạng chung sẽ cộng trú với Phạm
thiên - Thật không thể có sự kiện ấy.
35. - Này Vàsettha, Ngươi
nói rằng các Bà-la-môn tinh thông ba tập Vedà có hận tâm,
Phạm thiên không có hận tâm... các Bà-la-môn tinh thông ba
tập Vedà là có sân tâm, Phạm thiên không có sân tâm... các
Bà-la-môn tinh thông ba tập Vedà là có nhiễm tâm, Phạm thiên
không có nhiễm tâm... các Bà-la-môn tinh thông ba tập Vedà không
có tự tại, Phạm thiên có tự tại.
Giữa các Bà-la-môn
tinh thông ba tập Vedà, không có tự tại với Phạm thiên có
tự tại có thể có một sự cọng hành, cọng trú không ?
- Tôn giả Gotama, không
thể có được.
36. - Lành thay, Vàsettha.
Này Vàsettha, những vị Bà-la-môn tinh thông ba tập Vedà sau
khi thân hoại mạng chung sẽ cộng trú với Phạm thiên -
Thật không thể có sự kiện ấy.
Này Vàsettha, ở đời
các Bà-la-môn dầu có tinh thông ba tập Vedà, khi các vị này
ngồi (với sự tự tín), thật sự đang chìm (trong bùn lầy),
và khi đang chìm (trong bùn lầy) phải sống trong thất vọng,
lầm tưởng rằng đã đến cảnh giới an lạc hơn. Do vậy đối
với những Bà-la-môn tinh thông Vedà sự tinh thông ấy được
gọi là bãi sa mạc không có nước, sự tinh thông ấy cũng
được gọi là rừng rậm không có đường lối, sự tinh thông
ấy cũng được gọi là sự bất hạnh.
37. Khi nghe vậy, thanh
niên Bà-la-môn Vàsettha bạch Thế Tôn:
- Tôn giả Gotama, tôi
có nghe nói Sa-môn Gotama biết con đường đưa đến cộng trú
với Phạm thiên.
- Này Vàsettha, Ngươi
nghĩ thế nào ? Ở đây có người sinh trưởng ở Manasàkata,
nhưng chưa bao giờ rời khỏi chỗ này. Có người hỏi con
đường đưa đến Manasàkata. Này Vàsettha, đối với người
ấy đã sinh trưởng ở Manasàkata, chắc không có gì nghi ngờ
hay khó khăn thì phải ?
- Tôn giả Gotama,
thật không có gì nghi ngờ hay khó khăn. Vì cớ sao ? Tôn giả
Gotama, người ấy sinh trưởng ở Manasàkata đều biết rõ
tất cả con đường đưa đến Manasàkata.
38. - Này Vàsettha, đối
với người ấy đã sinh trưởng Manasàkata, còn có thể nghi
ngờ và có khó khăn hỏi đến con đường đưa đến Manasàkata
nhưng đối với Như Lai thì không có nghi ngờ hay khó khăn gì
khi hỏi đến Phạm thiên giới hay con đường đưa đến
Phạm thiên giới ! Này Vàsettha, Ta biết đến Phạm thiên,
Phạm thiên giới và con đường đưa đến Phạm thiên giới.
39. Khi nghe nói vậy,
thanh niên Bà-la-môn Vàsettha bạch Thế Tôn:
- Tôn giả Gotama, tôi
đã nghe: "Sa-môn Gotama, giảng dạy con đường đưa đến
cộng trú với Phạm thiên". Lành thay, nếu Sa-môn Gotama
thuyết dạy con đường đưa đến cọng trú với Phạm thiên
! Mong Tôn giả Gotama tế độ chúng Bà-la-môn !
- Này Vàsettha, vậy hãy
lóng nghe và khéo tác ý kỹ ? Ta sẽ nói :
40. Này Vàsettha, nay
ở đời đức Như Lai xuất hiện, là bậc A-la-hán, Chánh
Biến Tri, Minh Hạnh Túc, Thiện Thệ, Thế Gian Giải, Vô Thượng
Sĩ, Điều Ngự Trượng Phu, Thiên Nhân Sư, Phật, Thế Tôn. Đức
Như Lai sau khi tự mình chứng ngộ với thượng trí, thế
giới này với Thiên giới, Ma giới, Phạm thiên giới, gồm
cả thế giới này với Sa-môn, Bà-la-môn, Trời, Người lại
tuyên thuyết điều Ngài đã chứng ngộ. Ngài thuyết pháp, sơ
thiện, trung thiện, hậu thiện đầy đủ văn nghĩa, Ngài
truyền dạy phạm hạnh hoàn toàn đầy đủ thanh tịnh.
41. Người gia trưởng
hay con vị gia trưởng, hay một người sinh ở giai cấp (hạ
tiện) nào nghe pháp ấy. Sau khi nghe pháp, người ấy sanh lòng
tín ngưỡng Như Lai. Khi có lòng tin ngưỡng ấy, vị này suy
nghĩ: "Đời sống gia đình đầy những triền phược, con
đường đầy những bụi đời. Đời sống xuất gia phóng khoáng
như hư không. Thật rất khó cho một người sống ở gia đình
có thể sống theo phạm hạnh hoàn toàn đầy đủ, hoàn toàn
thanh tịnh, trắng bạch như vỏ ốc. Vậy ta nên cạo bỏ râu
tóc, đắp áo cà sa, xuất gia, từ bỏ gia đình". Một
thời gian sau, người ấy bỏ tài sản nhỏ hay bỏ tài sản
lớn, bỏ bà con quyến thuộc nhỏ hay bà con quyến thuộc
lớn, cạo bỏ râu tóc, đắp áo cà sa, và xuất gia từ bỏ
gia đình, sống không gia đình.
42. Khi đã xuất gia như
vậy, vị ấy sống chế ngự với sự chế ngự của giới
bổn Pàtimokkha, đầy đủ oai nghi chánh hạnh, thấy nguy hiểm
trong những lỗi nhỏ nhặt, thọ lãnh và tu học trong giới pháp,
thân nghiệp, ngữ nghiệp, thanh tịnh. Mạng sống trong sạch,
giới hạnh đầy đủ, thủ hộ các căn, chánh niệm, tỉnh giác
và biết tri túc.
43. Này Vàsettha, thế
nào là Tỷ-kheo giới hạnh cụ túc ?
Ở đây, này Vàsettha,
Tỷ-kheo từ bỏ sát sinh, tránh xa sát sinh... (như kinh Sa-môn
Quả, số 43 - 75) do lạc thọ, tâm được định tĩnh... (như
kinh Sa-môn Quả số 75-98).
76. Vị ấy an trú,
biến mãn một phương với tâm câu hữu với từ, cũng vậy
phương thứ hai, cũng vậy phương thứ ba, cũng vậy phương
thứ tư. Như vậy cùng khắp thế giới, trên, dưới, bề
ngang, hết thảy phương xứ, cùng khắp vô biên giới, vị
ấy an trú biến mãn với tâm câu hữu với từ, quảng đại,
vô biên, không hận, không sân.
77. Này Vàsettha, như
người lực sĩ thổi tù và khiến tiếng được nghe khắp
bốn phương, không có gì khó khăn, cũng vậy này Vàsettha, đối
với mọi hình thức của sự sống, không có ai là vị ấy
bỏ qua hay bỏ sót mà không biến mãn với tâm giải thoát, câu
hữu với từ. Này Vàsettha, đó là con đường đưa đến
cộng trú với Phạm thiên.
78. Lại nữa, này Vàsettha,
vị Tỷ-kheo an trú, biến mãn một phương với tâm câu hữu
với bi... với tâm câu hữu với hỷ... biến mãn một phương
với tâm câu hữu với xả, cũng vậy phương thứ hai, cũng
vậy phương thứ ba, cũng vậy phương thứ tư. Như vậy, cùng
khắp thế giới, trên, dưới, bề ngang hết thảy phương xứ,
cùng khắp vô biên giới, vị ấy an trú biến mãn với tâm câu
hữu với xả, quảng đại, vô biên, không hận, không sân.
79. Này Vàsettha, như
người lực sĩ thổi tù và khiến tiếng được nghe khắp
bốn phương, không có gì khó khăn, cũng vậy này Vàsettha, đối
với mọi hình thức của sự sống, không có ai là vị ấy
bỏ qua hay bỏ sót mà không biến mãn với tâm giải thoát, cùng
khởi với xả. Này Vàsettha, đó là con đường đưa đến
cộng trú với Phạm thiên.
80. Này Vàsettha, Ngươi
nghĩ thế nào ? Tỷ-kheo an trú như vậy là có dục ái hay không
dục ái ?
- Tôn giả Gotama, không
có dục ái.
- Có hận tâm hay không
có hận tâm ?
- Tôn giả Gotama, không
có hận tâm.
- Có sân tâm hay không
có sân tâm ?
- Tôn giả Gotama, không
có sân tâm.
- Có nhiễm tâm hay không
có nhiễm tâm ?
- Tôn giả Gotama, không
có nhiễm tâm.
- Có tự tại hay không
có tự tại ?
- Tôn giả Gomata, có
tự tại.
81. Này Vàsettha, Ngươi
nói Tỷ-kheo không có dục ái, Phạm thiên không có dục ái.
Giữa Tỷ-kheo không có dục ái với Phạm thiên không có dục
ái, có thể có một sự côỤng hành, côỤng trú không ?
- Tôn giả Gotama, có
thể có được.
- Lành thay, Vàsettha. Này
Vàsettha, Tỷ-kheo sau khi tâm thân hoại mạng chung sẽ cọng trú
với Phạm thiên. Thật có thể có sự kiện ấy.
Này Vàsettha, Ngươi nói
Tỷ-kheo không có hận tâm, Phạm thiên không có hận tâm...
Tỷ-kheo không có nhiễm tâm, Phạm thiên không có nhiễm tâm.
Tỷ-kheo có tự tại, Phạm Thiên có tự tại. Giữa Tỷ-kheo có
tự tại với Phạm thiên có tự tại, có thể có một sự côỤng
hành, cọng trú không ?
- Tôn giả Gotama, có
thể có được.
- Lành thay, Vàsettha. Này
Vàsettha, Tỷ-kheo sau khi thân hoại mạng chung sẽ côϮg trú
với Phạm thiên. Sự kiện ấy thật có thể có.
82. Khi nghe nói vậy,
hai thanh niên Bà-la-môn Vàsettha và Bharadvàja bạch Thế Tôn:
- Thật vi diệu thay, Tôn
giả Gotama ! Thật vi diệu thay, Tôn giả Gotama, ! Tôn giả
Gotama, như người dựng đứng lại những gì bị quăng ngã
xuống, phơi bày ra những gì bị che kín, chỉ đường cho kẻ
bị lạc hướng, đem đèn sáng vào trong bóng tối để những
ai có mắt có thể thấy sắc. Cũng vậy Chánh pháp đã được
Thế Tôn dùng nhiều phương tiện trình bày. Và nay chúng con
xin quy y Tôn giả Gotama, quy y Pháp và quy y Tỷ-kheo Tăng. Mong Tôn
giả Gotama nhận chúng con làm đệ tử; từ này trở đi cho đến
mạng chung, chúng con trọn đời quy ngưỡng.
--- o0o ---
| Mục lục - Kinh Trường Bộ |
|
1| 2 | 3 |
4 | 5 |
6 & 7 | 8 | 9
| 10 | 11 | 12
| 13 | 14
| 15
| 16 |
17 | 18 |
| 19 | 20 | 21
| 22 | 23 | 24
| 25 | 26 | 27
| 28 | 29
| 30 | 31 | 32
| 33 | 34 |
--- o0o ---
| Thư Mục Tác Giả |
Tổ chức đánh máy:
Hứa Dân Cường
Chân thành cảm ơn Cư sĩ Bình Anson đã gởi tặng phiên bản điện tử bộ
Kinh này.
Nguồn: www.quangduc.com
Về danh mục
