Nghi Lễ Phật Giáo

 

Pháp Sự Khoa Nghi
( 3 tập)

Soạn dịch giả: THÍCH GIẢI HÒA

Chùa Quang Thiện, California, USA
Ấn hành 2002

 --- o0o ---

 

TẬP I

 

1. NGHI CÚNG LỄ GIAO THỪA

(01-01- Âm Lịch)

* Tiết thứ làm nghi:

- Chuông trống Bát Nhã.

- Cử nhạc khai đàn.

- Chủ lễ đăng điện.

- Cử nhạc tham lễ.

- Chủ lễ niệm hương.

- Dâng hương – tác lễ.

- CÚNG HƯƠNG (chủ lễ xướng):

Nguyện đem lòng thành kính,

Gởi theo đám mây hương,

Phưởng phất khắp mười phương,

Cúng dường ngôi Tam Bảo.

Thề trọn đời giữ đạo,

Theo tự tánh làm lành,

Cùng pháp giới chúng sanh,

Cầu Phật từ gia hộ:

Tâm Bồ đề kiên cố,

Chí tu học vững bền,

Xa biển khổ mông mênh,

Chóng quay về bờ giác.

Nam mô Hương Cúng Dường Bồ Tát. (3 lần)

- TÁN PHẬT  (Tán dương công đức Phật):

Đấng Pháp vương vô thượng,

Ba cõi chẳng ai bằng,

Thầy dạy khắp trời người,

Cha lành chung bốn loại.

Qui y tròn một niệm,

Dứt sạch nghiệp ba kỳ, (1)

Xưng dương cùng tán thán,

Ức kiếp không cùng tận!

- LỄ PHẬT:

Phật, chúng sanh tánh thường rỗng lặng,

Đạo cảm thông không thể nghĩ bàn,

Lưới Đế châu ví đạo tràng, (2)

Mười phương Phật bảo hào quang sáng ngời .

Trước bảo tọa thân con ảnh hiện,

Cúi đầu xin thệ nguyện qui y.

- ĐẢNH LỄ TAM BẢO:

Chí tâm đảnh lễ: Nam mô Tận Hư Không, Biến Pháp Giới, Quá Hiện Vị Lai Thập Phương Chư Phật, Tôn Pháp, Hiền Thánh Tăng Thường Trụ Tam Bảo. (1 lễ)

Chí tâm đảnh lễ: Nam mô Ta Bà Giáo Chủ Điều Ngự Bổn Sư Thích Ca Mâu Ni Phật; Đương Lai Hạ Sanh Di lặc Tôn Phật; Đại Trí Văn Thù Sư Lợi Bồ Tát; Đại Hạnh Phổ Hiền Bồ Tát; Hộ Pháp Chư Tôn Bồ Tát; Linh Sơn Hội Thượng Phật Bồ Tát. (1 lễ)

Chí tâm đảnh lễ: Nam mô Tây Phương Cực Lạc Thế Giới Đại Từ Đại Bi Tiếp Dẫn Đạo Sư A Di Đà Phật; Đại Bi Quan Thế Âm Bồ Tát; Đại Thế Chí Bồ Tát; Đại Nguyện Địa Tạng Vương Bồ Tát; Thanh Tịnh Đại Hải Chúng Bồ Tát. (1 lễ)

- TÁN HƯƠNG (nhạc cúng hương):

Hương xông đảnh báu,

Giới định tuệ hương,

Giải thoát tri kiến quí khôn lường,

Ngào ngạt khắp muôn phương,

Thanh tịnh tâm hương,

Đệ tử nguyện cúng dường.

Nam mô Hương Cúng Dường Bồ Tát. (3 lần)

- TỤNG CHÚ ĐẠI BI:

Nam mô Đại Bi Hội Thượng Phật Bồ Tát. (3 lần)

Thiên thủ thiên nhãn, vô ngại đại bi tâm đà la ni.

Nam mô hắc ra đát na, đa ra dạ da. Nam mô a lị gia bà lô kiết đế, thước bát ra da, bồ đề tát đỏa bà da, ma ha tát đỏa bà da, ma ha ca lô ni ca da. Án tát bàn ra phạt duệ, số đát na đát tả. Nam mô tất kiết lật đỏa, y mông a lị gia bà lô kiết đế, thất Phật ra lăng đà bà. Nam mô na ra cẩn trì hê rị, ma ha bàn đa sa mế, tát bà a tha đậu du bằng, a thệ dựng, tát bà tát đa, na ma bà đà, ma phạt đặt đậu đát điệt tha. Án a bà lô hê, lô ca đế, ca ra đế, di hê lị, ma ha bồ đề tát đỏa, tát bà tát bà, ma ra ma ra, ma hê ma hê, rị đà dựng, cu lô cu lô kiết mông, độ lô độ lô phạt xà da đế, ma ha phạt xà da đế, đà la đà là, địa rị ni, thất Phật ra da, giá ra gía ra. Mạ mạ phạt ra ma, mục đế lệ, y hê y hê, thất na thất na, a ra sâm Phật ra xá lợi, phạt sa phạt sâm, Phật ra xá da, hô lô hô lô ma ra, hô lô hô lô hê rị, ta ra ta ra, tất rị tất rị, tô rô tô rô, bồ đề dạ, bồ đề dạ, bồ đà dạ, bồ đà dạ, di đế rị dạ, na ra cẩn trì, địa rị sắt ni na, ba dạ ma na ta bà ha, tất đà dạ ta bà ha. Ma ha tất đà dạ ta bà ha. Tất đà du nghệ thất bàn ra dạ ta bà ha. Na ra cẩn trì ta bà ha. Ma ra na ra ta bà ha. Tất ra tăng a mục khư gia, ta bà ha. Ta bà ma ha, a tất đà dạ ta bà ha. Giả kiết ra a tất đà dạ ta bà ha. Ba đà ma kiết tất đà dạ ta bà ha. Na ra cẩn trì bàn đà ra dạ ta bà ha. Ma bà rị thắng kiết ra dạ ta bà ha.

Nam mô hắc ra đát na đa ra dạ da. Nam mô a rị da bà lô kiết đế thước bàn ra dạ, ta bà ha.

Án tất điện đô mạn đà ra bạt đà dạ ta bà ha.

- TÁN PHẬT:

            Trên trời dưới đất không bằng Phật,

            Thế giới mười phương cũng khó bằng,

            Thế gian có gì con đã thấy,

            Tất cả không ai bằng Phật vậy!

Nam mô Thập Phương Thường Trụ Tam Bảo. (3 lần)

- BẠCH THỈNH:

Giao thừa Nguyên Đán lễ linh thiêng,

            Cung thỉnh mười phương Phật Thánh Hiền,

Duyên giác, Thanh văn cùng liệt Tổ,

Thiên thần Hộ pháp với Long Thiên.

Thiêu thân liệt Thánh tử vì đạo,

Dủ ánh uy quang giáng tọa tiền,

Lễ nhạc hương hoa xin cúng dưỡng,

Nguyện cầu giáng phước lễ minh niên.

Nam mô Chứng Minh Sư Bồ Tát. (3 lần)

- TẤT CẢ NGỒI XUỐNG TỤNG BÀI Ý NGHĨA LỄ. (Tụng chậm, đậu câu thay vì sớ)

Nam mô Long Hoa Giáo Chủ Từ Thị Di Lặc Tôn Phật. (3 lần)

Đêm nay ngày lành Nguyên đán,

Giờ này phút thiêng Giao thừa,

Chúng con:

            Tuân lệ cổ tục ngày xưa,

Mở cửa nghinh xuân tiếp phước,

            Truyền thừa Di phong thuở trước,

Lên chùa lễ Phật dâng hương.

Cầu minh niên vạn sự cát tường,

Nguyện xuân nhật Tam nguyên như ý!

Cũng trong lễ hôm nay:

            Nhớ xưa có Đại sĩ,

Đức Di Lặc hóa sinh,

Huyện Phụng Hóa, Châu Minh,

Thuộc đời Lương, Trung Quốc.

Tin vui của trời đất,

Ân huệ của nhân sinh.

Ngài có một thân hình,

Đầy từ bi hoan hỷ.

Ngài có nhiều thần bí,

Rất khó nghĩ khôn lường.

Và không ít dị thường,

Thật ngờ phàm ngại thánh.

Người có nhiều kỳ hạnh,

Nói năng không định lời

Xôn xao trong một thời,

Không ai biết sự thật.

Có người bảo là Phật,

Có kẻ gọi là Thầy,

Đi khất thực đó đây,

Ai cúng gì cũng lấy,

Bị vải treo đầu gậy,

Vật phẩm chứa không đầy,

Có lúc thấy ở đây,

Có khi gặp nơi khác.

Khuyên người chớ làm ác,

Dạy người nên làm lành,

Không ai biết tánh danh,

Gọi Bố đại (3) Hòa Thượng.

Một hôm người dừng trượng, (4)

Tại núi chùa Nhạc Lâm,

Ngồi trên đá định tâm,

Nói bài kệ vắn tắt:

"Rằng ta chơn Di Lặc

Phân thân ngàn muôn ức,

Thường hiện trước mọi người

Mọi người tự không biết".

Nói xong Ngài nhập diệt,

Diệt Đông lại sanh Tây,

Ứng hóa khắp đó đây,

Vận thần thông diệu dụng.

Và trong một dịp khác:

Trước một số dân chúng,

Ngài tuyên bố như vầy:

"Ta có một vị Thầy (Phật)

Mọi người đều không biết,

Không tô vẽ sơn thiếp,

Không một chút thể sắc,

Không chạm trổ điêu khắc,

Không một chút cát bụi,

Sạch sẽ không lau chùi.

Người vẽ vẽ không thành,

Kẻ trộm lấy không được,

Thể tánh vốn tự nhiên.

Tuy là có một thể,

Phân thân ngàn muôn ức".

Ngài sử dụng thần lực,

Hóa hiện khắp nhơn thiên,

Dạy vẻ kẻ hữu duyên,

Dắt dìu người ít phúc.

Xa lánh đời trần tục,

Đưa về cõi Thiên cung.

Hẹn Long Hoa tam hội trùng phùng,

Nguyện Suất Đà nhất sanh thân cận.

Giờ này mọi nhà kính cẩn,

Xưng dương tán lễ Hồng danh,

Đêm nay trăm họ chí thành,

Trân trọng cúng dường vía Thánh.

Trăm hoa hân hạnh,

Mừng hóa Phật giáng sinh;

Muôn vật vương mình,

Đón xuân khai thái.

Đến đây tất cả chúng con:

Cúi đầu lễ bái,

Cầu gia đình hạnh phúc an khương;

Ngửa mặt dâng hương,

Nguyện nước nhà hòa bình hưng thịnh.

Năm châu an định ,

Bốn biển thanh bình,

Tình với vô tình,

Đồng thành Phật đạo.

Nam mô Đương Lai Hạ Sanh Từ Thị Di Lặc Tôn Phật. (10 lần)

- TÁN:

Bố đại Hòa Thượng,

Di Lặc hóa thân,

Giao thừa mừng đón lễ Tân Xuân,

Ban phước xuống muôn dân,

Hân hạnh trăm phần,

Mừng rước lễ sanh phần. (giờ giáng sinh)

Nam mô Từ Thị Di Lặc Tôn Phật. (3 lần)      

-TỤNG CHÚ TIÊU TAI:

Nam mô tam mãn đa mẫu đà nẫm, a bát ra để hạ đa xá, ta nẵng nẫm, đát diệt tha. Án khư khư, khư hế khư hế hồng hồng, nhập phạ ra, nhập pha ra, bát ra nhập pha ra, bát ra nhập pha ra, để sắc sá, để sắc sá, sắc trí rị, sắc trí rị, ta phấn tra, ta phấn tra, phiến để ca, thất rị duệ ta phạ ha. (3 lần)

            Nguyện ngày an lành, đêm an lành,

            Đêm ngày sáu thời thường an lành,

            Tất cả các thời đều an lành,

            Xin nguyện Phật từ thường gia hộ.

Nam mô Giáng Cát Tường Bồ Tát. (3 lần)  

- CHỦ LỄ XƯỚNG:

Tội từ tâm khởi đem tâm sám,

Tâm được tịnh rồi tội liền tiêu,

Tội tiêu tâm tịnh thảy đều không,

Thế mới gọi là chân sám hối.

Nam mô Cầu Sám Hối Bồ Tát. (3 lần)

- TỤNG CHÚ THẤT PHẬT DIỆT TỘI:

Li bà li bà đế, Cầu ha cầu a đế, Đà la ni đế, Ni ha ra đế, Tỳ lê nễ đế, Ma ha dà đế, Chơn lăng càn đế, ta bà ha. (3 lần)

- HỒI HƯỚNG:

Vừa rồi bao nhiêu công đức,

Bấy nhiêu hương hoa,

Thành kính thiết tha,

Nguyện xin hiến cúng:

Chư Phật Thánh chúng,

Hộ Pháp thiện thần,

Duy nguyện ai lân,

Thùy từ minh chứng.

- PHỤC NGUYỆN:

Phật từ cảm ứng,

Pháp lực hiệu linh.

Gia hộ cho chúng con:

            Chờ Phật Từ Thị giáng sinh,

            Ngõ nghe Pháp âm tái chuyển,

            Đợi thuở Long Hoa xuất hiện,

            Hầu thấy Phật nhựt trùng quang.

            Mong thế giới bình an,

            Nguyện nhơn sinh hạnh phúc,

            Năm mới an khang cung chúc,

            Đầu xuân phước thọ chào mừng.

            Mạch đạo lưu chuyển không ngừng,

            Dòng đời đổi thay chẳng dứt.

Chúng con nguyện:

Tạo thêm công đức,

Tiêu bớt tôi khiên,

Phủi sạch não phiền,

Trau dồi trí tuệ.

Học đạo Tứ đế,

Tu hạnh Nhất thừa,

Tinh tấn sớm trưa,

Cầu thành Phật đạo.

- LỄ BÁI THÙ ÂN:

Chí tâm đảnh lễ: Tận Hư Không, Biến Pháp Giới Quá Hiện Vị Lai Vô Lượng Thường Trụ Tam Bảo. (1 lễ)

Chí tâm đảnh lễ: Hiện tọa Đạo tràng, Đại Từ Đại Bi, Bổn Sư Từ Phụ Thích Ca Mâu Ni Phật. (1 lễ)

Chí tâm đảnh lễ: Lạc Bang Giáo Chủ Đại Từ Đại Bi Tiếp Dẫn Đạo Sư A Di Đà Phật. (1 lễ)

Chí tâm đảnh lễ: Long Hoa Giáo Chủ Đương Lai Hạ Sinh Từ Thị Di Lặc Tôn Phật. (1 lễ)

Chí tâm đảnh lễ: Đông Phương Giáo Chủ Dược Sư Lưu Ly Quang Vương Phật. (1 lễ)

Chí tâm đảnh lễ: Tây Thiên Đông Độ Việt Nam Lịch Đại Truyền Giáo Chư Vị Tổ Sư. (1 lễ)

Chí tâm đảnh lễ: Qui Y, Thế Độ Phú Pháp, Truyền Giới, Giáo Thọ Chư Vị Tổ Sư. (1 lễ)

Chí tâm đảnh lễ: Việt Nam Phật Giáo Lịch Đại Thần Tăng, Thánh Tăng, Cao Tăng, Danh Tăng Chư Vị Tổ Sư. (1 lễ)

Chí tâm đảnh lễ: Chư Thánh Tử Đạo, Chư Vị Cư Sĩ Tiền Bối Hữu Công Liệt Vị Giác Linh. (1 lễ)

Đại vì: Đàn na Thí chủ ân, Thiện hữu tri thức ân, đảnh lễ Thập phương thường trụ Tam Bảo. (1 lễ)

Đại vì: Quốc gia ân, chúng sanh ân, sư trưởng ân, phụ mẫu ân, đảnh lễ Thập phương thường trụ Tam Bảo. (1 lễ)

- TỤNG KINH BÁT NHÃ:

MA HA BÁT NHÃ BA LA MẬT ĐA TÂM KINH.

Quán tự tại Bồ Tát hành thâm Bát Nhã Ba la mật đa thời, chiếu kiến ngũ uẩn giai không, độ nhất thiết khổ ách.

"Xá Lợi Tử! Sắc bất dị không, không bất dị sắc, sắc tức thị không, không tức thị sắc. Thọ, tưởng, hành, thức diệc phục như thị".

Xá Lợi Tử! Thị chư pháp không tướng, bất sanh, bất diệt, bất cấu, bất tịnh, bất tăng, bất giảm. Thị cố không trung vô sắc, vô thọ, tưởng, hành, thức; thanh, hương, vị, xúc, pháp; vô nhãn giới, nãi chí vô ý thức giới; vô vô minh diệc vô vô minh tận, nãi chí vô lão tử diệc vô lão tử tận; vô khổ, tập, diệt, đạo, vô trí diệc vô đắc, dĩ vô sở đắc cố, Bồ đề tát đỏa y Bát nhã ba la mật đa cố, tâm vô quái ngại, vô quái ngại cố, vô hữu khủng bố, viễn ly điên đảo mộng tưởng, cứu cánh Niết Bàn. Tam thế chư Phật, y Bát nhã Ba la đa cố, đắc A nậu đa la Tam miệu tam Bồ đề. Cố tri  Bát nhã ba la mật đa, thị đại thần chú, thị đại minh chú, thị vô thượng chú, thị vô đẳng đẳng chú, năng trừ nhất thiết khổ, chơn thiệt bất hư, cố thuyết Bát nhã ba la mật đa chú. Tức thuyết chú viết:

"Yết đế, yết đế, Ba la yết đế, Ba la Tăng yết đế, Bồ đề tát bà ha".

- TÁN:

Giao thừa Nguyên đán lễ nghiêm trang,

Rước Phật đón Xuân lễ đã hoàn,

Công đức vô biên ban tất cả,

Vui mừng chúc tụng khắp nhơn gian.

Nam mô Viên Mãn Tạng Bồ Tát. (3 lần)

- TỤNG:

            Nguyện tiêu ba chướng trừ phiền não,

            Nguyện được trí tuệ thật sáng tỏ,

Nguyện bao tội chướng thảy tiêu trừ,

Kiếp kiếp thường làm hạnh Bồ Tát.

Nguyện sanh Cực Lạc cảnh Tây phương,

Chín phẩm hoa sen là cha mẹ,

Hoa nở thấy Phật chứng vô sanh,

Bất thoái Bồ Tát là bạn hữu,

Nguyện đem công đức này,

Hướng về khắp tất cả,

Đệ tử và chúng sanh

Đều trọn thành Phật đạo.

Tự qui Phật, xin nguyện chúng sanh, thể theo đạo cả, phát lòng vô thượng. (1 lễ)

Tự qui y Pháp, xin nguyện chúng sanh thấu rõ kinh tạng, trí tuệ như biển. (1 lễ)

Tự qui y Tăng, xin nguyện chúng sanh, thống lý đại chúng, hết thảy không ngại. (1 lễ)

- CHỦ LỄ XƯỚNG:

            Rước Xuân lễ mãn,

            Khánh đản lễ thành,

Chuông trống hòa thanh,

Lễ từ ba lạy.

 

* Ghi chú:

(1) Ba kỳ: ba vô số kiếp.

(2) Đế châu: lưới ngọc của trời Đế Thích.

(3) Bố đại: bị vải.

(4) Trượng: gậy.

* Lời dặn:

1. Khi làm lễ gặp trong nghi có dấu gạch ngắn ở đầu hàng (-) đó là tựa đề của mỗi đoạn trong nghi. Người làm lễ không đọc, không tụng các đoạn ấy.

2. Gặp đoạn có chữ "Tán Phật, tán hương", cũng không đọc không tụng mà chỉ tụng hay tán các câu ở dưới kế tiếp.

3. Vị chủ lễ (sư – cư sĩ) nên hướng dẫn Phật tử làm lễ trong việc đọc tụng rất rõ ràng, thư thái, đậu câu, mạch đọan phân minh. Gặp các câu dài, nhiều chữ phải cắt làm 2 câu.

4. Lễ cần trang nghiêm và thành kính.

 

 

 

2. NGHI CÚNG LỄ NIẾT BÀN

(15-02 Âm Lịch)

* Tiết thứ làm nghi:

- Chuông trống Bát Nhã.

- Cử nhạc khai đàn.

- Chủ lễ đăng điện.

- Cử nhạc tham lễ.

- Chủ lễ niệm hương.

- Dâng hương – tác lễ.

- CÚNG HƯƠNG (chủ lễ xướng):

Nguyện đem lòng thành kính,

Gởi theo đám mây hương,

Phưởng phất khắp mười phương,

Cúng dường ngôi Tam Bảo.

Thề trọn đời giữ đạo,

Theo tự tánh làm lành,

Cùng pháp giới chúng sanh,

Cầu Phật từ gia hộ:

Tâm Bồ đề kiên cố,

Chí tu học vững bền,

Xa biển khổ mông mênh,

Chóng quay về bờ giác.

Nam mô Hương Cúng Dường Bồ Tát. (3 lần)

- TÁN PHẬT  (Tán dương công đức Phật):

Đấng Pháp vương vô thượng,

Ba cõi chẳng ai bằng,

Thầy dạy khắp trời người,

Cha lành chung bốn loại.

Qui y tròn một niệm,

Dứt sạch nghiệp ba kỳ,

Xưng dương cùng tán thán,

Ức kiếp không cùng tận!

- LỄ PHẬT:

Phật, chúng sanh tánh thường rỗng lặng,

Đạo cảm thông không thể nghĩ bàn,

Lưới Đế châu ví đạo tràng,

Mười phương Phật bảo hào quang sáng ngời .

Trước bảo tọa thân con ảnh hiện,

Cúi đầu xin thệ nguyện qui y.

- ĐẢNH LỄ TAM BẢO:

Chí tâm đảnh lễ: Nam mô Tận Hư Không, Biến Pháp Giới, Quá Hiện Vị Lai Thập Phương Chư Phật, Tôn Pháp, Hiền Thánh Tăng Thường Trụ Tam Bảo. (1 lễ)

Chí tâm đảnh lễ: Nam mô Ta Bà Giáo Chủ Điều Ngự Bổn Sư Thích Ca Mâu Ni Phật; Đương Lai Hạ Sanh Di lặc Tôn Phật; Đại Trí Văn Thù Sư Lợi Bồ Tát; Đại Hạnh Phổ Hiền Bồ Tát; Hộ Pháp Chư Tôn Bồ Tát; Linh Sơn Hội Thượng Phật Bồ Tát. (1 lễ)

Chí tâm đảnh lễ: Nam mô Tây Phương Cực Lạc Thế Giới Đại Từ Đại Bi Tiếp Dẫn Đạo Sư A Di Đà Phật; Đại Bi Quan Thế Âm Bồ Tát; Đại Thế Chí Bồ Tát; Đại Nguyện Địa Tạng Vương Bồ Tát; Thanh Tịnh Đại Hải Chúng Bồ Tát. (1 lễ)

- TÁN HƯƠNG (nhạc cúng hương):

Hương xông đảnh báu,

Giới định tuệ hương,

Giải thoát tri kiến quí khôn lường,

Ngào ngạt khắp muôn phương,

Thanh tịnh tâm hương,

Đệ tử nguyện cúng dường.

Nam mô Hương Cúng Dường Bồ Tát. (3 lần)

- TỤNG CHÚ ĐẠI BI:

Nam mô Đại Bi Hội Thượng Phật Bồ Tát. (3 lần)

Thiên thủ thiên nhãn, vô ngại đại bi tâm đà la ni.

Nam mô hắc ra đát na, đa ra dạ da. Nam mô a lị gia bà lô kiết đế, thước bát ra da, bồ đề tát đỏa bà da, ma ha tát đỏa bà da, ma ha ca lô ni ca da. Án tát bàn ra phạt duệ, số đát na đát tả. Nam mô tất kiết lật đỏa, y mông a lị gia bà lô kiết đế, thất Phật ra lăng đà bà. Nam mô na ra cẩn trì hê rị, ma ha bàn đa sa mế, tát bà a tha đậu du bằng, a thệ dựng, tát bà tát đa, na ma bà đà, ma phạt đặt đậu đát điệt tha. Án a bà lô hê, lô ca đế, ca ra đế, di hê lị, ma ha bồ đề tát đỏa, tát bà tát bà, ma ra ma ra, ma hê ma hê, rị đà dựng, cu lô cu lô kiết mông, độ lô độ lô phạt xà da đế, ma ha phạt xà da đế, đà la đà là, địa rị ni, thất Phật ra da, giá ra gía ra. Mạ mạ phạt ra ma, mục đế lệ, y hê y hê, thất na thất na, a ra sâm Phật ra xá lợi, phạt sa phạt sâm, Phật ra xá da, hô lô hô lô ma ra, hô lô hô lô hê rị, ta ra ta ra, tất rị tất rị, tô rô tô rô, bồ đề dạ, bồ đề dạ, bồ đà dạ, bồ đà dạ, di đế rị dạ, na ra cẩn trì, địa rị sắt ni na, ba dạ ma na ta bà ha, tất đà dạ ta bà ha. Ma ha tất đà dạ ta bà ha. Tất đà du nghệ thất bàn ra dạ ta bà ha. Na ra cẩn trì ta bà ha. Ma ra na ra ta bà ha. Tất ra tăng a mục khư gia, ta bà ha. Ta bà ma ha, a tất đà dạ ta bà ha. Giả kiết ra a tất đà dạ ta bà ha. Ba đà ma kiết tất đà dạ ta bà ha. Na ra cẩn trì bàn đà ra dạ ta bà ha. Ma bà rị thắng kiết ra dạ ta bà ha.

Nam mô hắc ra đát na đa ra dạ da. Nam mô a rị da bà lô kiết đế thước bàn ra dạ, ta bà ha.

Án tất điện đô mạn đà ra bạt đà dạ ta bà ha.

- TÁN PHẬT:

            Trên trời dưới đất không bằng Phật,

            Thế giới mười phương cũng khó bằng,

            Thế gian có gì con đã thấy,

            Tất cả không ai bằng Phật vậy!

Nam mô Thập Phương Thường Trụ Tam Bảo. (3 lần)

- TẤT CẢ NGỒI XUỐNG TỤNG BÀI Ý NGHĨA LỄ PHẬT NIẾT BÀN (Tụng chậm, đậu câu thay vì bạch và sớ).

Nam mô Bổ Sư Thích Ca Mâu Ni Phật. (3 lần)

Chúng con cung kính nghe rằng:

Đức Bổn sư Từ phụ,

Ba đời đạo quả vuông tròn,

Giáo pháp lưu truyền vũ trụ.

Sáu độ tu nhơn đầy đủ,

Pháp vương nhập diệt Niết Bàn!

Tuy nhiên, chân tánh thường an,

Sao khỏi hóa thân biến dịch.

Nhớ xưa đấng cha lành họ Thích,

Khi hóa thân tuổi đã tám mươi.

Hóa du khắp cả trời, người,

Đại sự nhơn duyên đã mãn.

Người từng báo tin ba tháng:

"Rằng ta sẽ nhập Niết Bàn".

Một hôm cùng chúng lên đàng,

Đi về phía thành Song Thọ,

Giữa đêm trăng thanh sáng tỏ,

Trước mặt đông đủ Thánh Hiền,

Với cùng vô số nhơn thiên,

Tay phóng hào quang rực rỡ.

Mọi người thảy đều lo sợ,

Đợi chờ biến cố xảy ra ...

Với cả rừng cây Ta la, (1)

Lúc ấy biến thành sắc trắng.

Đấng Chánh giác Chánh đẳng,

Người tuyên bố như vầy:

"Ta nay sắp đến ngày,

Vào Niết Bàn tịch diệt.

Vậy những gì chưa biết,

Với những gì hoài nghi,

Bất luận một việc chi,

Các người cứ xin hỏi.

Ta Đạo sư ba cõi,

Sẽ giải thích rõ ràng,

Để mọi người tâm an, (ở lại)

Ta ra đi vui vẻ".

A Nan nghe cặn kẻ,

Lòng bối rối băn khoăn,

Liền quỳ xuống thưa rằng:

"Xin Thế Tôn từ mẫn,

Dạy các điều thỉnh vấn,

Xin bày tỏ sau đây:

Chư tăng lấy ai làm thầy?

Chư tăng nương đâu để sống?

Sau khi Thế Tôn vắng bóng,

Tại các hội xưa nay.

Và việc nữa thế này,

Các Tỳ kheo ác tánh,

Làm thế nào ở chung?

Việc quan trọng sau cùng,

Khi kết tập kinh điển,

Nên mở đầu mỗi quyển,

Bằng những câu thế nào,

Nên phải nói làm sao,

Trước khi vào phần chính?"

Đức Thế Tôn nghiêm chỉnh,

Dạy các việc thế này:

"Chư tăng lấy giới luật làm thầy,

Chư tăng lấy lục hòa để sống.

Sau khi ta vắng bóng,

Ở chung mà tu hành.

Còn những người chẳng lành,

Thì đồng tâm mặc tẫn. (2)

Việc kết tập cẩn thận,

Mở đầu kinh thế này:

Rằng "Tôi nghe như vầy

Một thuở nọ Đức Phật ..."

Lời lẽ phải thành thật,

Đúng lời dạy của thầy".

Nghe Phật dạy đến đây,

A Nan liền cúi lạy,

Xin tuân lời thầy dạy,

Lòng buồn bã ngại ngùng.

Trước lời dạy sau cùng,

Đầy lo âu xúc động,

Không biết thực hay mộng,

Nay nghe thầy tại đây.

Mai chỉ "Nghe như vầy" (3)

Vì không thấy thầy nữa!

Rồi giờ ăn đến bữa,

Ai ngồi trước chư tăng,

Ai dạy bảo khuyên răn,

Ai dìu dắt đại chúng.

Ai hóa duyên ứng cúng,

Ai phục hàng ngoại ma ...?

Ôi thôi! Còn đâu giáo chủ Ta Bà!

Hỡi ôi! Còn đâu Đạo sư vũ trụ!

Đêm ấy cỏ cây ủ rũ,

Cúi đầu lễ Phật Niết Bàn.

Đêm ấy Thánh chúng bàng hoàng,

Quỳ gối khóc thầy nhập diệt.

Biết bao nỗi niềm thương tiếc,

Chi xiết mất mát thiệt thòi.

Rồi từ đây:

            Đường về Xá Vệ trăng soi,

Nào thấy bóng thầy La hán,

Nẻo đến Linh Sơn gió thoảng,

Đâu nghe tiếng Đức Giác Hoàng!

Và buồn hơn thế nữa:

Kỳ Viên tấc đất tấc vàng,

Tịnh xá giờ này mây che gió lạnh,

Ta la đôi cây đôi nhánh,

Nhục thân ngày đó lửa tắt củi tàn!

Vậy thì Người đi đâu?

Chẳng theo chân Tịnh Phạn phụ hoàng?

Không nối gót Ma Gia thánh mẫu?

Chúng sanh khó mà hiểu thấu,

Chư Phật hẳn đã cảm thông,

Và rồi, cũng từ đó:

Népal - Ấn Độ núi sông,

Vắng mặt Pháp vương cao cả.

Lộc Uyển, Trúc Lâm sơn dã,

Mờ hình Từ phụ nghiêm trang.

Nhưng giờ thì chỉ còn:

Nhục thân Xá lợi ngọc vàng,

Tháp miếu phụng thờ bốn biển!

Xá lợi Pháp thân kinh điển,

Thọ trì đọc tụng năm châu!

Và đạo Phật đã có mặt:

Mấy nghìn năm truyền bá Pháp mầu,

Xe Pháp biết bao vất vả!

Mấy nghìn năm lưu thông đạo cả,

Thuyền từ chi xiết gian nguy!

Gieo rắc từ bi,

Mở mang trí tuệ,

Cứu nhơn độ thế,

Hộ quốc an dân.

Nơi nơi mát mẻ Từ vân,

Xứ xứ thấm nhuần Pháp võ.

Ân ban cây cỏ,

Đức hóa càn khôn,

Điên đảo tỉnh mộng.

Lợi danh tan mộng.

Nghìn thu cửa thiền cao rông,

Muôn thuở nhà Phật thâm nghiêm!

Nhớ xưa cũng ngay đêm này:

Ta La trăng sáng trọn đêm, (rằm)

Đưa Phật đến tận thành Bất thoái!

Bản tự đèn chong suốt tối, (chùa)

Rước người về từ cõi Vô dư. (4)

Đến đây:

Hương giới hiến cúng một lư,

Hoa lòng kính dâng mấy đóa.

Trống chuông chuyển luân Bát Nhã,

Âm nhạc cử tác Thánh ca.

Tất cả hướng về thành cũ Thi na,

Tất cả vọng đến vườn xưa Song Thọ.

Gởi hồn xuôi theo chiều gió,

Dâng lòng đến với làn hương.

Cúng dường ngôi trí tuệ khôn lường,

Tôn vinh đấng từ bi vô lượng.

Bổn sư Hòa Thượng - Thích Ca Mâu Ni!

Nam mô Bổn Sư Thích Ca Mâu Ni Phật.

Nam mô Đại Trí Văn Thù Sư Lợi Bồ Tát.

Nam mô Đại Hạnh Phổ hiền Bồ Tát.

Nam mô Ca Diếp, A Nan Tôn Giả.

Nam mô Xá Lợi, Mục liên Tôn giả.

Nam mô Kỳ Viên, Lộc Uyển, Linh thứu,

Trúc Lâm Hội thượng chư đại A La Hán, Chư đại Bồ Tát. (mỗi hiệu 3 – 10 lần)

- TÁN:

Song lâm nhập diệt,

Đại nguyện viên thành,

Còn đâu vang bóng đấng cha lành,

Thương tiếc khắp quần sanh,

Diệt độ sao đành,

Rẽ bước giữa đêm thanh!

- LỄ 12 LỄ LỊCH SỬ ĐỨC PHẬT:

1) Chí tâm đảnh lễ:

A tỳ ngục tốt, mới phát lòng lành,

Nhiều kiếp tu hành, nhơn viên quả mãn.

Đồng hòa: Bổn Sư Thích Ca Mâu Ni Phật. (1 lễ)

2) Chí tâm đảnh lễ:

Một đời Bổ xứ, hiện ở Suất Đà,

Hóa độ Ta Bà, giáng sanh trần thế.

Đồng hòa: Bổn Sư Thích Ca Mâu Ni Phật. (1 lễ)

3) Chí tâm đảnh lễ:

            Từ trời Đâu Suất, ứng mộng Ma Gia,

            Cỡi voi sáu ngà, trong lòng mẹ.

Đồng hòa: Bổn Sư Thích Ca Mâu Ni Phật. (1 lễ)

4) Chí tâm đảnh lễ:

            Dưới cây Vô Ưu, đản sanh thị hiện,

            Chín rồng phun nước, bảy bước xưng tôn.

Đồng hòa: Bổn Sư Thích Ca Mâu Ni Phật. (1 lễ)

5) Chí tâm đảnh lễ:

            Hiện hưởng dục lạc, chán cảnh vô thường,

Dạo chơi bốn phương, thương đời đau khổ.

đồng hòa: Bổn Sư Thích Ca Mâu Ni Phật. (1 lễ)

6) Chí tâm đảnh lễ:

            Nửa đêm vượt thành, xuất gia tìm đạo,

            Tóc xanh cắt bỏ, núi Tuyết tu hành.

đồng hòa: Bổn Sư Thích Ca Mâu Ni Phật. (1 lễ)

7) Chí tâm đảnh lễ:

            Dưới cây Đạo thọ, hàng phục ma quân,

Thấy ánh sao Mai, thành Bồ đề đạo.

đồng hòa: Bổn Sư Thích Ca Mâu Ni Phật. (1 lễ)

8) Chí tâm đảnh lễ:

            Bốn mươi chín năm, độ sanh thuyết pháp

Ba thừa giáo hóa, hạnh nguyện viên thành.

đồng hòa: Bổn Sư Thích Ca Mâu Ni Phật. (1 lễ)

9) Chí tâm đảnh lễ:

            Dưới cây Ta La, Niết Bàn thị hiện,

            Để lại Xá lợi, phước khắp trần gian.

đồng hòa: Bổn Sư Thích Ca Mâu Ni Phật. (1 lễ)

10) Chí tâm đảnh lễ:

            Hiện tọa đạo tràng, Ta Bà giáo chủ,

Đạo sư ba cõi, Từ phụ bốn loài.

đồng hòa: Bổn Sư Thích Ca Mâu Ni Phật. (1 lễ)

(Hiệu này lễ 3 lần thì đủ 12 lễ lịch sử Đức Phật. Chúng chỉ hòa: Bổn Sư Thích Ca Mâu Ni Phật thôi).

- TỤNG KINH DI GIÁO HOẶC KINH BÁT NHÃ:

(Nếu tụng kinh Di Giáo thì chuẩn bị trước)

- HỒI HƯỚNG:

            Vừa rồi, bao nhiêu công đức,

Bấy nhiêu hương hoa,

Thành kính thiết tha,

Nguyện xin cúng dưỡng.

Bổn Sư Thích Ca Mâu Ni Hòa Thượng.

Trong ngày Song Lâm nhập diệt,

Thị hiện Niết Bàn,

Xin đại phóng hào quang,

Chứng minh công đức.

- PHỤC NGUYỆN:

Tăng quang Phật nhật,

Thường chuyển pháp luân,

Mong hoa Đàm lại nở giữa mùa xuân.

Nguyện Đạo Thọ tái sinh đầu tháng hạ.

Để rồi:

Mở lại đạo tràng Pháp Hoa - Bát Nhã.

Dựng ra Pháp hội Phương Đẳng – A Hàm.

Vẻ vang dòng họ Cù Đàm,

Rạng rỡ Tông môn Ca Diếp. (5)

Nghìn thu vàng son Tổ nghiệp,

Muôn thuở trong sáng Tôn phong.

Tất cả một lòng,

Tán dương đạo cả,

Cộng đồng chung dạ,

Xây dựng cơ cao!

Tăng Ni đạo lực dồi dào,

Phật tử tín tâm kiên cố.

Hòa bình nước Tổ,

Trấn tịnh nhà Thiền.

Thế giới bình yên,

Nhơn sinh an lạc,

Nam mô A Di Đà Phật.

- TÁN:

Niết Bàn kỷ niệm lễ viên hoàn,

Công đức vô biên nguyện cúng dàng,

            Duy nguyện Phật từ thường gia hộ,

            Chúng sanh pháp giới được bình an!

Tự qui Phật, xin nguyện chúng sanh, thể theo đạo cả, phát lòng vô thượng. (1 lễ)

Tự qui y Pháp, xin nguyện chúng sanh thấu rõ kinh tạng, trí tuệ như biển. (1 lễ)

Tự qui y Tăng, xin nguyện chúng sanh, thống lý đại chúng, hết thảy không ngại. (1 lễ)

Nguyện đem công đức này,

Hướng về khắp tất cả,                

Đệ tử và chúng sanh

Đều trọn thành Phật đạo.

- CHỦ LỄ XƯỚNG:

Thù ân kỷ niệm,

Phật nhập Niết Bàn.

Giờ đã viên hoàn,

Lễ thành ba lạy.

(Cử lại 3 hồi chuông trống Bát nhã).

 

* Ghi chú:

(1) Ta la: Song Thọ, một nhánh hai cành.

(2) Mặc tẫn: không giao hảo.

(3) "Như thị ngã văn".

(4) Bất thoái – Vô dư: Niết Bàn.

(5) Lịch sử Ấn Độ - Trung Hoa có 34 vị Tổ.

* Lời dặn:

1. Chủ lễ niệm hương trong đó có mặc niệm các câu thần chú như: Tịnh pháp giới chân ngôn: "Án lam tóa ha" (3 lần); Tịnh tam nghiệp chơn ngôn: "Án ta phạ bà phạ, truật đà ta phạ, đạt ma ta phạ, bà phạ truật độ hám" (3 lần). Sau đó chủ lễ cầm 3 cây hương, quỳ ngay thẳng cầm hương ngang trán, niệm lớn bài cúng hương.

2. Những người dự lễ phải đến trước Phật đài trước khi chủ lễ đến.

 

 

3. NGHI CÚNG VÍA ĐỨC QUÁN THẾ ÂM BỒ TÁT

(Ngày 19-02 Âm Lịch)

* Tiết thứ làm nghi:

- Chuông trống Bát Nhã.

- Cử nhạc khai đàn.

- Chủ lễ đăng điện.

- Cử nhạc tham lễ.

- Chủ lễ niệm hương.

- Dâng hương – tác lễ,

- CÚNG HƯƠNG (chủ lễ xướng):

Nguyện đem lòng thành kính,

Gởi theo đám mây hương,

Phưởng phất khắp mười phương,

Cúng dường ngôi Tam Bảo.

Thề trọn đời giữ đạo,

Theo tự tánh làm lành,

Cùng pháp giới chúng sanh,

Cầu Phật từ gia hộ:

Tâm Bồ đề kiên cố,

Chí tu học vững bền,

Xa biển khổ mông mênh,

Chóng quay về bờ giác.

Nam mô Hương Cúng Dường Bồ Tát. (3 lần)

- TÁN PHẬT  (Tán thán công đức Phật):

Đấng Pháp vương vô thượng,

Ba cõi chẳng ai bằng,

Thầy dạy khắp trời người,

Cha lành chung bốn loại.

Qui y tròn một niệm,

Dứt sạch nghiệp ba kỳ,

Xưng dương cùng tán thán,

Ức kiếp không cùng tận!

- LỄ PHẬT:

Phật, chúng sanh tánh thường rỗng lặng,

Đạo cảm thông không thể nghĩ bàn,

Lưới Đế châu ví đạo tràng,

Mười phương Phật bảo hào quang sáng ngời .

Trước bảo tọa thân con ảnh hiện,

Cúi đầu xin thệ nguyện qui y.

Chí tâm đảnh lễ: Nam mô Tận Hư Không, Biến Pháp Giới, Quá Hiện Vị Lai Thập Phương Chư Phật, Tôn Pháp, Hiền Thánh Tăng Thường Trụ Tam Bảo. (1 lễ)

Chí tâm đảnh lễ: Nam mô Ta Bà Giáo Chủ Điều Ngự Bổn Sư Thích Ca Mâu Ni Phật; Đương Lai Hạ Sanh Di lặc Tôn Phật; Đại Trí Văn Thù Sư Lợi Bồ Tát; Đại Hạnh Phổ Hiền Bồ Tát; Hộ Pháp Chư Tôn Bồ Tát; Linh Sơn Hội Thượng Phật Bồ Tát. (1 lễ)

Chí tâm đảnh lễ: Nam mô Tây Phương Cực Lạc Thế Giới Đại Từ Đại Bi Tiếp Dẫn Đạo Sư A Di Đà Phật; Đại Bi Quan Thế Âm Bồ Tát; Đại Thế Chí Bồ Tát; Đại Nguyện Địa Tạng Vương Bồ Tát; Thanh Tịnh Đại Hải Chúng Bồ Tát. (1 lễ)

- TÁN HƯƠNG (nhạc cúng hương):

Hương xông đảnh báu,

Giới định tuệ hương,

Giải thoát tri kiến quí khôn lường,

Ngào ngạt khắp muôn phương,

Thanh tịnh tâm hương,

Đệ tử nguyện cúng dường.

Nam mô Hương Cúng Dường Bồ Tát. (3 lần)

- TỤNG CHÚ ĐẠI BI:

Nam mô Đại Bi Hội Thượng Phật Bồ Tát. (3 lần)

Thiên thủ thiên nhãn, vô ngại đại bi tâm đà la ni.

Nam mô hắc ra đát na, đa ra dạ da. Nam mô a lị gia bà lô kiết đế, thước bát ra da, bồ đề tát đỏa bà da, ma ha tát đỏa bà da, ma ha ca lô ni ca da. Án tát bàn ra phạt duệ, số đát na đát tả. Nam mô tất kiết lật đỏa, y mông a lị gia bà lô kiết đế, thất Phật ra lăng đà bà. Nam mô na ra cẩn trì hê rị, ma ha bàn đa sa mế, tát bà a tha đậu du bằng, a thệ dựng, tát bà tát đa, na ma bà đà, ma phạt đặt đậu đát điệt tha. Án a bà lô hê, lô ca đế, ca ra đế, di hê lị, ma ha bồ đề tát đỏa, tát bà tát bà, ma ra ma ra, ma hê ma hê, rị đà dựng, cu lô cu lô kiết mông, độ lô độ lô phạt xà da đế, ma ha phạt xà da đế, đà la đà là, địa rị ni, thất Phật ra da, giá ra gía ra. Mạ mạ phạt ra ma, mục đế lệ, y hê y hê, thất na thất na, a ra sâm Phật ra xá lợi, phạt sa phạt sâm, Phật ra xá da, hô lô hô lô ma ra, hô lô hô lô hê rị, ta ra ta ra, tất rị tất rị, tô rô tô rô, bồ đề dạ, bồ đề dạ, bồ đà dạ, bồ đà dạ, di đế rị dạ, na ra cẩn trì, địa rị sắt ni na, ba dạ ma na ta bà ha, tất đà dạ ta bà ha. Ma ha tất đà dạ ta bà ha. Tất đà du nghệ thất bàn ra dạ ta bà ha. Na ra cẩn trì ta bà ha. Ma ra na ra ta bà ha. Tất ra tăng a mục khư gia, ta bà ha. Ta bà ma ha, a tất đà dạ ta bà ha. Giả kiết ra a tất đà dạ ta bà ha. Ba đà ma kiết tất đà dạ ta bà ha. Na ra cẩn trì bàn đà ra dạ ta bà ha. Ma bà rị thắng kiết ra dạ ta bà ha.

Nam mô hắc ra đát na đa ra dạ da. Nam mô a rị da bà lô kiết đế thước bàn ra dạ, ta bà ha.

Án tất điện đô mạn đà ra bạt đà dạ ta bà ha.

- TÁN:

Quan Âm Bồ Tát thánh linh thiêng,

Nhiều kiếp tu nhơn đạo quả viên,

Muôn xứ tín cầu muôn xứ ứng,

Sông mê qua lại một Từ thuyền.

Nam mô Đại Bi Quán Thế Âm Bồ Tát. (3 lần)

- CHỦ LỄ VÀ TẤT CẢ ĐỀU NGỒI XUỐNG TỤNG BÀI Ý NGHĨA LỄ THÁNH ĐẢN.

(Tụng chậm, đậu câu, thay vì bạch sớ).

Nam mô Đại Bi Quán Thế Âm Bồ Tát. (3 lần)

Chúng con cung kính nghe rằng:

Hương sơn đại định,

Viên thành ngàn vạn Đà la;

Nam hải trùng ba,

Quảng phát mười hai diệu hạnh.

"Viễn Thông" hiệu thành,

"Tự Tại" tên lành,

Cứu khổ tầm thanh,

Độ sanh tùy nguyện.

Hôm nay đạo tràng khai diễn,

Giờ này Thánh lễ cử hành,

Kính dâng hoa giác đôi cành,

Phụng hiến hương lòng một đảnh.

Cúng dường Quan Âm vía Thánh,

Lễ bái Bồ Tát mẹ hiền,

Ngửa mong Đại sĩ linh thiêng,

Dủ ánh quang minh chứng giám!

Chúng con còn nhớ rằng:

 

Thuở xưa Chánh Pháp Minh Vương,

Đời nay Quán Âm Bồ Tát.

Trợ Phật Di Đà Cực lạc,

Tràng phan tiếp dẫn Tây thiên;

Giúp thầy Thích thị Kỳ Viên,

Thuyết pháp độ sanh Đông độ.

Hiện ba hai (32) thân cứu khổ,

Độ hai bảy (27) chướng nạn cầu!

Đa phương diệu dụng nhiệm mầu,

Nhất niệm thần thông hiển hiện.

Nhơn gian gái trai biết tiếng,

Thiên hạ già trẻ nghe danh.

Phổ môn tụng niệm chí thành,

Bát Nhã thọ trì cung kính.

Cành dương sái tịnh,

Nước pháp tẩy trần;

Gia hộ nhân dân,

Dắt dìu Phật tử.

Tôn thờ khắp xứ,

Tín ngưỡng mọi nhà;

Công đức Phật bà,

Vô biên bất tận!

Chúng con cũng tự nghĩ rằng:

Sanh thời mạt vận,

Sống kiếp hậu sanh,

Đạo nghiệp khó thành,

Chướng duyên dễ ngại,

Tu hành giải đãi,

Danh lợi tìm cầu.

Vì vậy:

Bể khổ còn sâu,

Sông mê chưa cạn,

Ba tai tám nạn,

Sáu cõi ba đường.

Bất trắc tai ương,

Vô thường biến động,

Hoài nghi kiếp sống,

Hồi hộp cuộc đời,

Khó hỏi đất trời,

Dễ tin số mạng.

Do đó:

Nếu không nhờ mẹ hiền cứu nạn,

Không mong gì con dại thoát tai.

Từ tâm cứu khổ muôn loài,

Bi nguyện dắt dìu quảng đại.

Trước đài một lòng lễ bái,

Trên tọa muôn đức cảm thông.

Nam mô Đại Từ Đại Bi Cứu Khổ Cứu Nạn Quán Thế Âm Bồ Tát. (3 lần)

- TÁN:

Tay cầm cành liễu,

Rửa sạch trần ai,

Tham thiền nhập định bảo liên đài.

Đầu đội Đức Như Lai,

Cứu độ muôn loài,

Diệu Pháp Phổ Môn khai.

Nam mô Đại Bi Quán Thế Âm Bồ Tát. (3 lễ)

-TỤNG:

Cúi đầu đảnh lễ Đức Quán Âm,

Tướng tốt quang minh nguyện lực thâm.

Nghìn mắt sáng soi đường tăm tối,

Nghìn tay dìu dắt kẻ mê lầm.

Vô vi phát khởi từ bi nguyện,

Chơn thật tuyên dương bí mật âm.

Thỏa mãn mọi người lòng ước nguyện,

Tiêu trừ tội chướng hết luân trầm.

Long thiên các Thánh đồng gia hộ,

Trăm nghìn Tam muội nguyện tu tâm.

Thân được quang minh tâm trí tuệ,

Thọ trì công đức thật cao thâm.

Trần lao biển cả thề qua lại,

Siêu chứng Bồ đề hết lỗi lầm.

Con nay xưng tụng nguyện qui y,

Các nguyện tùy tâm đều viên mãn.

Nam mô Đại Bi Quán Thế Âm,

Xin cho con biết tất cả pháp.

Nam mô Đại Bi Quán Thế Âm,

Xin cho con được mắt trí tuệ.

Nam mô Đại Bi Quán Thế Âm,

Xin cho con đưọc nhiều phương tiện.

Nam mô Đại Bi Quán Thế Âm,

Xin cho con lên thuyền Bát Nhã.

Nam mô Đại Bi Quán Thế Âm,

Xin cho con được qua biển khổ.

Nam mô Đại Bi Quán Thế Âm,

Xin cho con được giới định tuệ.

Nam mô Đại Bi Quán Thế Âm,

Xin cho con lên núi Niết Bàn.

Nam mô Đại Bi Quán Thế Âm,

Xin cho con vào Vô Vi thất.

Nam mô Đại Bi Quán Thế Âm,

Xin cho con được thân pháp tánh.

Nếu con đến núi đao,

Núi đao tự đổ vỡ.

Nếu con đến lửa nóng,

Lửa nóng tự tàn rụi.

Nếu con đến địa ngục,

Địa ngục tự khô kiệt.

Nếu con đến ngạ quỷ,

Ngạ quỷ tự no đủ.

Nếu con đến súc sanh,

Súc sanh được trí tuệ.

Nếu con đến Tu la,

Tu la tự điều phục.

Nam mô Đại Bi Quán Thế Âm Bồ Tát. (10 lần)

- TÁN:

Cành dương nước phép,

Rải khắp ba ngàn,

Tánh không tám đức sạch trần gian,

Pháp giới rộng thênh thang,

Tôi nghiệp tiêu tan,

Lửa đỏ hóa sen vàng.

Nam mô Thanh Lương Địa Bồ Tát. (3 lần)

- TỤNG BÁT NHÃ TÂM KINH:

MA HA BÁT NHÃ BA LA MẬT ĐA TÂM KINH.

Quán tự tại Bồ Tát hành thâm Bát Nhã Ba la mật đa thời, chiếu kiến ngũ uẩn giai không, độ nhất thiết khổ ách.

"Xá Lợi Tử! Sắc bất dị không, không bất dị sắc, sắc tức thị không, không tức thị sắc. Thọ, tưởng, hành, thức diệc phục như thị".

Xá Lợi Tử! Thị chư pháp không tướng, bất sanh, bất diệt, bất cấu, bất tịnh, bất tăng, bất giảm. Thị cố không trung vô sắc, vô thọ, tưởng, hành, thức; thanh, hương, vị, xúc, pháp; vô nhãn giới, nãi chí vô ý thức giới; vô vô minh diệc vô vô minh tận, nãi chí vô lão tử diệc vô lão tử tận; vô khổ, tập, diệt, đạo, vô trí diệc vô đắc, dĩ vô sở đắc cố, Bồ đề tát đỏa y Bát nhã ba la mật đa cố, tâm vô quái ngại, vô quái ngại cố, vô hữu khủng bố, viễn ly điên đảo mộng tưởng, cứu cánh Niết Bàn. Tam thế chư Phật, y Bát nhã Ba la đa cố, đắc A nậu đa la Tam miệu tam Bồ đề. Cố tri  Bát nhã ba la mật đa, thị đại thần chú, thị đại minh chú, thị vô thượng chú, thị vô đẳng đẳng chú, năng trừ nhất thiết khổ, chơn thiệt bất hư, cố thuyết Bát nhã ba la mật đa chú. Tức thuyết chú viết:

"Yết đế, yết đế, Ba la yết đế, Ba la Tăng yết đế, Bồ đề tát bà ha".

(Hoặc tụng kinh Phổ Môn và 12 hiệu Quan Âm Như Lai sau kinh).

- HỒI HƯỚNG:

            Vừa rồi, bao nhiêu công đức,

Bấy nhiêu hương hoa,

Thành kính thiết tha,

Nguyện xin cúng dưỡng.

- PHỤC NGUYỆN:

Thần thông cảm ứng,

Diệu dụng thiêng liêng,

Gia hộ cho chúng con:

Biển khổ may gặp từ thuyền,

Đường mê mong lên Pháp giá.

Vượt qua bể cả,

Cùng tận đường dài,

Vui sống dưới bóng kim đài,

An tâm trong vòng bảo thủ. (1)

Viên thông giáo chủ,

Tự Tại Quán Âm.

Chúng đẳng thành tâm,

Một lòng tán tụng.

Nam mô A Di Đà Phật. (đồng hòa)

- TÁN:

Nguyện ngày an lành, đêm an lành,

Đêm ngày sáu thời được an lành,

Tất cả các thời đều an lành,

Duy nguyện Thánh từ thường cứu độ.

Nguyện tiêu ba chướng trừ phiền não,

Nguyện chơn trí tuệ thường sáng tỏ,

Nguyện bao tội chướng thảy tiêu trừ,

Kiếp kiếp thường tu Bồ Tát đạo.

Nguyện sanh Cực lạc cảnh Tây pương,

Chín phẩm hoa sen là cha mẹ,

Hoa nở thấy Phật chứng vô sanh,

Bồ Tát bất thoái là bạn hữu.

Nguyện đem công đức này,

Hướng về khắp tất cả,

Đệ tử và chúng sanh

Đều trọn thành Phật đạo.

Tự qui Phật, xin nguyện chúng sanh, thể theo đạo cả, phát lòng vô thượng. (1 lễ)

Tự qui y Pháp, xin nguyện chúng sanh thấu rõ kinh tạng, trí tuệ như biển. (1 lễ)

Tự qui y Tăng, xin nguyện chúng sanh, thống lý đại chúng, hết thảy không ngại. (1 lễ)

- CHỦ LỄ XƯỚNG:

Thù ân kỷ niệm,

            Lễ đã viên thành,

Chuông trống hòa thanh,

Lễ thành ba lạy.

 

* Ghi chú:

(1) Bảo thủ: tay báu – đài vàng.

* Lưu ý:

Vía Đức Quán Thế Âm Bồ Tát mỗi năm gồm có 3 ngày: 19-02, 19-06, 19-09 AL. Nghi này có thể đùng cho ba lễ được cả.

 

4. NGHI CÚNG DƯỜNG LỄ PHẬT ĐẢN

(Ngày 15-04 Âm Lịch)

* Tiết thứ làm nghi:

- Chuông trống Bát Nhã.

- Cử nhạc khai đàn.

- Chủ lễ đăng điện.

- Cử nhạc tham lễ.

- Chủ lễ niệm hương.

- Dâng hương – tác lễ,

- CÚNG HƯƠNG (chủ lễ xướng):

Nguyện đem lòng thành kính,

Gởi theo đám mây hương,

Phưởng phất khắp mười phương,

Cúng dường ngôi Tam Bảo.

Thề trọn đời giữ đạo,

Theo tự tánh làm lành,

Cùng pháp giới chúng sanh,

Cầu Phật từ gia hộ:

Tâm Bồ đề kiên cố,

Chí tu học vững bền,

Xa biển khổ mông mênh,

Chóng quay về bờ giác.

Nam mô Hương Cúng Dường Bồ Tát. (3 lần)

- TÁN PHẬT  (Tán dương công đức Phật):

Đấng Pháp vương vô thượng,

Ba cõi chẳng ai bằng,

Thầy dạy khắp trời người,

Cha lành chung bốn loại.

Qui y tròn một niệm,

Dứt sạch nghiệp ba kỳ,

Xưng dương cùng tán thán,

Ức kiếp không cùng tận!

- LỄ PHẬT:

Phật, chúng sanh tánh thường rỗng lặng,

Đạo cảm thông không thể nghĩ bàn,

Lưới Đế châu ví đạo tràng,

Mười phương Phật bảo hào quang sáng ngời .

Trước bảo tọa thân con ảnh hiện,

Cúi đầu xin thệ nguyện qui y.

Chí tâm đảnh lễ: Nam mô Tận Hư Không, Biến Pháp Giới, Quá Hiện Vị Lai Thập Phương Chư Phật, Tôn Pháp, Hiền Thánh Tăng Thường Trụ Tam Bảo. (1 lễ)

Chí tâm đảnh lễ: Nam mô Ta Bà Giáo Chủ Điều Ngự Bổn Sư Thích Ca Mâu Ni Phật; Đương Lai Hạ Sanh Di lặc Tôn Phật; Đại Trí Văn Thù Sư Lợi Bồ Tát; Đại Hạnh Phổ Hiền Bồ Tát; Hộ Pháp Chư Tôn Bồ Tát; Linh Sơn Hội Thượng Phật Bồ Tát. (1 lễ)

Chí tâm đảnh lễ: Nam mô Tây Phương Cực Lạc Thế Giới Đại Từ Đại Bi Tiếp Dẫn Đạo Sư A Di Đà Phật; Đại Bi Quan Thế Âm Bồ Tát; Đại Thế Chí Bồ Tát; Đại Nguyện Địa Tạng Vương Bồ Tát; Thanh Tịnh Đại Hải Chúng Bồ Tát. (1 lễ)

- TÁN HƯƠNG (nhạc cúng hương):

            Lư vàng vừa bén,

            Pháp giới hương bay,

            Mười phương chư Phật thảy đều hay,

Theo gió cuốn mây bay,

Xin gởi lòng này,

Chư Phật nguyện về đây.

Nam mô Hương Vân Cái Bồ Tát. (3 lần)

- TỤNG CHÚ ĐẠI BI:

Nam mô Đại Bi Hội Thượng Phật Bồ Tát. (3 lần)

Thiên thủ thiên nhãn, vô ngại đại bi tâm đà la ni.

Nam mô hắc ra đát na, đa ra dạ da. Nam mô a lị gia bà lô kiết đế, thước bát ra da, bồ đề tát đỏa bà da, ma ha tát đỏa bà da, ma ha ca lô ni ca da. Án tát bàn ra phạt duệ, số đát na đát tả. Nam mô tất kiết lật đỏa, y mông a lị gia bà lô kiết đế, thất Phật ra lăng đà bà. Nam mô na ra cẩn trì hê rị, ma ha bàn đa sa mế, tát bà a tha đậu du bằng, a thệ dựng, tát bà tát đa, na ma bà đà, ma phạt đặt đậu đát điệt tha. Án a bà lô hê, lô ca đế, ca ra đế, di hê lị, ma ha bồ đề tát đỏa, tát bà tát bà, ma ra ma ra, ma hê ma hê, rị đà dựng, cu lô cu lô kiết mông, độ lô độ lô phạt xà da đế, ma ha phạt xà da đế, đà la đà là, địa rị ni, thất Phật ra da, giá ra gía ra. Mạ mạ phạt ra ma, mục đế lệ, y hê y hê, thất na thất na, a ra sâm Phật ra xá lợi, phạt sa phạt sâm, Phật ra xá da, hô lô hô lô ma ra, hô lô hô lô hê rị, ta ra ta ra, tất rị tất rị, tô rô tô rô, bồ đề dạ, bồ đề dạ, bồ đà dạ, bồ đà dạ, di đế rị dạ, na ra cẩn trì, địa rị sắt ni na, ba dạ ma na ta bà ha, tất đà dạ ta bà ha. Ma ha tất đà dạ ta bà ha. Tất đà du nghệ thất bàn ra dạ ta bà ha. Na ra cẩn trì ta bà ha. Ma ra na ra ta bà ha. Tất ra tăng a mục khư gia, ta bà ha. Ta bà ma ha, a tất đà dạ ta bà ha. Giả kiết ra a tất đà dạ ta bà ha. Ba đà ma kiết tất đà dạ ta bà ha. Na ra cẩn trì bàn đà ra dạ ta bà ha. Ma bà rị thắng kiết ra dạ ta bà ha.

Nam mô hắc ra đát na đa ra dạ da. Nam mô a rị da bà lô kiết đế thước bàn ra dạ, ta bà ha.

Án tất điện đô mạn đà ra bạt đà dạ ta bà ha.

- TÁN PHẬT:

            Trên trời dưới đất không bằng Phật,

            Thế giới mười phương cũng khó bằng,

            Thế gian có gì con đã thấy,

            Tất cả không ai bằng Phật vậy!

Nam mô Thập Phương Thường Trụ Tam Bảo. (3 lần)

- CHỦ LỄ VÀ TẤT CẢ ĐỒNG NGỒI XUỐNG TỤNG BÀI Ý NGHĨA NGÀY PHẬT ĐẢN.

(Tụng đậu câu, tụng chậm thay vì bạch và sớ).

Nam mô Bổn Sư Thích Ca Mâu Ni Phật. (3 lần)

Chúng con cung kính nghe rằng:

            Nhớ lại thuở xa xưa,

Đấng đại bi cứu thế,

Đức Bồ Tát Thiện Huệ,

Bổ xứ tại Ta Bà.

Từ cõi trời Suất Đà,

Quán nhơn duyên thời tiết,

Tịnh Phạn Vương cung khuyết,

Ứng mộng bà Ma Gia.

Cõi voi trắng sáu ngà,

Mang Thánh thai Bồ Tát,

Trong vườn hoa thơm ngát,

Một buổi sáng tinh sương.

Hoàng hậu đi dạo vườn,

Bỗng hạ sanh Thái tử,

Tin vui truyền khắp xứ,

Rằng Hoàng hậu sanh con.

Mừng vui cả nước non.

Hân hoan cùng vũ trụ,

Hàng chư thiên ca vũ,

Các tầng trời rải bông.

Tắm thân có nước chín rồng,

Đỡ gót có sen bảy đóa,

Ứng thân mở đường giáo hóa,

Linh tích báo việc độ sanh.

Ít có mộng đẹp điềm lành,

Chẳng không tình thương đạo đức,

"Trong ngoài thế gian đệ nhất,

Trên dưới trời đất độc tôn!"

Từ đó ...

Cỏ cây chờ Thánh gọi hồn,

Người vật đợi Thầy truyền đạo,

Nhơn gian có thêm tôn giáo

Thiên hạ không thiếu Thánh Hiền.

Kiếp sống giảm bớt não phiền,

Cuộc đời tăng thêm lợi lạc,

Phật Đản hôm nay khai mạc,

Trăng tròn mùa hạ tháng Tư. (15-4)

Hương thơm phụng hiến một lư,

Hoa quí cúng dường mấy phẩm,

Trước điện cúi đầu suy gẫm,

Công ơn giáo hóa cao dày.

Dưới tọa ngửa mặt tỏ bày,

Hạnh nguyện tín tâm kiên cố,

Chớ tạo ác duyên đau khổ,

Nên xây thiện nghiệp an vui.

Gập ghềnh đường Thánh không lui,

Tăm tối ngõ phàm chớ tới.

Việc làm: tự, tha lưỡng lợi,

Ý nghĩ: mê, ngộ phân minh.

Thương người giúp vật như mình,

Trọng mạng quí thân của chúng,

Thực hiện từ bi diệu dụng,

Trau dồi trí tuệ thần thông.

Đạo nghiệp mong thuở thành công,

Phước duyên đợi ngày mỹ mãn.

Hôm nay đón mừng Phật Đản,

Thành tâm tán tụng hồng danh,

Giờ này rước lễ giáng sanh,

Cung kính quan chiêm bảo tượng.

Vị thánh muôn đời vô thượng,

Bậc thầy ba cõi tối cao,

Giáng thần vằng vặc trăng sao, (1)

Hạ sanh huy hoàng mặt nhật. (2)

Chúng con cùng tất cả chúng sanh,

Sống kiếp hậu sanh thiếu đức,

Sanh đời mạt pháp ít duyên,

Rất may gặp được Từ thuyền.

Tốt phước đón nhằm Pháp giá, (3)

Mong ơn đạo sư giáo hóa,

Thấm nhuần lẽ đạo nhiệm mầu,

Thỏa lòng bao thuở nguyện cầu.

Vui sống một đời giải thoát,

Cúi mong Thế Tôn Đại giác,

Từ bi tác đại chứng minh!

Phục nguyện:

Từ thệ không dời,

Pháp luân không chuyển,

Truyền cho chúng con,

Lời vàng Lộc Uyển.

Ban cho Phật tử,

Xe báu ngưu xa,

Nhà lửa mau ra,

Đường mê sớm thoát.

Pháp hội Linh Sơn man mác,

Đạo tràng Xá Vệ nghiễm nhiên.

Rạng rỡ nhà thiền,

Vẻ vang họ Thích,

Nhơn thiên lợi ích,

Thế giới an vui.

(Tất cả đứng dậy).

- TÁN (hoặc tụng):

Tán lễ Thích Tôn,

Giáo chủ Ta Bà,

Tu nhơn nhiều kiếp lâu xa,

Thần giáng Hoàng gia,

Giã từ ngôi báu mẹ cha.

Dưới cây an tọa,

Hàng phục quân ma,

Thấy ánh sao Mai đạo thành,

Chuyển pháp luân,

Ba thừa Thánh chúng tu hành,

Vô sanh đã chứng,

Hiện tiền chứng đẳng tu hành,

Vô sanh sẽ chứng.

Nam mô Thích Ca Mâu Ni Phật. (3 lễ)

- LỄ 12 LỄ LỊCH SỬ ĐỨC PHẬT.

(Chủ lễ xướng đến: Bổn Sư Thích Ca Mâu Ni Phật thì nhịp khánh hướng dẫn Phật tử đồng hòa: Bổn Sư Thích Ca ...)

1) Chí tâm đảnh lễ:

A tỳ ngục tốt, mới phát lòng lành,

Nhiều kiếp tu hành, nhơn viên quả mãn.

Bổn Sư Thích Ca Mâu Ni Phật. (1 lễ)

2) Chí tâm đảnh lễ:

Một đời Bổ xứ, hiện ở Suất Đà,

Hóa độ Ta Bà, giáng sanh trần thế.

Bổn Sư Thích Ca Mâu Ni Phật. (1 lễ)

3) Chí tâm đảnh lễ:

            Từ trời Đâu Suất, ứng mộng Ma Gia,

            Cỡi voi sáu ngà, trong lòng mẹ.

Bổn Sư Thích Ca Mâu Ni Phật. (1 lễ)

4) Chí tâm đảnh lễ:

            Dưới cây Vô Ưu, đản sanh thị hiện,

            Chín rồng phun nước, bảy bước xưng tôn.

Bổn Sư Thích Ca Mâu Ni Phật. (1 lễ)

5) Chí tâm đảnh lễ:

            Hiện hưởng dục lạc, chán cảnh vô thường,

Dạo chơi bốn phương, thương đời đau khổ.

Bổn Sư Thích Ca Mâu Ni Phật. (1 lễ)

6) Chí tâm đảnh lễ:

            Nửa đêm vượt thành, xuất gia tìm đạo,

            Tóc xanh cắt bỏ, núi Tuyết tu hành.

Bổn Sư Thích Ca Mâu Ni Phật. (1 lễ)

7) Chí tâm đảnh lễ:

            Dưới cây Đạo thọ, hàng phục ma quân,

Thấy ánh sao Mai, thành Bồ đề đạo.

Bổn Sư Thích Ca Mâu Ni Phật. (1 lễ)

8) Chí tâm đảnh lễ:

            Bốn mươi chín năm, độ sanh thuyết pháp

Ba thừa giáo hóa, hạnh nguyện viên thành.

Bổn Sư Thích Ca Mâu Ni Phật. (1 lễ)

9) Chí tâm đảnh lễ:

            Dưới cây Ta La, Niết Bàn thị hiện,

            Để lại Xá lợi, phước khắp trần gian.

Bổn Sư Thích Ca Mâu Ni Phật. (1 lễ)

10) Chí tâm đảnh lễ:

            Hiện tọa đạo tràng, Ta Bà giáo chủ,

Đạo sư ba cõi, Từ phụ bốn loài.

Bổn Sư Thích Ca Mâu Ni Phật. (1 lễ)

(Hiệu 10 này lễ 3 lần thì đủ 12 lễ lịch sử Đức Phật).

- TỤNG BÀI KHÁNH ĐẢN:

Đệ tử hôm nay,

Gặp ngày Thánh đản,

Một dạ vui mừng,

Cúi đầu đảnh lễ.

Thập phương Tam thế,

Điều ngự Như Lai,

Cùng Thánh Hiền Tăng.

Chúng con cùng pháp giới chúng sanh,

Bởi thiếu nhơn lành,

Thảy đều sa đọa,

Tham sân chấp ngã,

Quên hẳn đường về,

Tình ái si mê,

 Từ trong lục đạo,

Trăm đây phiền não,

Nghiệp báo không cùng,

Nay nhờ Phật Tổ Năng nhơn,

Dủ lòng lân mẫn,

Không nỡ sinh linh thiếu phước,

Nặng kiếp luân hồi,

Đêm dày tăm tối,

Đuốc tuệ Sáng soi

Nguyện cứu muôn loài.

Pháp dùng phương tiện,

Ta bà thị hiện,

Thích chủng thọ sinh,

Thánh Ma Gia mộng ứng điềm lành,

Vua Tịnh Phạn phước sinh con thảo,

Ba mươi hai tướng hảo,

Vừa mười chín tuổi xuân,

Lòng từ ái cực thuần,

Chí xuất trần quá mạnh,

Ngai vàng quyết tránh,

Tìm lối xuất gia,

Sáu năm khổ hạnh rừng già,

Bảy thất nghiêm tinh thiền tọa,

Chứng thành đạo quả,

Hàng phục ma binh,

Ba cõi đều dậy tiếng hoan nghênh,

Muôn vật thảy nhờ ơn tế độ.

Chúng con nguyện:

Dứt bỏ dục tình gây khổ,

Nguyện học đức tánh quang minh,

Cúi xin Phật Tổ giám thành.

Từ bi gia hộ:

Chúng con cùng pháp giới chúng sanh,

Chóng thành đạo quả.

Nam mô Bổn Sư Thích Ca Mâu Ni Phật.

Nam mô Văn Thù Sư Lợi Bồ Tát.

Nam mô Đại Hạnh Phổ Hiền Bồ Tát.

Nam mô Đại Bi Quán Thế Âm Bồ Tát.

Nam mô Đạo Tràng Hội Thượng Phật Bồ Tát. (3 – 10 lần)

- TỤNG THÂP HẠNH PHỔ HIỀN:

Nhất giả lễ kính chư Phật,

Nhị giả xưng tán Như Lai.

Tam giả quảng tu cúng dường,

Tứ giả sám hối nghiệp chướng.

Ngũ giả tùy hỷ công đức,

Lục giả thỉnh chuyển pháp luân.

Thất giả thỉnh Phật trụ thế,

Bát giả thường tùy Phật học.

Cửu giả hằng thuận chúng sanh,

Thập giả phổ gia hồi hướng.

- HỒI HƯỚNG:

Vừa rồi, bao nhiêu công đức,

Bấy nhiêu hương hoa,

Thành kính thiết tha,

Nguyện xin cúng dưỡng,

Bổn sư sơ sanh bảo tướng,

Đại hùng điện thượng tọa tiền,

Duy nguyện ai liên,

Thùy từ minh chứng.

- PHỤC NGUYỆN:

            Đạo thọ nghìn thu đứng vững,

            Đàm hoa muôn thuở thắm tươi,

            Sông Ni nước vẫn đợi người,

            Núi Tuyết cây còn chờ Thánh.

Chúng con nghĩ:

Người không bắt đầu từ non khổ hạnh,

Cũng chẳng chấm dứt tại nước Thi La.

Do đó:

Nguyện Pháp luân tái chuyển Ta Bà,

Mong Phật nhật trùng quang pháp giới.

Mọi người trông đợi,

Một dạ nguyện cầu,

Ngõ đền ơn sâu,

Hầu phụng thờ đạo cả.

Chúng con cũng nguyện:

Núi rừng biển dã,

Gió thuận mưa hòa,

An cư lạc nghiệp mọi nhà,

Trấn tịnh thái bình cả nước.

Tăng Ni hưởng phước,

Thiện tín triêm ân.

Nam mô A Di Đà Phật. (đồng hòa)

- TÁN (Dùng cho đêm 14-04):

Phật đản hôm nay đã mở màn,

Vui mừng rước lễ khắp nhơn gian,

Nguyện cầu Đức Phật thường gia hộ,

Rạng rỡ muôn đời ánh đạo vàng.

- TÁN (Dùng cho đêm 15-04):

Phật đản đến đây đã lễ hoàn,

Niềm vui Đại lễ vẫn chưa tan,

Nguyện cầu Đức Phật thường gia hộ,

Rạng rỡ muôn đời ánh đạo vàng.

- TỤNG:

MA HA BÁT NHÃ BA LA MẬT ĐA TÂM KINH.

Quán tự tại Bồ Tát hành thâm Bát Nhã Ba la mật đa thời, chiếu kiến ngũ uẩn giai không, độ nhất thiết khổ ách.

"Xá Lợi Tử! Sắc bất dị không, không bất dị sắc, sắc tức thị không, không tức thị sắc. Thọ, tưởng, hành, thức diệc phục như thị".

Xá Lợi Tử! Thị chư pháp không tướng, bất sanh, bất diệt, bất cấu, bất tịnh, bất tăng, bất giảm. Thị cố không trung vô sắc, vô thọ, tưởng, hành, thức; thanh, hương, vị, xúc, pháp; vô nhãn giới, nãi chí vô ý thức giới; vô vô minh diệc vô vô minh tận, nãi chí vô lão tử diệc vô lão tử tận; vô khổ, tập, diệt, đạo, vô trí diệc vô đắc, dĩ vô sở đắc cố, Bồ đề tát đỏa y Bát nhã ba la mật đa cố, tâm vô quái ngại, vô quái ngại cố, vô hữu khủng bố, viễn ly điên đảo mộng tưởng, cứu cánh Niết Bàn. Tam thế chư Phật, y Bát nhã Ba la đa cố, đắc A nậu đa la Tam miệu tam Bồ đề. Cố tri  Bát nhã ba la mật đa, thị đại thần chú, thị đại minh chú, thị vô thượng chú, thị vô đẳng đẳng chú, năng trừ nhất thiết khổ, chơn thiệt bất hư, cố thuyết Bát nhã ba la mật đa chú. Tức thuyết chú viết:

"Yết đế, yết đế, Ba la yết đế, Ba la Tăng yết đế, Bồ đề tát bà ha".

- TỤNG:

            Tiêu ba chướng trừ phiền não,

Nguyện chơn trí tuệ thường sáng tỏ,

Nguyện bao tội chướng thảy tiêu trừ,

Kiếp kiếp thường tu Bồ Tát đạo.

Nguyện sanh Tịnh độ cảnh Tây phương,

Chín phẩm hoa sen là cha mẹ,

Hoa nở thấy Phật ngộ vô sanh,

Bất thoái Bồ Tát là bạn hữu.

            Nguyện đem công đức này,

Hướng về khắp tất cả,

Đệ tử và chúng sanh,

Đều trọn thành Phật đạo.

- PHỤC NGUYỆN:

            Đạo thọ Bồ đề,

            Nảy sanh cành lá,

Đàm hoa Bát Nhã,

Tươi đẹp sắc hương.

Mây lành che mát muôn phương,

Mưa pháp thấm nhuần mọi vật.

            Huy hoàng tuệ nhật,

            Sáng chói từ quang.

Nhờ đó:

            An cư lạc nghiệp xóm làng,

            Thạnh trị thái bình đất nước.

Tăng Ni hưởng phước,

Lạc đạo an bần,

Thiện tín triêm ân,

Tu thân giữ đạo.

Tự qui Phật, xin nguyện chúng sanh, thể theo đạo cả, phát lòng vô thượng. (1 lễ)

Tự qui y Pháp, xin nguyện chúng sanh thấu rõ kinh tạng, trí tuệ như biển. (1 lễ)

Tự qui y Tăng, xin nguyện chúng sanh, thống lý đại chúng, hết thảy không ngại. (1 lễ)

- CHỦ LỄ XƯỚNG:

            Đón mừng Phật đản,

Lễ đã viên thành,

Chuông trống hòa thanh,

Cúi đầu lễ tất.

 

* Ghi chú:

(1) Trăng sao: ban đêm.

(2) Mặt nhật: giáng sanh ban ngày.

(3) Giá: xe.

5. NGHI CÚNG DƯỜNG THÁNH ĐẢN ĐỨC PHẬT A DI ĐÀ

(Ngày 17-11 Âm Lịch)

* Tiết thứ làm nghi:

- Chuông trống Bát Nhã.

- Cử nhạc khai đàn.

- Chủ lễ đăng điện.

- Cử nhạc tham lễ.

- Chủ lễ niệm hương.

- Dâng hương – tác lễ.

- CÚNG HƯƠNG (chủ lễ xướng):

Nguyện đem lòng thành kính,

Gởi theo đám mây hương,

Phưởng phất khắp mười phương,

Cúng dường ngôi Tam Bảo.

Thề trọn đời giữ đạo,

Theo tự tánh làm lành,

Cùng pháp giới chúng sanh,

Cầu Phật từ gia hộ:

Tâm Bồ đề kiên cố,

Chí tu học vững bền,

Xa biển khổ mông mênh,

Chóng quay về bờ giác.

Nam mô Hương Cúng Dường Bồ Tát. (3 lần)

- TÁN PHẬT  (Tán dương công đức Phật):

Đấng Pháp vương vô thượng,

Ba cõi chẳng ai bằng,

Thầy dạy khắp trời người,

Cha lành chung bốn loại.

Qui y tròn một niệm,

Dứt sạch nghiệp ba kỳ,

Xưng dương cùng tán thán,

Ức kiếp không cùng tận!

- LỄ PHẬT:

Phật, chúng sanh tánh thường rỗng lặng,

Đạo cảm thông không thể nghĩ bàn,

Lưới Đế châu ví đạo tràng,

Mười phương Phật bảo hào quang sáng ngời .

Trước bảo tọa thân con ảnh hiện,

Cúi đầu xin thệ nguyện qui y.

- ĐẢNH LỄ TAM BẢO:

Chí tâm đảnh lễ: Nam mô Tận Hư Không, Biến Pháp Giới, Quá Hiện Vị Lai Thập Phương Chư Phật, Tôn Pháp, Hiền Thánh Tăng Thường Trụ Tam Bảo. (1 lễ)

Chí tâm đảnh lễ: Nam mô Ta Bà Giáo Chủ Điều Ngự Bổn Sư Thích Ca Mâu Ni Phật; Đương Lai Hạ Sanh Di lặc Tôn Phật; Đại Trí Văn Thù Sư Lợi Bồ Tát; Đại Hạnh Phổ Hiền Bồ Tát; Hộ Pháp Chư Tôn Bồ Tát; Linh Sơn Hội Thượng Phật Bồ Tát. (1 lễ)

Chí tâm đảnh lễ: Nam mô Tây Phương Cực Lạc Thế Giới Đại Từ Đại Bi Tiếp Dẫn Đạo Sư A Di Đà Phật; Đại Bi Quan Thế Âm Bồ Tát; Đại Thế Chí Bồ Tát; Đại Nguyện Địa Tạng Vương Bồ Tát; Thanh Tịnh Đại Hải Chúng Bồ Tát. (1 lễ)

- TÁN HƯƠNG:

            Lư vàng vừa bén,

            Pháp giới hương bay,

            Mười phương chư Phật thảy đều hay,

Theo gió cuốn mây bay,

Xin gởi lòng này,

Chư Phật nguyện về đây.

Nam mô Hương Vân Cái Bồ Tát. (3 lần)

- TỤNG CHÚ ĐẠI BI:

Nam mô Đại Bi Hội Thượng Phật Bồ Tát. (3 lần)

Thiên thủ thiên nhãn, vô ngại đại bi tâm đà la ni.

Nam mô hắc ra đát na, đa ra dạ da. Nam mô a lị gia bà lô kiết đế, thước bát ra da, bồ đề tát đỏa bà da, ma ha tát đỏa bà da, ma ha ca lô ni ca da. Án tát bàn ra phạt duệ, số đát na đát tả. Nam mô tất kiết lật đỏa, y mông a lị gia bà lô kiết đế, thất Phật ra lăng đà bà. Nam mô na ra cẩn trì hê rị, ma ha bàn đa sa mế, tát bà a tha đậu du bằng, a thệ dựng, tát bà tát đa, na ma bà đà, ma phạt đặt đậu đát điệt tha. Án a bà lô hê, lô ca đế, ca ra đế, di hê lị, ma ha bồ đề tát đỏa, tát bà tát bà, ma ra ma ra, ma hê ma hê, rị đà dựng, cu lô cu lô kiết mông, độ lô độ lô phạt xà da đế, ma ha phạt xà da đế, đà la đà là, địa rị ni, thất Phật ra da, giá ra gía ra. Mạ mạ phạt ra ma, mục đế lệ, y hê y hê, thất na thất na, a ra sâm Phật ra xá lợi, phạt sa phạt sâm, Phật ra xá da, hô lô hô lô ma ra, hô lô hô lô hê rị, ta ra ta ra, tất rị tất rị, tô rô tô rô, bồ đề dạ, bồ đề dạ, bồ đà dạ, bồ đà dạ, di đế rị dạ, na ra cẩn trì, địa rị sắt ni na, ba dạ ma na ta bà ha, tất đà dạ ta bà ha. Ma ha tất đà dạ ta bà ha. Tất đà du nghệ thất bàn ra dạ ta bà ha. Na ra cẩn trì ta bà ha. Ma ra na ra ta bà ha. Tất ra tăng a mục khư gia, ta bà ha. Ta bà ma ha, a tất đà dạ ta bà ha. Giả kiết ra a tất đà dạ ta bà ha. Ba đà ma kiết tất đà dạ ta bà ha. Na ra cẩn trì bàn đà ra dạ ta bà ha. Ma bà rị thắng kiết ra dạ ta bà ha.

Nam mô hắc ra đát na đa ra dạ da. Nam mô a rị da bà lô kiết đế thước bàn ra dạ, ta bà ha.

Án tất điện đô mạn đà ra bạt đà dạ ta bà ha.

- TÁN LỄ:

Tán lễ Tây phương,

Cực lạc thanh hương,

Sen vàng chín phẩm hoa hương,

Cây báu thành hàng,

Thường nghe thiên nhạc du dương.

A Di Đà Phật đại phóng từ quang,

Hóa đạo chúng sanh vô lượng,

Giáng cát tường.

Hiền tiền chứng đẳng ca dương,

Đồng sanh an dưỡng.

Nam mô Đại Từ Đại Bi A Di Đà Phật. (3 lần)

- TỤNG BÀI Ý NGHĨA KỶ NIỆM NGÀY THÁNH ĐẢN:

(Tất cả đồng ngồi, tụng châm, đậu câu thay vì bạch sớ).

Nam mô Tây phương Giáo Chủ Đại Từ Đại Bi Tiếp Dẫn Đạo Sư A Di Đà Phật. (3 lần)

Chúng con cung kính nghe rằng:

Thân vàng tươi tốt,

Ba đời uy đức huy hoàng;

Ao báu sen vàng,

Mười cõi hào quang rực rỡ.

Tịnh nghiệp pháp môn nguyện mở,

Thiện nhơn liên xã xin đăng,

Theo ngài Tuệ Viễn cao tăng, (11)

Niệm Phật vãng sanh Thánh cảnh.

Nhớ đức Di Đà Đại thánh,

Thương tình tiếp dẫn Lạc bang.

Hôm nay tất cả chúng con:

Cung kính quỳ trước đạo tràng,

Chí thành dâng nguyện lên pháp cúng.

Di Đà kinh văn phúng tụng,

Hồng danh Thánh hiệu xưng dường

Dâng đủ ngũ căn hương, (1)

Cúng đầy bát đức thủy. (2)

Cùng thất chi quả quí, (3)

Với chúng diệu hoa tươi. (4)

Cúng duờng Cực lạc Đạo sư,

Tôn vinh giờ thiêng vía Thánh

Đông Tây hai cảnh,

Cảm cách một lòng,

Cúi đầu cầu mong,

Dủ lòng chứng giám.

Tất cả chúng con nghĩ rằng:

Tự tánh Di Đà mặc cảm,

Duỳ tâm Tịnh độ nghĩ suy.

A Di Đà Phật là gì?

Là vô lượng quang,

Vô lượng thọ,

Là vô biên trí tuệ từ bi!

Duy tâm Tịnh độ là gì?

Là đất nước trang nghiêm công đức

Là phương trời tự tại an vui!

Thế nhưng tất cả chúng con,

Từ vô thỉ kiếp đến nay:

Sáu đường sanh tử tới lui, (9)

Ba cõi luân hồi qua lại. (10)

Đến như thế giới chúng con:

Tám nạn, ba tai kinh hãi, (5-6)

Bốn suy, tám khổ chán chường. (7-8)

Đến đây tất cả chúng con:

Nguyện phát minh thể tánh chơn thường,

Hầu thấy Di Đà tự tánh.

Mong xây dựng cuộc đời đạo hạnh,

Ngõ thành Tịnh độ duy tâm.

Cúi đầu thệ nguyện âm thầm,

Ngửa mặt tán dương bày tỏ.

Nam mô Tây phương Giáo Chủ Tiếp Dẫn Đạo Sư A Di Đà Phật, tác đại chứng minh.

Duy nguyện:

            Núi bạch hào uyển chuyển,

Biển thệ nguyện bao la.

Thả thuyền vô để đến Ta bà,

Rước chúng hữu tình về Cực lạc.

Đồng lên bờ giác,

Cùng thoát bến mê,

Viên mãn lời thề,

Vuông tròn ý nguyện.

- TÁN:

Tây phương thế giới cõi an lành,

Người vật nơi đây thảy hóa sanh.

Bảy báu trang nghiêm đầy đất nước,

A Di Đà Phật nguyện viên thành.

- TỤNG:

(Kinh A Di Đà, lễ 12 Phật hiệu sau kinh hoặc tụng 48 lời nguyện; nên soạn kinh trước khi làm lễ).

- TỤNG:

(Bát Nhã Tâm kinh: Ma ha Bát nhã ... hoặc: A Di Đà Phật thân kim sắc ...)

- TÁN:

A Di Đà Phật,

Thệ nguyện khôn lường,

Phóng quang tiếp dẫn khắp muôn phương,

Thánh đản ca dương,

Công đức nguyện cúng dường.

Nam mô Tây Phương A Di Đà Phật. (3 lần)

- CHỦ LỄ XƯỚNG:

Tôn vinh Thánh Đản lễ viên hoàn,

            Công đức vô biên nguyện cúng dàng,

            Xin nguyện chúng sanh cùng pháp giới,

            Đồng về nước Phật Vô biên quang.

- PHỤC NGUYỆN:

Vừng hồng Phật nhựt huy hoàng,

Tiếng gọi Pháp âm vang dội,

Trang nghiêm Pháp hội,

Thanh tịnh Tăng đoàn,

Sông núi bình an,

Nhân dân hạnh phúc.

Phổ nguyện:

            Đàn na thí chủ,

            Tăng ích phước điền,

            Pháp giới nhơn thiên,

Tề thành Phật đạo.

Nam mô A Di Đà Phật. (đồng hòa)

- TỤNG:

            Nguyện tiêu ba chướng trừ phiền não,

            Nguyện được trí tuệ thật sáng tỏ,

Nguyện bao tội chướng thảy tiêu trừ,

Kiếp kiếp thường làm hạnh Bồ Tát.

Nguyện sanh Cực Lạc cảnh Tây phương,

Chín phẩm hoa sen là cha mẹ,

Hoa nở thấy Phật chứng vô sanh,

Bất thoái Bồ Tát là bạn hữu,

Nguyện đem công đức này,

Hướng về khắp tất cả,

Đệ tử và chúng sanh

Đều trọn thành Phật đạo.

Tự qui Phật, xin nguyện chúng sanh, thể theo đạo cả, phát lòng vô thượng. (1 lễ)

Tự qui y Pháp, xin nguyện chúng sanh thấu rõ kinh tạng, trí tuệ như biển. (1 lễ)

Tự qui y Tăng, xin nguyện chúng sanh, thống lý đại chúng, hết thảy không ngại. (1 lễ)

- CHỦ LỄ XƯỚNG KẾT DIÊN:

            Thù ân kỷ niệm,

Lễ đã viên thành,

Chuông trống hòa thanh,

Cúi đầu lễ tất.

 

* Ghi chú:

1. Ngũ căn hương: Tín, Tấn, Niệm, Định, và Tuệ - 5 công hạnh.

2. Bát đức thủy: Nước có 8 công đức: ngọt, lạnh, mềm dẻo, nhẹ, trong sạch, không hôi, uống rồi không khô cổ, uống không hại bao tử.

3. Thất giác chi: Bảy giác quán là trạch pháp, tinh tấn, hỷ xả, khinh an, niệm, định và hành xả.

4. Chúng diệu hoa: các thứ hoa quí; xem kinh A Di Đà Sớ Sao thì rõ hơn.

5. Tám nạn: Địa ngục, ngạ quỷ, súc sanh, Uất đơn việt, (nơi đầy đủ mọi thứ sung sướng) trời sống lâu, câm điếc, ngọng lịu, thông minh thế gian, trước Phật, sau Phật.

6. Ba tai: chiến tranh, đói khát và bệnh hoạn.

7. Bốn suy: sanh, già, bệnh, chết; hoặc: thành, trụ, hoại, không.

8. Tám khổ: sanh, lão, bệnh, tử, thương yêu xa nhau, oán ghét gặp nhau, tìm cầu không được, và năm ấm đầy nhầy (tức thân thể to mập, nặng nề, và tinh thần suy nhược); Năm ấm gồm: sắc, thọ, tưởng, hành và thức.

9. Sáu đường: Địa ngục, ngạ quỉ, súc sanh, người, trời và A tu la.

10. Ba cõi: Cõi dục, cõi sắc, và cõi vô sắc.

11. Cao tăng Huệ Viễn: Tổ lập ra Tịnh nghiệp Đạo tràng để giáo hóa người tu pháp môn Tịnh độ đầu tiên ở Trung Quốc.

 

6. NGHI CÚNG DƯỜNG NGÀY THÀNH ĐẠO CỦA THÁI TỬ TẤT TẠT ĐA

* Tiết thứ làm nghi:

- Chuông trống Bát Nhã.

- Cử nhạc khai đàn.

- Chủ lễ đăng điện.

- Cử nhạc tham lễ.

- Chủ lễ niệm hương.

- Dâng hương – tác lễ.

- CÚNG HƯƠNG (chủ lễ xướng):

Nguyện đem lòng thành kính,

Gởi theo đám mây hương,

Phưởng phất khắp mười phương,

Cúng dường ngôi Tam Bảo.

Thề trọn đời giữ đạo,

Theo tự tánh làm lành,

Cùng pháp giới chúng sanh,

Cầu Phật từ gia hộ:

Tâm Bồ đề kiên cố,

Chí tu học vững bền,

Xa biển khổ mông mênh,

Chóng quay về bờ giác.

Nam mô Hương Cúng Dường Bồ Tát. (3 lần)

- TÁN PHẬT  (Tán dương công đức Phật):

Đấng Pháp vương vô thượng,

Ba cõi chẳng ai bằng,

Thầy dạy khắp trời người,

Cha lành chung bốn loại.

Qui y tròn một niệm,

Dứt sạch nghiệp ba kỳ,

Xưng dương cùng tán thán,

Ức kiếp không cùng tận!

- LỄ PHẬT:

Phật, chúng sanh tánh thường rỗng lặng,

Đạo cảm thông không thể nghĩ bàn,

Lưới Đế châu ví đạo tràng,

Mười phương Phật bảo hào quang sáng ngời .

Trước bảo tọa thân con ảnh hiện,

Cúi đầu xin thệ nguyện qui y.

Chí tâm đảnh lễ: Nam mô Tận Hư Không, Biến Pháp Giới, Quá Hiện Vị Lai Thập Phương Chư Phật, Tôn Pháp, Hiền Thánh Tăng Thường Trụ Tam Bảo. (1 lễ)

Chí tâm đảnh lễ: Nam mô Ta Bà Giáo Chủ Điều Ngự Bổn Sư Thích Ca Mâu Ni Phật; Đương Lai Hạ Sanh Di lặc Tôn Phật; Đại Trí Văn Thù Sư Lợi Bồ Tát; Đại Hạnh Phổ Hiền Bồ Tát; Hộ Pháp Chư Tôn Bồ Tát; Linh Sơn Hội Thượng Phật Bồ Tát. (1 lễ)

Chí tâm đảnh lễ: Nam mô Tây Phương Cực Lạc Thế Giới Đại Từ Đại Bi Tiếp Dẫn Đạo Sư A Di Đà Phật; Đại Bi Quan Thế Âm Bồ Tát; Đại Thế Chí Bồ Tát; Đại Nguyện Địa Tạng Vương Bồ Tát; Thanh Tịnh Đại Hải Chúng Bồ Tát. (1 lễ)

- TÁN HƯƠNG:

Cành dương nước pháp,

Rưới khắp ba gàn,

Tánh không tám đức sạch trần gian,

Pháp giới rộng thênh thang,

Tội nghiệp tiêu tan,

Lửa đỏ hóa sen vàng.

Nam mô Thanh Lương Địa Bồ Tát. (3 lần)

- TỤNG CHÚ ĐẠI BI:

Nam mô Đại Bi Hội Thượng Phật Bồ Tát. (3 lần)

Thiên thủ thiên nhãn, vô ngại đại bi tâm đà la ni.

Nam mô hắc ra đát na, đa ra dạ da. Nam mô a lị gia bà lô kiết đế, thước bát ra da, bồ đề tát đỏa bà da, ma ha tát đỏa bà da, ma ha ca lô ni ca da. Án tát bàn ra phạt duệ, số đát na đát tả. Nam mô tất kiết lật đỏa, y mông a lị gia bà lô kiết đế, thất Phật ra lăng đà bà. Nam mô na ra cẩn trì hê rị, ma ha bàn đa sa mế, tát bà a tha đậu du bằng, a thệ dựng, tát bà tát đa, na ma bà đà, ma phạt đặt đậu đát điệt tha. Án a bà lô hê, lô ca đế, ca ra đế, di hê lị, ma ha bồ đề tát đỏa, tát bà tát bà, ma ra ma ra, ma hê ma hê, rị đà dựng, cu lô cu lô kiết mông, độ lô độ lô phạt xà da đế, ma ha phạt xà da đế, đà la đà là, địa rị ni, thất Phật ra da, giá ra gía ra. Mạ mạ phạt ra ma, mục đế lệ, y hê y hê, thất na thất na, a ra sâm Phật ra xá lợi, phạt sa phạt sâm, Phật ra xá da, hô lô hô lô ma ra, hô lô hô lô hê rị, ta ra ta ra, tất rị tất rị, tô rô tô rô, bồ đề dạ, bồ đề dạ, bồ đà dạ, bồ đà dạ, di đế rị dạ, na ra cẩn trì, địa rị sắt ni na, ba dạ ma na ta bà ha, tất đà dạ ta bà ha. Ma ha tất đà dạ ta bà ha. Tất đà du nghệ thất bàn ra dạ ta bà ha. Na ra cẩn trì ta bà ha. Ma ra na ra ta bà ha. Tất ra tăng a mục khư gia, ta bà ha. Ta bà ma ha, a tất đà dạ ta bà ha. Giả kiết ra a tất đà dạ ta bà ha. Ba đà ma kiết tất đà dạ ta bà ha. Na ra cẩn trì bàn đà ra dạ ta bà ha. Ma bà rị thắng kiết ra dạ ta bà ha.

Nam mô hắc ra đát na đa ra dạ da. Nam mô a rị da bà lô kiết đế thước bàn ra dạ, ta bà ha.

Án tất điện đô mạn đà ra bạt đà dạ ta bà ha.

- TÁN PHẬT:

            Trên trời dưới đất không bằng Phật,

            Thế giới mười phương cùng không sánh.

            Thế gian có gì con đã thấy,

            Tất cả không ai bằng Phật vậy!

Nam mô Thập Phương Thường Trụ Tam Bảo. (3 lần)

- TỤNG BÀI Ý NGHĨA NGÀY THÀNH ĐẠO:

(Tất cả ngồi xuống - tụng chậm, đậu câu, thay vì bạch hay sớ).

Nam mô Bổn Sư Thích Ca Mâu Ni Phật. (3 lần)

Chúng con cung kính nghe rằng:

Núi Tuyết tu nhơn,

Khổ hạnh sáu năm quả mãn;

Sao Mai ứng dạng,

Hân hoan muôn đức công thành!

Một Phật giáng sanh,

Muôn loài hưởng phước!

Nay có Tăng chúng,

Và chư Phật tử chúng con.

Giờ này:

Cung kính quỳ trước Phật đường,

Chí thành dâng lên pháp cúng.

Kinh diên tán tụng,

Lễ nhạc ca dương,

Năm nén tâm hương,

Một diên thánh lễ.

Cúng dường đấng từ bi cứu thế,

Tôn vinh ngôi trí tuệ siêu trần.

Giữa lúc:

Cỏ hoa hoan hỷ muôn phần,

Người, vật thiết tha một dạ.

Vì nhớ ngày ...

Pháp âm quảng bá,

Gọi hồn thế giới ba ngàn.

Vì nghĩ thuở:

Phật nhựt phổ quang,

Soi sáng nước non tám vạn.

Trước đài nhất tâm qui mạng,

Trên tọa bách bảo chứng minh.

Nhớ một thuở xa xưa,

Tại thành Tỳ La Vệ,

Một Bồ Tát xuất thế,

Con vua Tịnh Phạn vương,

Ôm ấp một tình thương,

Cứu muôn loài đau khổ,

Bỏ ngai vàng quốc độ,

Vào núi Tuyết tu hành,

Vì thệ nguyện độ sanh,

Sống sáu năm khổ hạnh,

Thế rồi trong đêm lạnh,

Dưới gốc cây Bồ đề,

Người hạ một lời thề,

Quyết không rời bảo tọa,

Nếu không thành đạo quả,

Chẳng rời khỏi nơi đây,

Các ma vương bủa vây,

Tất cả đều hàng phục,

Dứt sạch mọi tham dục,

Thấy ánh sáng sao Mai,

Lúc ấy độ canh hai,

Tâm hồn đều trong sáng,

Người liền tuyên lời phán:

"Rằng rất là lạ thay,

Không một ai biết hay,

Muôn loài có Phật tánh,

Ta nay đã thành Thánh,

Chúng sanh Thánh sẽ thành,

Vì tất cả chúng sanh,

Đều có các đức tướng,

Cùng trí tuệ vô thượng,

Của các đấng Như Lai,

Trong quá khứ vị lai,

Muôn đời mới xuất hiện".

Tin vui truyền non biển,

Nước Ấn Độ bao la,

Rằng Thái tử Đạt Đa,

Thuộc dòng vua họ Thích,

Sau bao năm ẩn tích,

Tìm đạo để cứu đời,

Đã tuyên bố mấy lời,

Thành Chảng đẳng Chánh giác,

Trời người đều hoan lạc,

Đến rải hoa cúng dường,

Cùng thiên nhạc thiên hương,

Xin Pháp Vương thuyết pháp.

Nhưng người chưa vội đáp,

Vì thấy đạo thâm huyền,

Không thể được vội truyền,

Pháp thiêng của chư Phật.

Thế rồi Ngài nhập thất,

Trong hăm mốt ngày liền,

Quan sát các nhơn duyên,

Cùng với các phương tiện,

Nhớ lại lời thề nguyện,

Người đứng dậy ra đi,

Trong trí thường nghĩ suy,

Về năm người bạn cũ,

Người đến vườn Lộc Thú (Lộc Uyển),

Giảng đạo lý nhơn duyên,

Chỉ rõ gốc não phiền,

Từ vô minh trước hết,

Đến sanh già bệnh chết,

Mười hai duyên nối liền,

Sống cuộc đời triền miên,

Với tử sanh đau khổ,

Gốc vô minh phải nhổ,

Mới hết mọi khổ đau,

Tứ Đế đạo nhiệm mầu,

Là "Khổ, Tập, Diệt, Đạo".

Từ đâu có "khổ" báo,

Từ tích "tập" khổ nhơn,

Muốn dứt (diệt) các khổ nhơn,

Cần tu "Bát thánh đạo".

Đó là người dạy bảo,

Năm Đại đức Tỳ kheo,

Khuyên các vị tuân theo,

Sẽ dứt hết sanh tử,

Vào Niết Bàn tịch xứ,

Hết các thứ nghiệp khiên,

Hết tham sân "sử triền", (1)

Sống cuộc đời giải thoát,

Với "ngã tịnh thường lạc", (2)

Hết lưu chuyển luân hồi,

Biển khổ hết nổi trôi,

Đường mê thôi lạc lối,

Đã vào thành bất thoái,

Vui hơn các trời cao!

Kính bạch Đức Bổn Sư Từ phụ!

Nhìn lại ánh sáng sao Mai,

Nhớ thuở Bổn Sư thành đạo,

Nghĩ tới lời vàng dạy bảo,

Nhớ ngày trời đất hân hoan.

Chúng con cúi mong rằng:

Mong cho ánh đạo vàng,

Muôn thuở hào quang rạng rỡ,

Cầu cho Hoa Đàm lại nở,

Tỏa hương ngào ngạt nhơn gian.

Cầu cho đất nước bình an,

Nguyện cho nhân dân hạnh phúc.

Cúi đầu cung chúc,

Ngửa mặt ca dương,

Cha lành đoái thương,

Chứng minh gia hộ.

Nam mô Bổn Sư Thích Ca Mâu Ni Phật. (30 lần)

Nam mô Đại Trí Văn Thù Sư Lợi Bồ Tát. (3 lần)

Nam mô Đại Hạnh Phổ Hiền Bồ Tát. (3 lần)

Nam mô Linh Sơn Hội Thượng Phật Bồ Tát. (3 lần)

- LỄ 12 LỄ LỊCH SỬ ĐỨC PHẬT.

(Chủ lễ xướng đến: Bổn Sư Thích Ca Mâu Ni Phật thì nhịp khánh hướng dẫn Phật tử đồng hòa: Bổn Sư Thích Ca ...)

1) Chí tâm đảnh lễ:

A tỳ ngục tốt, mới phát lòng lành,

Nhiều kiếp tu hành, nhơn viên quả mãn.

Bổn Sư Thích Ca Mâu Ni Phật. (1 lễ)

2) Chí tâm đảnh lễ:

Một đời Bổ xứ, hiện ở Suất Đà,

Hóa độ Ta Bà, giáng sanh trần thế.

Bổn Sư Thích Ca Mâu Ni Phật. (1 lễ)

3) Chí tâm đảnh lễ:

            Từ trời Đâu Suất, ứng mộng Ma Gia,

            Cỡi voi sáu ngà, trong lòng mẹ.

Bổn Sư Thích Ca Mâu Ni Phật. (1 lễ)

4) Chí tâm đảnh lễ:

            Dưới cây Vô Ưu, đản sanh thị hiện,

            Chín rồng phun nước, bảy bước xưng tôn.

Bổn Sư Thích Ca Mâu Ni Phật. (1 lễ)

5) Chí tâm đảnh lễ:

            Hiện hưởng dục lạc, chán cảnh vô thường,

Dạo chơi bốn phương, thương đời đau khổ.

Bổn Sư Thích Ca Mâu Ni Phật. (1 lễ)

6) Chí tâm đảnh lễ:

            Nửa đêm vượt thành, xuất gia tìm đạo,

            Tóc xanh cắt bỏ, núi Tuyết tu hành.

Bổn Sư Thích Ca Mâu Ni Phật. (1 lễ)

7) Chí tâm đảnh lễ:

            Dưới cây Đạo thọ, hàng phục ma quân,

Thấy ánh sao Mai, thành Bồ đề đạo.

Bổn Sư Thích Ca Mâu Ni Phật. (1 lễ)

8) Chí tâm đảnh lễ:

            Bốn mươi chín năm, độ sanh thuyết pháp

Ba thừa giáo hóa, hạnh nguyện viên thành.

Bổn Sư Thích Ca Mâu Ni Phật. (1 lễ)

9) Chí tâm đảnh lễ:

            Dưới cây Ta La, Niết Bàn thị hiện,

            Để lại Xá lợi, phước khắp trần gian.

Bổn Sư Thích Ca Mâu Ni Phật. (1 lễ)

10) Chí tâm đảnh lễ:

            Hiện tọa đạo tràng, Ta Bà giáo chủ,

Đạo sư ba cõi, Từ phụ bốn loài.

Bổn Sư Thích Ca Mâu Ni Phật. (1 lễ)

(Hiệu 10 này lễ 3 lần thì đủ 12 lễ lịch sử Đức Phật).

- TÁN:

Ngôi vàng từ giã,

Núi Tuyết tu hành,

Tham thiền nhập định giữa rừng xanh,

Cầu Phật quả viên thành,

Cứu độ quần sanh,

Cao cả đấng cha lành.

Nam mô Thích Ca Mâu Ni Phật. (3 lễ)

- TỤNG BÁT NHÃ TÂM KINH:

MA HA BÁT NHÃ BA LA MẬT ĐA TÂM KINH.

Quán tự tại Bồ Tát hành thâm Bát Nhã Ba la mật đa thời, chiếu kiến ngũ uẩn giai không, độ nhất thiết khổ ách.

"Xá Lợi Tử! Sắc bất dị không, không bất dị sắc, sắc tức thị không, không tức thị sắc. Thọ, tưởng, hành, thức diệc phục như thị".

Xá Lợi Tử! Thị chư pháp không tướng, bất sanh, bất diệt, bất cấu, bất tịnh, bất tăng, bất giảm. Thị cố không trung vô sắc, vô thọ, tưởng, hành, thức; thanh, hương, vị, xúc, pháp; vô nhãn giới, nãi chí vô ý thức giới; vô vô minh diệc vô vô minh tận, nãi chí vô lão tử diệc vô lão tử tận; vô khổ, tập, diệt, đạo, vô trí diệc vô đắc, dĩ vô sở đắc cố, Bồ đề tát đỏa y Bát nhã ba la mật đa cố, tâm vô quái ngại, vô quái ngại cố, vô hữu khủng bố, viễn ly điên đảo mộng tưởng, cứu cánh Niết Bàn. Tam thế chư Phật, y Bát nhã Ba la đa cố, đắc A nậu đa la Tam miệu tam Bồ đề. Cố tri  Bát nhã ba la mật đa, thị đại thần chú, thị đại minh chú, thị vô thượng chú, thị vô đẳng đẳng chú, năng trừ nhất thiết khổ, chơn thiệt bất hư, cố thuyết Bát nhã ba la mật đa chú. Tức thuyết chú viết:

"Yết đế, yết đế, Ba la yết đế, Ba la Tăng yết đế, Bồ đề tát bà ha".

- HỒI HƯỚNG:

Vừa rồi bao nhiêu công đức,

Bấy nhiêu hương hoa,

Thành kính thiết tha,

Nguyện xin cúng dưỡng,

Thích Ca Bổn Sư Hòa thượng,

Thành Đạo Thánh lễ tôn vinh,

Thùy từ tác đại chứng minh,

Chúng đẳng hòa nam bái tụng.

Nam mô Bổn Sư Thích Ca Mâu Ni Phật. (đại chúng đồng hòa)

- TÁN:

Cúng dường Thánh lễ đã viên hoàn,

Công đức ban cho khắp thế gian,

Phật tánh mọi loài đều sẵn có,

Khắp xin tất cả hãy hồi quang.

Nguyện tiêu ba chướng trừ phiền não,

Nguyện chơn trí tuệ thường sáng tỏ,

Nguyện bao tội chướng thảy tiêu trừ,

Kiếp kiếp thường tu Bồ Tát hạnh.

Nguyện sanh Tịnh độ cảnh Tây phương,

Chín phẩm hoa sen là cha mẹ,

Hoa nở thấy Phật chứng vô sanh,

Bất thoái Bồ Tát là bạn hữu,

Nguyện đem công đức này,

Hướng về khắp tất cả,

Đệ tử và chúng sanh

Đều trọn thành Phật đạo.

Tự qui Phật, xin nguyện chúng sanh, thể theo đạo cả, phát lòng vô thượng. (1 lễ)

Tự qui y Pháp, xin nguyện chúng sanh thấu rõ kinh tạng, trí tuệ như biển. (1 lễ)

Tự qui y Tăng, xin nguyện chúng sanh, thống lý đại chúng, hết thảy không ngại. (1 lễ)

Chí tâm đảnh lễ: Nam mô Ta Bà Giáo Chủ Đại Từ Đại Bi Bổn Sư Thích Ca Mâu Ni Phật. (1 lễ)

Chí tâm đảnh lễ: Nam mô Lộc Uyển Ngũ Vị Đại Tỳ Kheo A La Hán. (1 lễ)

Chí tâm đảnh lễ: Nam mô Linh Sơn, Trúc Lâm, Kỳ Viên, Lộc Uyển Hội Thượng Phật Bồ Tát. (1 lễ)

- CHỦ LỄ XƯỚNG:

Thù ân báo đức,

Lễ đã viên thành,

Chuông trống hòa thanh,

Cúi đầu lễ tất.

 

* Ghi chú:

(1) Sử triền: xuôi khiến, ràng buộc.

(2) Bốn Đạo quả Niết Bàn.

 

7. LỜI SOẠN DỊCH GIẢ:

Quyển Pháp Sự Khoa Nghi Việt ngữ tập I này còn thiếu các lễ Vu Lan, vía Đức Địa Tạng và lễ xuất gia của Thái tử Tất Đạt Đa. Các nghi này có soạn rồi nhưng khi in lần thứ nhất người coi in đánh mất, tìm chưa ra; do đó tập này không có các nghi trên. Tuy nhiên, các lễ trên vẫn có ở các tập "Nghi thức tụng niẹm" do Tổng hội Phật giáo Việt Nam xuất bản trước năm 1963. Trong đó có đủ các Lễ khánh đản, khánh tiết dùng cho các ngày kỷ niệm quanh năm cho các tự viện và gia đình Phật tử tiện dụng.

Lẽ ra tập này phải chú giải các từ ngữ trong các nghi để người xem, tụng niệm hiểu đầy đủ ý nghĩa của mỗi nghi, nhưng mắt và sức khỏe không cho phép làm như ý muốn.

Và khi nào tìm đủ các lễ đã nghi trên, nếu được thuận duyên sẽ sắp xếp in ra đầy đủ mong qúi vị thông cảm.

PHẦN PHỤ LỤC

 

(Các bài tụng sau đây có thể dùng tụng trong các ngày lễ kỷ niệm ở tập I này).

 

8. BÀI TỤNG LỄ KHÁNH ĐẢN

Đệ tử hôm nay

Gặp ngày Khánh đản

Một dạ vui mừng

Cúi đầu đảnh lễ

Thập phương Tam Thế

Điều Ngự Như Lai

Cùng Thánh Hiền Tăng

Chúng con cùng pháp giới chúng sanh

Bởi thiếu nhơn lành

Thảy đều sa đọa

Tham sân chấp ngã

Quên hẳn đường về

Tình ái si mê

Tù trong lục đạo

Trăm dây phiền não

Nghiệp báo không cùng

Nay nhờ Phật Tổ Năng Nhân

Dủ lòng lân mẫn

Không nỡ sinh linh thiếu phước

Nặng kiếp luân hồi

Đêm dày tăm tối

Đuốc tuệ rạng soi

Nguyện cứu muôn oai

Pháp dùng phu

Ta Bà thị hiện

Chích chủng thọ sanh

Thánh Ma Gia mộng ứng điềm lành

Vua Tịnh Phạn phước sinh con thảo

Ba mươi hai tướng hảo

Vừa mười chín tuổi xuân

Lòng từ ái cực thuần

Chí xuất trần quá mạnh

Chí xuất trần quá mạnh,

Ngai vàng quyết tránh

Tìm lối xuất gia

Sáu năm khổ hạnh rừng già

Bảy thất nghiêm tinh thiền tọa

Chứng thành đạo quả

Hàng phục ma binh

Ba cõi đều dậy tiếng hoan nghênh

Muôn vật thảy nhờ ơn tế độ

Chúng con nguyện:

Dứt bỏ dục tình gây khổ

Nguyện học đức tánh quang minh

Cúi xin Phật Tổ giám thành

Từ bi gia hộ:

Chúng con cùng pháp giới chúng sanh

Chóng thành đạo quả.

Nam mô Bổn Sư Thích Ca Mâu Ni Phật. (3 lần)  

 

 

9. BÀI TỤNG LỄ PHẬT THÍCH CA XUẤT GIA

Kính lạy Bồ Tát Tất Đạt Đa

Tánh đức từ bi hằng biểu lộ

Trải bao cuộc du hành mục đổ (1)

Xót sinh linh kiếp số trầm luân

Cảnh sanh, già, đau, chết, gian truân

Luống chịu khổ không ngừng gây khổ

Mê chấp tánh tham, si, tật đố (2)

Mãi cùng nhau vầy ổ oan gia

Nợ tuần hoàn vay trả không xa

Trong sáu đạo trùng phùng quanh quẩn

Bồ Tát dủ Bà Tâm lân mẫn (3)

Quyết hy sinh độ tận hữu tình

Đoạn ái ân phú quý riêng mình

Chọn điệu sống quang minh vô trụ (4)

Tìm hạnh phúc lâu dài đầy đủ

Cùng quần sanh hưởng thú yên lành

Gặp tuần trăng giữa lúc đêm thanh

Rời cung cấm băng thành tìm đạo

Hiếu tình đặt ra ngoài quyền sáo (5)

Mở lòng thương Đại tạo (6) bao la

Chiếc thân vui bạn với yên hà (7)

Theo tiếng gọi lòng từ dục nhắc

Lên yên ngựa cùng tôi Xa Nặc

Lướt bụi hồng hướng nẻo rừng xanh

Non sông gấm vóc thiên thành (8)

Cỏ hoa hớn hở bao quanh đón chào

A Nô Ma sóng vỗ rạt rào

Hy Mã Lạp tuyết ngời lóng lánh

Nơi đánh dấu bước đường lên Thánh

Dừng vó câu (9) thả gánh tang bồng (10)

Gởi lời về tâu trước bệ rồng

Cầu Vương phụ giải lòng trông đợi

Rừng khổ hạnh lần dò bước tới

Xét hành nhơn (11) lầm lỗi nhiều phương

Bởi người chưa rõ lý chơn thường

Hạnh kỳ đặc (12) hồi đầu vô ích

Tạm dời gót trên đường điểu tích (13)

Tìm tận nơi tịch mịch thiên nhiên

Trọn sáu năm núi Tuyết tham thiền

Kham cảnh màn trời chiếu đất

Đầy ba đức (14) cỏi lòng chơn tịnh

Không ngại ngùng thú dữ ma thiêng

Công đức vừa đầy đủ nhơn duyên

Trên pháp tọa Bồ đề chứng quả

Hóa độ khắp đại thiên (15) thiên hạ

Muôn loại đều một dạ ghi ơn

Chúng con nay phát nguyện tu nhơn (16)

Nhờ tắm gội từ vân pháp vũ (17)

Trước bửu điện trì kinh niệm chú

Kỷ niệm ngày lịch sử thiêng liêng

Cúi xin Phật, Pháp, Thánh Hiền

Gia hộ tiêu chóng trừ nghiệp chướng

Ngưỡng mộ đấng Pháp Vương vô thượng

Nhất tâm đồng đảnh lễ quy y.

Nam mô Bổn Sư Thích Ca Mâu Ni Phật. (3 lần)

 

* Chú thích:

1. Mắt thấy.

2. Ganh ghét.

3. Tâm rộng lớn.

4. Bồ Tát không trụ sanh tử, Niết Bàn.

5. Lệ nói thường tình, phạm vi nhỏ hẹp.

6. Nghĩa là vũ trụ.

7. Nước mây, ý nói xa chốn phồn hoa.

8. Tự nhiên.

9. Con ngựa.

10. Đánh Đông dẹp Bắc tang bồng hồ thỉ.

11. Người tu hành.

12. Hiếu kỳ, lập dị, sai chánh pháp.

13. Dấu chim đi, đường mòn ở chốn hoang vu.

14. Trí đức, đoạn đức, ân đức.

15. Pháp giới, đại thiên thế giới.

16. Tu nhơn lành.

17. Mây từ bi, mưa chánh pháp, ý nói nghe được Phật Pháp.

 

10. BÀI TỤNG LỄ PHẬT THÀNH ĐẠO

Hào quang chiếu điệu

Sáng tỏa mười phương

Ngộ lý chơn thường

Phá màn hôn ám

Đệ tử lòng thành bái sám

Trước điện dâng hoa

Cúng dường Phật Tổ Thích Ca

Ba ngôi thường trú

Đệ tử chúng con:

Nhân lành chưa đủ

Nghiệp báo theo hoài

Nay nhờ Văn Phật Như Lai

Giáng trần cứu độ

Sáu năm khổ hạnh

Bảy thất tham thiền

Ma oán dẹp yên

Thần long che chở

Tâm quang rực rỡ

Chứng lục thần thông

Lộ chiếu minh tinh

Đạo thành Chánh giác

Trời người hoan lạc

Dậy tiếng hoan hô

Năm mươi năm hóa độ

Ba trăm hội đàm kinh

Cứu phàm ngu thoát khỏi mê đồ

Tiếp hiền thánh siêu sanh Tịnh độ

Muôn đời xưng tán

Vạn đức hồng danh

Đệ tử chí thành

Lễ bày kỷ niệm

Tâm hương phụng hiến

Gọi chút báo ân

Ngửa mong vô thượng Pháp vương

Từ bi gia hộ.

Nam mô Bổn Sư Thích Ca Mâu Ni Phật. (3 lần)

Nam mô Văn Thù Sư Lợi Bồ Tát. (3 lần)

Nam mô Đại Hạnh Phổ Hiền Bồ Tát. (3 lần)

Nam mô Đại Bi Quán Thế Âm Bồ Tát. (3 lần)

Nam mô Đạo Tràng Hội Thượng Phật Bồ Tát. (3 lần)

 

 

 

11. BÀI TỤNG LỄ PHẬT THÍCH CA NHẬP NIẾT BÀN

Đệ tử nay một lòng thành kính

Giờ phút này quỳ giữa đạo tràng

Kỷ niệm ngày Phật Bát Niết Bàn

Trên đất Ấn thành Câu Thi cũ

Bốn bộ chúng tố thành đầy đủ

Khắp nhân thiên hóa độ chu chuân

Chấp thuận lời cầu thỉnh Ba tuần

Xả tuổi thọ trước kỳ ba tháng

Thần thông tạm trụ nơi thân mạng

Pháp yếu cần Di Giáo tôn đồ

Đại Tập Đường hội họp Bí Sô

Nhắc nhớ lại các phần Đạo phẩm

Khuyên tinh tấn thời thường suy gẩm

Chớ mảy may lười biếng buông lung

Liền phóng quang chiếu diệu lạ lùng

Khai thị trước nhân duyên diệt độ

Đều ba cõi nhân thiên thống khổ

Tiếc thương tràn huyết lệ thành mưa

Sự tình hai nghìn rưởi năm xưa

Dở Di Giáo Niết Bàn đọc lại

Cảm động quá, lòng con tê tái

Tưởng tượng nhìn trạng thái Sa La

Giữa hàng Song Thọ diềm dà

Trên Ngọa tháp nghiêng mình Từ Phụ

Khắp đại chúng mặt mày ủ rũ

Khóc than vật vã cực bi ai

Thế Tôn khuyên nén bớt tình hoài

Nhìn đạo lý vô thường sự vật

Đừng chấp trước huyễn thân còn mất

Hãy nương theo giới luật tu trì

Phật diệt còn Pháp đó quy y

Tin nhất hẳn tới kỳ giải thoát

Kiến giải có gì chưa dứt khoát

Chóng nêu lên cầu quyết tâm nghi

Nhập Niết Bàn đã sắp tới thì

Thời khắc đúng như khi thành đạo

Nghe phó chúc lòng càng áo não

Trăm mắt nhìn thấu đáo kim thân

Chi tiết ngưng dao động lần lần

Như Lai đã chứng vui tịch diệt

Bốn chúng thảy nghẹn ngào mến tiếc

Khác nào đàn con mất mẹ hiền

Thụ linh ứng khắp Đại thiên

Tu Di nghiêng ngả, đất liền động rung

Phạm Vương, Đế Thích, Thiên Cung

Tung hoa trỗi nhạc không trung cúng dường

Chúng con phúc bạc vận ương

Sinh xa đời Phật thiếu phương tiện lành

Thiết tha cầu chứng Vô sanh

Giới hương biểu lộ tấc thành cúng dâng

Cúi xin Vô thượng Năng nhơn

Từ bi gia hộ.

 Nam mô Bổn Sư Thích Ca Mâu Ni Phật. (3 lần)

 

 

 

12. KINH VU LAN BỒN

(Tụng nhân dịp lễ Vu Lan)

Ta nghe lời tạc như vầy:

Một thuở nọ Thế Tôn an trụ

Xá Vệ thành, Kỳ Thụ viên trung

Mục Liên mới dạng lục thông

Muốn cho cha mẹ khỏi vòng trầm luân

Công dưỡng dục thâm ân dốc trả

Nghĩa sanh thành đạo cả mong đền

Làm con hiếu hạnh trước tiên

Bèn dùng huệ nhãn dưới trên kiếm tầm

Thấy vong mẫu sanh làm ngạ quỉ

Không uống ăn tiều tụy hình hài

Mục Liên thấy vậy bi ai

Biết mẹ đói khát đem dâng thân mẫu

Đặng đỡ lòng cực khổ bấy lâu

Thấy cơm mẹ rất lo âu

Tay tả che đậy hữu hầu bốc ăn

Lòng bỏn sẻn tiền căn chưa dứt

Sợ chúng ma cướp giựt của bà

Cơm chưa tới miệng đà

Hóa thành than lửa nuốt mà đặng đâu

Thấy như vậy âu sầu thê thảm

Mục Kiền Liên bi thảm xót thương

Mau mau về chốn giảng đường

Bạch cùng sư phụ tầm phương giải nàn

Phật mới bảo rõ ràng căn cội:

"Rằng mẹ ông gốc tội rất sâu

Dầu ông thần lực nhiệm mầu

Một mình không thể ai cầu đặng đâu

Lòng hiếu thao của ông dầu lớn

Tiếng vang đồn khắp đến Cửu Thiên

Cùng là các bậc Thần kỳ

Tà ma ngoại đạo, bốn vì Thiên vương

Cộng ba cõi sáu phương tu tập

Cũng không phương cứu tế mẹ ngươi

Muốn cho cứu được mạng người

Phải nhờ thần lực của mười phương Tăng

Pháp cứu tế ta toan giảng nói

Cho mọi người thoát khỏi ách nàn

Bèn kêu Mục thị tới gần

Truyền cho diệu pháp ân cần thiết thi

Rằm tháng Bảy là ngày Tự Tứ

Mười phương Tăng đều dự lễ này

Phải toan sắm sửa chớ chầy

Thức ăn trăm món trái cây năm màu

Lại phải giường nằm nệm lót

Cùng thau bồn đèn đuốc nhang dầu

Món ăn tinh sạch báu mầu

Đựng trong bình bát vọng cầu kính dâng

Chư Đại Đức mười phương thọ thực

Trong bảy đời sẽ được siêu thăng

Lại thêm cha mẹ hiện tiền

Đặng nhờ phước đức tiêu khiên ách nàn

Vì ngày ấy Thánh Tăng đều đủ

Dầu ở đâu cũng tựu hội về

Như người thiền định sơn khê

Tránh điều phiền não chăm về thiên na

Hoặc người đặng bốn tòa đạo quả

Công tu hành nguyện thỏa vô sanh

Hoặc người thọ hạ kinh hành

Chẳng ham quyền quý ẩn danh lâm tòng

Hoặc nguời đặng lục thông tấn phát

Và những hàng Duyên giác, Thanh văn

Hoặc chư Bồ Tát mười phương

Hiện hình làm sãi ở gần chúng sanh

Đều trì giới rất thanh rất tịnh

Đạo đức dày chánh định chơn tâm

Tất cả bực Thánh, phàm

Đồng lòng thọ lãnh bát cơm Lục Hòa

Người nào có sắm ra vật thực

Đặng cúng dường Tự Tứ, Tăng thời

Hiện tiền phụ mẫu của người

Bà con quyến thuộc thảy đều nhờ ơn

Tam đồ khổ chắc rằng ra khỏi

Cảnh thanh nhàn hưởng thọ tự nhiên

Như còn cha mẹ hiện tiền

Nhờ đó cũng đặng bách niên thọ trường

Như cha mẹ bảy đời quá vãng

Sẽ hóa sanh về cõi Thiên cung

Người thì tuấn tú hình dung

Hào quang chiếu sáng khắp cùng châu thân

Phật dạy bảo mười phương Tăng chúng

Phải tuân theo thể thức sau này

Trước khi thọ thực đàn trai

Phải cầu chú nguyện cho người tín gia

Cầu thất thế mẹ cha thí chủ

Định tâm thần quán đủ đừng quên

Cho xong ý định hành thiền

Mới dùng phẩm vật đàn tiền hiến dâng

Khi thọ dụng nên an vật thực

Trước Phật đài hoặc tự tháp trung

Chư Tăng chú nguyện viên dung

Sau rồi tự tiện thọ dùng bữa trưa".

Pháp cứu tế Phật vừa nói dứt

Mục Liên cùng Bồ Tát chư Tăng

Đồng nhau tỏ dạ vui mừng

Mục Liên cũng hết khóc than rầu buồn

Mục Liên mẫu cũng trong ngày ấy

Kiếp khổ về ngạ quỷ được tan.

Mục Liên bạch với Phật rằng:

"Mẹ con nhờ sức Thánh Tăng khỏi nàn

Lại cũng nhờ oai thần Tam Bảo

Bằng chẳng thì nạn khổ khó ra

Như sau đệ tử xuất gia

Vu Lan Bồn pháp dùng mà độ sanh

Độ cha mẹ còn đương tại thế

Hoặc bảy đời có thể đặng không?".

Phật rằng: "Lời hỏi rất thông

Ta vừa muốn nói ông vùng hỏi theo

Thiện nam tử, Tỳ kheo nam nữ

Cùng Quốc vương, Thái tử, Đại thần

Tam công, Tể tướng, bách quan

Cùng hàng lê thứ vạn dân cõi trần

Như chí muốn đền ơn cha mẹ

Hiện tại cùng thất thế tình thâm

Đến rằm tháng Bảy mỗi năm

Sau khi kiết hạ chư Tăng tựu về

Chính ngày ấy Phật Đà hoan hỷ

Phải sắm sanh đủ vị cơm canh

Đựng trong bình bát tinh anh

Chờ giờ Tự Tứ chúng Tăng cúng dường

Đặng cầu nguyện song đường trường thọ

Chẳng ốm đau cũng chẳng khổ chi

Cùng cầu thất thế đồng thì

Lìa nơi ngạ quỷ sanh về nhơn thiên

Đặng hưởng phước nhơn duyên vui đẹp

Lại xa lìa nạn khổ cực thân

Môn sanh Phật tử ân cần

Hạnh tu hiếu hạnh phải cần phải chuyên

Thường cầu nguyện thung huyên an hảo

Cùng bảy đời phụ mẫu siêu sinh

Ngày rằm tháng Bảy mỗi năm

Vì lòng hiếu thảo ân thâm phải đền

Lễ cứu tế chí thành sắp đạt

Ngõ cúng dường chư Phật, chư Tăng

Ấy là báo đáp thù ân

Sanh thành dưỡng dục song thân buổi đầu

Đệ tử Phật lo âu gìn giữ

Mới phải là Thích tử Thiền môn".

Vừa nghe dứt pháp Lan Bồn

Môn sanh tứ chúng thảy đồng hỷ hoan

Mục Liên với bốn ban Phật tử

Nguyện một lòng tín sự phụng hành

Trước là trả nghĩa sanh thành

Sau là cứu vớt chúng sanh muôn loài.

Nam mô Đại Hiếu Mục Kiền Liên Bồ Tát. (3 lần)

 

13. BÀI TỤNG LỄ THÁNH ĐẢN BỒ TÁT ĐỊA TẠNG

(30-07 Âm Lịch)

Ta xem Địa Tạng sức oai thần

Kiếp số hàng sa khó tỏ trần

Thấy nghe, một niệm chiêm ngưỡng lễ

Trời, người lợi ích sự không ngần

Hoặc Rồng hoặc Thần cùng nam nữ

Báo tận sẽ sa vào đường dữ

Chí tâm quy mạng Đại sĩ thân

Tuổi thọ thêm nhiều trừ tội dữ

Trẻ thơ chết mất mẹ cùng cha

Huynh đệ chị em kẻ ruột rà

Lớn khôn nghĩ đến đều không biết

Nẻo dữ đường đường lành ở đâu là?

Hoặc vẽ, hoặc tô Đại sĩ hình

Cảm thương chiêm lễ biệt chẳng đành

Hăm mốt ngày luôn niệm danh hiệu

Bồ Tát hiện thân đến bên mình

Chỉ rành quyến thuộc ở nơi nào

Dầu sa ác thú cũng ra mau

Nếu được không lui lòng kính ngưỡng

Thánh ký, Bồ Tát vuốt đầu trao

Bồ đề vô thượng muốn tu hành

Mong ra ba cõi khỏi tử sinh

Người này đã phát lòng bi lớn

Trước nên chiêm lễ Đại sĩ hình

Nghe tên quy y đấng trọn lành

Cúng dường cung kính phát lòng thành

Nghiệp chướng chảng hề ngăn chướng đặng

Bao nhiêu mong ước sớm viên thành

Có kẻ phát tâm tụng kinh sách

Muốn độ chúng sanh khỏi tai ách

Dầu lập nguyện lớn chẳng nghĩ bàn

Đọc rồi quên rồi luôn sót mất

Người này nghiệp chướng nó làm mê

Học Đại thừa kinh khó mọi bề

Y phục, uống ăn, các ngọa cụ

Cúng dường Địa Tạng với hương hoa

Dùng chén nước trong bày trước tượng

Cách một ngày đêm bưng lấy uống

Sanh lòng ân trọng cữ ngũ tân

Rượu thịt, tà dâm cùng dối luống

Trong hăm mốt ngày chớ sát sanh

Chuyên lòng tưởng niệm Thượng Nhơn danh

Chiêm bao thấy rõ Tôn dung hiện

Thức rồi liền đặng trí khôn lanh

Đại thừa kinh giáo nghe qua tai

Nghìn vạn đời sau nhớ chẳng sai

Chính nhờ Đại sĩ oai thần lớn

Thầm giúp người kia có huệ tài

Chúng sanh nghèo khổ lại ốm đau

Cửa nhà họa hoạn, người lìa nhau

Ngủ mê mộng mị không an giấc

Cầu muốn hỏng hư chẳng được nào!

Dốc lòng chiêm lễ Địa Tạng ngài

Bao nhiêu việc ác thảy tiêu ngay

Nhẫn đến chiêm bao đều an cả

Quỉ Thần phò hộ, của dư dùng

Muốn qua sông biển, đến núi rừng

Cầm thú độc nguy, giặc đón đường

Ác thần, ác Quỉ, mưa gió dữ

Nhiều nỗi gian nan khốn không lường

Sắp sửa ra đi đối trước tượng

Cúng dường kính lễ cùng chiêm ngưỡng

Núi rừng biển cả có vào trong

Ác tai tiêu sạch thường an sướng

Quán Âm lắng nghe ta nói rõ

Địa Tạng vô lượng oai thần đó

Trăm nghìn muôn kiếp thuật chẳng rồi

Rộng tuyên Đại sĩ đầy sức nọ!

Như người nghe đến Địa Tạng danh.

Thầy hình chiêm lễ hết lòng thành

Hương hoa, ăn uống, dâng y phục

Trăm nghìn báo đẹp hưởng điều lành

Nếu hay đem công hồi pháp giới

Rốt ráo thành Phật, sanh tử khỏi

Quán âm nên biết gắng tuyên bày

Truyền khắp hằng sa nhiều nước cõi!

Nam mô Đại Nguyện Địa Tạng Vương Bồ Tát. (3 lần)

 

VĂN SỚ CÚNG  THÁNH ĐẢN ĐỨC ĐỊA TẠNG

Nam mô Bổn Sư Thích Ca Mâu Ni Phật.

            Chúng con cung kính nghe rằng:

Ánh sáng minh châu,

            soi thấu ba ngàn vũ trụ.

Tiếng reo kim tích,

            phá tan tám vạn ngục tù.

Bởi vậy, Đức Địa Tạng Bồ Tát đã được:

Chư Phật Đồng khen

Thánh Hiền đều kính.

Sớ rằng:

Nay có đệ tử Thích ... ở chùa ... cùng mười phương Phật tử trong giờ phút này:

Cung kính quì trước kim đài,

Chí thành dâng lên bảo tướng.

Đôi cành hoa giác,

            Năm nén hương lòng.

Cúng dường Địa Tạng Bổn Tôn,

Kính lễ U Minh Giáo Chủ.

Ngửa mong Đại Thánh,

Chứng giám tấc thành.

Chúng con và tất cả:

Thiết tha một niệm, cảm cách muôn phương,

Chấp tay chiêm ngưỡng, dâng lời ca dương.

Cao cả thay đại thệ, lớn lao thay đại nguyền!

            Thề chưa chứng Bồ đề,

                        Khi chúng sanh hãy còn sanh tử:

            Nguyện không thành Phật đạo,

                        Lúc địa ngục chưa hết khổ đau.

Thật vậy,

Trọng lời thề hơn Phật vị,

Quí tâm nguyện hơn Bồ đề!

Địa ngục khổ đau ôi đã đến,

Thiên đàng vui sướng hỡi chưa về.

Hy vọng biết bao

            cho chúng sanh đang trông đợi,

Thỏa lòng nào kể

            cho Hiền Thánh đã mong nhờ.

Chúng con nhớ một thuở xa xưa:

Dưới chân Đức Thế Tôn,

Trên hội trời Đao Lợi,

Mười phương hội hợp về,

Nhiều khó mà nghĩ ngợi.

Đó là:

Vô số chư Phật, Trời, Người,

            hà sa Long, Thiên Quỉ vật

Các vị ấy trong vô lượng kiếp từng được Đức Đại Thánh:

Đã độ, đang độ và sẽ độ.

Đã thành, đang thành, và sẽ thành.

Bổn Tôn Địa Tạng, công đức khôn lường,

Hết lòng tán tụng, cùng lời ca dương.

Đến đây, tất cả chúng con chỉ có:

            Đôi lời mộc mạc, mạo muội tỏ bày,

            Đầu đội sớ này, dâng lên bái bạch.

Nam mô U Minh Giáo Chủ Cứu Khổ Bổn Tôn Đại Nguyện Địa Tạng Vương Bồ Tát, tác đại chứng minh!

Phục nguyện:

            Biển thệ thường đầy, mây lành khắp bủa,

            Cả thi Pháp lực, phá nát A Tỳ,

            Cứu vong nhơn ra khỏi âm ty,

            Mở Thánh lộ đi về Phật quốc,

                        Âm dương đều lợi,

                        Còn mất đồng nhờ.

            Cẩn sớ.

Nay ngày 30 tháng 7 năm ... Đệ tử chúng đẳng, hòa nam thượng sớ.

 

* Biệt chú:

Bản văn này để tác bạch cúng vía Đức Địa Tạng Bồ Tát thì thể thức quá dài. Vì công hạnh của Bồ Tát không thể viết nggắn lại mà đủ được. Do đó có thể đổi làm bài tụng, và nếu đổi thì câu: "đầu đội sớ này", sửa lại thành "cúi đầu trước đây, xưng dương Thánh hiệu, Nam mô Đại nguyện Địa Tạng Vương Bồ Tát". (niệm nhiều ít tùy ý) và bỏ câu: " tác đại chứng minh", chỉ dùng phục nguyện, bỏ cả hai chữ "sớ rằng".

Nếu dùng làm bài tụng thì chịu khó viết ra để khi tụng khỏi trục trặc qua các câu thay đổi nói trên. Và tựa đề: Ý nghĩa lễ Thánh đản Đức Địa Tạng Bồ Tát.

Cám ơn!

 

 --- o0o ---

Mục Lục | Tập I | Tập II | Tập III

 --- o0o ---

Vi tính : Cao Thân
Trình bày : Nhị Tường
Cập nhật ngày: 01-09-2003