.
Năm giới
Phúc Trung
I.- Nhập :
Để cho việc tu học được tinh-tấn, hồi Đức Thế Tôn còn tại tiền, ngài chế
ra giới luật, cũng như những luật lệ ở thế gian dùng, người cư sĩ tại gia
phải gĩư năm giới, vào chùa tu tập, giữ Tám giới gọi là Bát Quan Trai, hay
nguyện tu Bồ Tát hạnh có Bồ Tát Ưu Bà Tắc giới gồm 6 giới Trọng và 28 giới
Khinh, còn quý vị xuất gia là Sa Di hay Sa Di Ni thọ 10 giới, tỳ kheo thọ
250 giới còn Tỳ Kheo Ni thọ 348 giới và Bồ Tát Giới của quý vị xuất gia có
10 giới trọng và 48 giới Khinh.
Năm giới này là những lời nói, việc làm không tốt cho bản thân và cho xã
hội, giữ được Năm giới sẽ tránh được nhân quả xấu, muốn tích cực hơn,
người Phật tử nên tu tập theo Mười điều thiện.
II. - Năm giới
: Vì lòng từ bi
đối với tất cả chúng sanh, vì để tránh quả báo xấu phải chịu trôi lăn
trong luân hồi nhiều đời nhiều kiếp, nên Phật chế ra Năm giới này cho
người tu tại gia. Đạo Phật là đạo đem sự an vui đến để cứu khổ cho mọi
người, đạo Phật tôn trọng sự bình đẳng và nhất là sự tự-do, bởi vì con
người chúng ta tự làm chủ lấy vận mệnh của chúng ta, chúng ta tự do lựa
chọn con đường tu, chúng ta tự do hành động và tự chúng ta chịu trách
nhiệm về hành động của mình qua luật nhân quả, Phật không bao giờ bắt
buộc chúng ta phải làm điều này điều kia, Phật không bao giờ có thưởng hay
phạt bất cứ ai. Người Phật tử giữ năm giới là một việc làm hoàn toàn tự
nguyện, khi mình bị sai phạm, tự mình biết và tự mình sám hối. Năm giới
đó là: Không giết hại (sát), không trộm cướp (đạo), không tà dâm (dâm),
không nói sai sự thật (vọng ngữ), không uống rượu (ẩm tửu). Trong Thiên
Thai Nhơn Vương Kinh có nói rằng Ngũ giới của Đạo Phật tức là Ngũ thường
của đạo Nho: Bất sát sanh = Nhân, Bất du đạo = Nghĩa, Bất tà dâm = Lễ,
Bất vọng ngữ = Tín, Bất ẩm tửu = Trí.
1- Không giết hại:
Đức Phật chế ra giới không sát hại vì những lý do sau:
A) Tôn trọng sự bình đẳng: Chúng ta thường nghe câu Đức
Phật nói: "Nhất thiết chúng sanh, giai hữu Phật tánh" Như vậy mọi chúng
sanh đều có Phật tánh, ta không được giết hại một Phật tánh này để nuôi
dưỡng một phật tánh khác hay là để giải trí.
B) Nuôi dưỡng lòng từ bi: Từ bi là ban vui cứu khổ, bất cứ
một con vật nào trước khi chết cũng đều chống chỏi cái chết, để dành lấy
sự sống cho mình, con bò, con heo khi bị đập đầu thọc huyết đều kêu la
thảm thiết, chúng ta bị một vết thương đau đớn, rên la biết bao nhiêu, thì
con vật cũng đau đớn dường ấy, chúng ta sợ chết biết kêu la cầu cứu, tại
sao ta nỡ nào giết hại con vật khác? Tôi nhớ có người bạn là Bác sĩ thú
y, anh ta nói hồi còn làm việc ở Lò thịt Chánh Hưng, những con trâu hay bò
muốn làm thịt phải đưa qua cho anh khám, nếu nó già cỗi mới được làm thịt,
nếu nó còn tơ không được làm thịt, anh thấy rõ hầu hết đều có linh tính,
nó không muốn bước tới chỗ khám, khi bắt buộc nó bước tới chỗ khám, hai
hàng nước mắt nó chảy dài !
C) Tránh luật nhân quả báo ứng, oán thù: Chúng ta giao
Nhân thì chúng ta sẽ gặt quả chẳng sớm cũng muộn mà thôi, một người gieo
hạt đậu, dĩ nhiên sẽ được cây đậu đơm bông kết trái cho người ấy hạt đậu,
đậu có được sớm hay muộn, tốt hay xấu còn do những yếu tố đất đai, mưa
nắng... Sự giết hại sẽ tạo thành mối oán thù, cứ giết hại lẫn nhau, chiến
tranh cũng vì thế mà có.
Tự
mình giết, sai bảo người khác giết, thấy người khác giết mà mình sanh tâm
vui mừng, tưởng nghĩ đến sự giết hại thảy đều phạm vào tội giết hại.
Sự
lợi ích của không giết hại: Về mặt cá nhân, chúng ta tạo được quả tốt,
trưởng dưỡng được lòng từ bi của chúng ta, về mặt xã-hội sẽ không có chém
giết nhau, sẽ không có chiến tranh gây ra biết bao nhiêu đau khổ, tang
thương, thế giới sẽ được hòa bình, nhà nhà ấm no hạnh phúc.
2- Không trộm
cướp: Trộm là lén
lấy vật gì của người khác, cướp là dùng sức mạnh uy hiếp người khác để lấy
tài sản của họ. Những trộm cướp đều do lòng tham, tật xấu gây ra. Phật
chế ra điều này vì:
A) Tôn trọng tư hữu: Mỗi người có của cải riêng, mỗi khi bị
mất, ai cũng đều tiếc của, cho nên ta không nên lấy của người khác.
B) Diệt trừ lòng tham: Tham lam, giận dữ, si mê gọi là ba
thứ độc hại Tham, Sân, Si. Người ta thường nói "lòng tham không đáy", một
người có lòng tham, khi muốn có món nầy được rồi lại muốn có món khác,
muốn mà không có được nhiều khi ăn không ngon, ngủ không yên, có khi lại
sanh tâm làm quấy như trộm cướp của người, sẽ gây ra biết bao nhiêu tội
lỗi. Trốn thuế, cờ bạc, gian lận diều gì cũng phạm tội trộm cướp này.
Sự lợi ích của không trộm cướp: Về bản thân, chúng ta giữ được tâm
bình thản, không lo nghĩ buồn rầu vì những ham muốn không thành, ăn ngon,
ngủ yên. Về mặt xã hội, nếu không có trộm cướp thì mọi người được sống an
vui, không lo sợ mất mát của cải, chiến tranh cũng sẽ không xảy ra. Muốn
giữ cho giới này được tốt, chúng ta cần phải bố thí. Hạn chế: Chúng ta
diệt lòng ham muốn, nhưng ham muốn thành một vị Phật thì nhất thiết phải
có.
3- Không tà dâm:
Không được sống đời sống trác táng ăn chơi hoang đàng. Kinh dạy rằng:
Cội gốc sinh tử luân hồi, dâm dục là thứ nhất. Cư sĩ chúng ta vì hoàn
cảnh phải có gia đình, sanh con đẻ cái nhưng không được hành dâm trái với
luân thường đạo lý. Phương tiện tà dâm có Thân: Sống trác táng, ăn chơi,
đọc xem phim ảnh nói về tà dục. Miệng: Nói những lời tà dục. Ý: Thầm
nghĩ những chuyện tà dục trái luân thường đạo lý.
Phật chế ra giới này để:
A) Tiết dục: Người tu hành phải diệt dục, cư sĩ phải tiết
dục, nhờ đó giữ được thân thể khỏe mạnh, trí tuệ minh mẫn, tu học càng
tinh tấn.
B) Bảo vệ hạnh phúc gia-đình: Sự ngoại tình làm mất hạnh
phúc, cho nên không có tà dâm thì gia đình sẽ được đầm ấm, an vui, hạnh
phúc, phong tục được tốt đẹp.
C) Tránh quả báo xấu và oán
thù: Tà dâm gây
ra oán thù và nhất là có quả báo xấu. Người ta thường nói :" Nhứt hậu
hôn,nhì điền thổ", những chuyện đàn ông đi lấy vợ người ta hay đàn bà
ngoại tình, thứ nữa là cướp đoạt vườn đất của người, hai thứ này sẽ tạo
thành mối thâm thù, hay gây ra án mạng.
Sự lợi ích của không tà dâm: Về bản thân, thân thể khỏe mạnh, tinh
thần minh mẫn, tu học rất tinh-tấn, gia đình luôn luôn được an vui hạnh
phúc. Về mặt xã hội không gây ra những hủ hoại cho phong tục, không tạo
những mối thù hận, chém giết nhau.
4- Không nói sai
sự thật: Có 4 cách nói sai sự thật:
A) Nói dối hay nói láo: Việc có nói không, việc không nói
có, việc phải nói trái, việc trái nói phải... nó gây những tác hại, thường
làm cho người ta hiểu lầm, gây chia rẻ..
B) Nói thêu dệt: Việc ít mà xít ra nhiều, gây ra những sự
ghen ghét, phiền não, thù hận nhau.
C) Nói lưỡi hai chiều: Đến chỗ này nói thế này, đến chỗ
kia nói thế khác, thường làm cho hai bên có xích mích, mâu thuẫn càng tăng
thêm lên, nhiều khi vì đó mà xảy ra mất tình hòa hiếu, đi đến xung đột
với nhau bằng lời nói hay thậm chí đánh nhau, giết nhau.
D) Nói lời hung ác: Nói ra những lời thô tục, cộc cằn, chửi
mắng người khác làm cho người ta buồn rầu, xấu hổ.
Vì
sao Phật chế ra điều Không nói sai sự thật:
1) Tôn trọng sự thật: Đức Phật đã tìm ra chân lý tức là tìm ra sự
thật cho nên Đạo Phật luôn luôn tôn trọng sự thật.
2) Vì lòng từ bi: Đạo Phật là đạo Từ Bi, nếu ta nói sai sự thật sẽ
làm cho người khác đau khổ, trái với giáo lý nhà Phật.
3) Tránh quả báo xấu: Chửi mắng người, nói sai sự thật người ta
làm theo, nhân quả ấy ta cũng sẽ gánh chịu.
Sự lợi ích của không nói sai sự thật: Nếu ta không nói sai sự thật,
mọi người sẽ tin tưởng ta, dành cho ta sự kính phục, về mặt xã hội cũng
vậy, sẽ được những người chung quanh, đoàn thể tin cậy.
Hạn chế: Nói dối là một tai họa cho bản thân và cho người khác,
nhưng đôi khi cũng phải nói sai sự thật vì lòng từ bi. Chẳng hạn như
người ta đi săn bắn, hỏi ta có thấy thú ở đâu không, ta nói có, họ sẽ lùng
giết hại, nếu ta nói không, thợ săn sẽ bỏ đi, thú rừng khỏi chết. Vậy nói
sai sự thật để cứu mạng chúng sanh, vì lòng từ bi ta nói sai sự thật thì
không phạm tội.
5- Không được uống
rượu : Rượu là một
chất độc có hại cho sức khoẻ, làm hư trí thông minh, làm đau dạ dày. Phật
chế ra điều này vì:
A) Bảo toàn hạt giống trí tuệ: Rượu sẽ làm hỏng hệ thần
kinh, làm giảm sút trí tuệ vì vậy không uống rượu để bảo toàn hạt giống
trí tuệ.
B) Ngăn ngừa nguyên nhân sanh ra tội lỗi: Nhiều tội lỗi chỉ
do uống rượu mà sanh ra, những trận đánh nhau chỉ vì rượu vào, lời ra,
kích bác nhau, sanh ra xích mích rồi đánh nhau, giết nhau. Tai nạn xe cộ
xảy ra thường do uống rượu rồi gây ra.
Sự lợi ích của không uống rượu: Uống rượu dễ sinh ra nhiều thói
hư, tật xấu vì vậy xã hội thường xa lánh người uống rượu. Nếu ta không
uống rượu, về bản thân sẽ được mọi người kính nể, trí tuệ luôn luôn minh
mẫn, ít bệnh tật, tuổi thọ càng cao. Về mặt xã hội sẽ được an vui, gia
đình đầm ấm hạnh phúc, không gây cho xã hội những cảnh xấu xa.
Hạn chế: Trong trường hợp bịnh hoạn, uống thuốc ngâm rượu thì
không phạm giới, bia (beer) cũng là rượu, nằm trong giới cấm.
III.- Kết luận:
Sau khi thọ tam quy, người Phật tử cần phải giữ giới, nếu ta giữ được năm
giới thì càng tốt, xòn bằng chưa giữ được thì trước giữ 2, 3 giới cho được
nghiêm mật rồi dần dần tăng lên. Phật dạy: Sau khi Phật nhập diệt, chư
tăng lấy giới luật làm Thầy. Do đó, Giới hết sức quan trọng, chúng ta cần
phải giữ giới để được lợi ích cho bản thân và cho xã hội.
---o0o---
Trình bày: Linh Thoại
Cập nhật: 01-12-2003
Nguồn: www.quangduc.com
Về danh mục
