.
Bài
Học Thành Đạo
Tâm Minh
Email:
tamminh@juno.com
Một mùa Thành Đạo nữa lại về. Thành Đạo là tên gọi
của sự kiện chứng ngộ Niết Bàn . Một lầ nữa, lòng chúng ta lại rộn lên
niềm hân hoan chào đón ngày Đức Thế Tôn hoàn thành công phu tu tập của
Ngài, công phu chuyển đổi vọng tâm để Niết Bàn hiển lộ . Thời điểm Thành
Đạo là lúc sao Mai mới mọc, đêm tối vô minh đã tan và ánh sáng trí tuệ đã
đến: ánh sáng giải thoát và giác ngộ . Tất cả những sự kiện quan trọng
trong cuộc đời Ngài từ Đản Sanh, Xuất Gia , cho đến Tu Khổ Hạnh, chiến đãu
vói Ma Vương rồi Thành Đạo, Nhập Dìệt v..v.. Thế Tôn đều để lại cho chúng
ta những bài học vô cùng quí giá . Hôm nay muà Thành Đạo đã về, chúng ta
hãy cùng nhau đi vào ý nghĩa Thành Đạo và rút ra những bài học tu tập Đạo
giải thoát qua thông điệp Thà Đạo của đức Thế Tôn.
Ý
nghia thứ nhất của Thành Đạo là : con đường đi đến Giải Thoát là Trung
Đạo. Sau khi từ bỏ con đường Khổ Hạnh và Thiền Định Ngoại Đạo, đức Thế
Tôn nhập định theo hướng mới ( thiền định Phật Giáo) và đi đến chứng đắc
Đạo Vô Thượng . Á dụng bài học này vào cuộc sống, anh chị em chúng ta cũng
tránh xa hai thái cực : một bên là quá hăng hái năng nổ, nhiệt tình, một
bên là quá giãi đãi, buông lung, phóng dật. Sau k6~i lần tu hoc hay mỗi kỳ
Đại Hội, y như rằng chúng ta rất hăm hở về Đơn vị, gia đình riêng . . . áp
dụng, truyền đạt ,tích cực đóng góp, xây dựng . . . nhưng cuối cùng thì
thường thường là ngọn lửa nhiệt tình ấy đã bị thả nổi, buông lung, cho
qua, rời rạc, và đâu lại vào đó . Chúng ta không có kế hoạch để nuôi dưỡng
sự tu tập , vun bồi những chủng tử tốt, lọai bỏ những cái xấu v..v.. Chúng
ta chưa tự tạo ra thói quen tốt thường soi rọi lại mình và tập cho đàn em
chúng ta làm như vậy . Như thói quen ‘ Viết Sổ Việc Thiện’ chẳng hạn , đã
có từ những ngày xưa ( bây giờ là Sổ Hiếu, Sổ Hạnh, sổ Dũng ) không được
duy trì và nhắc nhở nên chúng ta không tiến bộ về mặt tu tập . Anh Chị em
chúng ta cần lưu tâm về việc này để khỏi mang tiếng người con Phật, người
Huynh Trưởng trong Gia Đình Áo Lam mà có khi bị Tam Độc chi phối còn mạnh
hơn là một người chỉ mới đến với đạo Phật nữa .
Ý
nghĩa thứ hai của Thành Đạo là : bằng nổ lực của tự thân, với sự tu tập
đúng Pháp, con người có thể giác ngộ ngay tại đời này . Thật vậy, sinh
ra là một con người, sống như một con người, Đức Phật đã thành đạt trạng
thái giác ngộ bằng chính sự kiên trì và nổ lực cá nhân . Ngài không nói
rằng chỉ một mình Ngài có thể thành Phật mà ngài dạy rằng : ‘ Ta là Phật
đã thành, các con là Phật sẽ thành’ Tất cả chúng sanh đều có Phật tánh ,
nghĩa là tất cả chúng sanh đều có thể tu tập để đi đến giác ngộ giải thoát
khỏi phiền não khổ đau . Thế Tôn đã mở ra cho chúng ta một niềm tin thoát
khổ. Sự kiện Thành Đạo vì vậy, như là một lời thọ ký cho tất cả chúng sanh
sẽ thành Phật trong tương lai . Là con của Ngài, hơn nữa là Huynh Trưởng
GĐPT, sau lưng còn có đàn em , chúng ta nguyện nổ lực tinh tấn trong sự tu
sửa mình, xứng đáng là con của Như Lai . Như lai có nghĩa là nói gì
làm vậy, làm gì nói vậy. Ở đây chúng ta còn học được thêm một bài
học sâu sắc về Thân Giáo của người Huynh Trưởng : người Anh, người Chị
phải luôn là tấm gương sáng cho đàn em noi theo . Chúng ta không những dạy
Phật Pháp cho các em , mà còn phải hành Phật Pháp qua Thân, Miệng, Ý cho
các em noi theo ; không chỉ ở Chùa, ở Đoàn , trong giờ dạy . . mà cả ở
nhà, ở mọi nơi và trong mọi lúc nữa. Nhiều người nghe nói ‘ Thành Đạo
trong hiện kiếp’ thì liền ‘la’ lên rằng ‘ làm sao tu trong 1 kiếp mà thành
Phật được ?’ Nhưng họ đã quên rằng Thành Phật trong hiện kiếp không có
nghĩa là mới tu trong kiếp này mà đã tu trong vô lương kiếp và kiếp này là
kiếp sau cùng , cũng như Thái Tử Tất Đạt Đa vốn là Bồ tát Hộ Minh từ cung
Trời Đâu Suất giáng trần vậy.
Một ý nghĩa nữa của ngày Thành Đạo là : nội dung của Thành Đạo là giải
thoát, giải thóat đây là giải thoát khỏi Tham ái, Chấp thủ mà không cần
thiết phải chạy trốn khỏi cuộc đời . Thạt vậy, tự ngã và lòng ham muốn
mãnh liệt nơi ta là ngục tù to lớn nhất giam giữ ta trong sinh tử luân
hồi, trong phiền não khổ đau. Trong cuộc sống trước mặt, dù đã có sẵn lý
tưởng, châm ngôn . . . . đôi khi cúng ta cũng chán nản đến nỗi thốt lên
rằng : làm việc GĐPT là vướng vào phiền não, vừa tốn kém năng lượng, thời
gian và tiền bạc . . . Đó là vì chúng ta chưa biết áp dụng bài học này :
cái làm cho chúng ta phiền não, tiêu hao năng lượng vô ích không phải là
vì sinh hoạt GĐPT mà là vì trong khi sinh hoạt GĐPT , chúng ta còn quá
nhiều tham vọng, cố chấp, thị phi .. .. .. Nếu chúng ta biết buông bỏ
những thứ đó, ‘đặt những gánh nặng đó xuống’ , nghĩa là làm việc với tâm
vô tư , không thành kiến, không phê phán, không kể công . . . thì ta sẽ
được thanh thản nhẹ nhàng như lời đức Thế Tôn : ‘ Khi tâm ta thanh
tịnh, ta thấy thế giới thanh tịnh’ Cũng thế, với tâm thanh tịnh và an
lạc, bất cứ môi trường nào, hoàn cảnh nào, thời điểm nào và con người nào,
đối vói người biết tu tập giải thoát đều thấy đó là môi trường lý
tưởng,hôn cần phải thay đổi hoàn cảnh, cuộc sống . . .gì cả mà chỉ cần
thay đổi cách nhìn, cách suy nghĩ đầy ngã tính đã thành tập khí lâu đời
của chúng ta .
Ý
nghĩa thứ tư của Thành Đạo là : Mười đạo quân của ma vương không phải
là một thế lực vô minh từ bên ngoài mà chính là ngay tại tâm ta. Thật
vậy, đức Phật đã chỏ tên rõ ràng 10 đạo binh của ma vương; đó là : ham
muốn, nản chí, đói và khát, ái dục, đã dượi , hôn trầm , sợ hãi, hoài
nghi, gièm pha & ngoan cố, chiếm đoạt, tự phụ &khinh thường người khác.
Chúng ta thấy rõ ràng đây chính là 10 ‘kẻ thù’ , có thể làm cho chúng ta
thân bại danh liệt, càng ngày càng lún sâu vào mê lầm của ngã chấp . Do
vậy, thành công hay thất bại là do ta có thắng luớt được ‘10 tên giặc
trong nhà’ này không chứ không có ai khác quấy phá chúng ta một cách mạnh
mẽ và ác liệt hơn 10 tên giặc này. Ch1ng không những quấ phá bản than
chúng ta mà còn làm ảnh hưởng xấu đến Đoàn thể, tổ chức của chúng ta ; ví
dụ như ‘ con ma dèm pha & ngoan cố’ làm mất tình đoàn kết thương yêu giữa
anh chị em mình, con ma ‘tự phụ &khinh thường nguời khác’ làm ngã chấp
tăng trưởng, xét đóan sai lầm , làm cho ta trở nên dễ ghét & khó thân cận
dưới mắt mọi người, bạn bè và anh chị em . Con ma ‘ đói khát’ cũng không
kém nguy hiểm -đói khát đây không phải là đói cơm khát nước mà là lòng
tham không đáy về mọi thứ ; đói khát đây sẽ đưa đến chiếm đọat ( = chiếm
hữu không chân chánh) . Chiếm đọat đây cũng không phải là trộm cắp tiền
bạc của cải mà là chiếm đoạt tiéng tốt danh thơm và công lao hay tiếng vỗ
tay của người khác chẳng hạn . ‘Con ma’ này luôn thúc giục ta thấy mình
đúng - người sai ,mình hay- người dở, mình phải-người trái v..v.. nó lôi
kéo chúng ta quay cuồng trong dục vọng đen tối , điên đảo thị phi, làm cho
ta mất đi cái tâm trong sáng bất sinh của thuở ban đầu . Quả thật đạo quân
Ma vương có khả năng lôi ta xuống vực thẳm của khổ đau phiền não . Nhận
diện được chúng, tất nhiên ta có cách đối phó rồi . Vì vậy, tu tập là luôn
tỉnh thức để nhận biết khi chíng vừa xuất hiện dưới hình thức một vọng
niệm nhỏ nhú lên trong tâm ta , đừng chạy theo chúng , nhìn thẳng vào
chúng và duy trì chánh niệm , để cho chúng tự sinh tự diệt - tự đến tự đi-
thì chúng không thể sai sử hay lôi kéo ta được . Đó là lúc chúng ta phải
dùng tới sức mạnh của định tâm ; nhờ thường xuyên thiền tập, ta có thể
quán chiếu tâm mình, nhạ diện chân tướng của 10 đạo quân này dưới bất cứ
hình tướng nào , nổ lực tinh tấn loại bỏ chúng , từng tên giặc một, cho
đến khi tâm ta đạt được sự an lạc thảnh thơi . Để đối trị và nhiếp phục
chúng, ngay trong cuộc sống hằng ngày, chúng ta phải chuyên tâm tu tập
thực hành hạnh Ít Muốn, Biết Đủ , khiêm tốn, bao dung và luôn tinh cần soi
rọi tâm mình, ghi nhớ lời Lục Tổ Huệ Năng : tự thấy lỗi mình, không nhìn
lỗi người .
Từ
bốn bài học chung của sự kiện Thành Đạo, chúng ta có thể rút ra những bài
hoc nhỏ cụ thể riêng cho bản thân mình, tập thể mình, đơn vị mình, gia
đình nhỏ của mình v..v. . Thân kính chùc Anh Chị Em một mùa Thành Đạo an
lạc, thảnh thơi và giải thoát.
---o0o---
Trình bày: Linh Thoại
Cập nhật: 01-12-2003
Nguồn: www.quangduc.com
Về danh mục