|
 |
Vì sao tin Phật
Hòa thượng K.
Sri Dhammananda
Thích Tâm Quang
dịch Việt,
California,
Hoa Kỳ, 1997
Nguyên
tác: What Buddhists believe , Malaysia, 1987 |
---o0o---
Chương 15
CHIẾN TRANH VÀ HÒA BÌNH
-ooOoo-
TẠI SAO KHÔNG CÓ HÒA BÌNH?
Con người đã quên đi
mình có một trái tim. Con người quên là nếu đối xử tốt
với đời, thì đời sẽ đối xử tốt lại với mình.
Chúng ta đang sống
trong một thế giới có nhiều mâu thuẫn thật lạ lùng Một
mặt, con người sợ chiến tranh; mặt khác, họ lại chuẩn
bị chiến tranh đến điên cuồng. Họ sản xuất thừa thãi
nhưng lại phân phát bỏn xẻn. Thế giới càng ngày càng đông
đảo, nhưng con người lại càng trở nên cô lập và lẻ loi.
Con người sống sát cánh với nhau như một đại gia đình, nhưng
từng cá nhân cảm thấy bị tách rời với người chung quanh
hơn bao giờ hết, xa lánh xóm giềng. Hoàn toàn thiếu thông
cảm và thành thực. Người này không thể tin người kia dù
người kia tốt đến thế nào đi nữa.
Khi Liên Hiệp Quốc
được thành lập sau những kinh hoàng của Thế Chiến Thứ
Hai, những nhà lãnh đạo các quốc gia đã tập hợp lại ký
bản hiến chương mà học cùng đồng ý là nên có lời mở
đầu như sau: "Vì chiến tranh khởi đi nơi tâm con người,
thì chính cũng từ tâm con người phải nên xây dựng thành trì
bảo vệ hòa bình "Chính ngụ ý này đã âm vang trong câu
kệ đầu tiên trong Kinh Pháp Cú như sau:
"Tâm dẫn đầu
mọi pháp, tâm chủ tâm tạo tác
Nói năng hay hành động với tâm tư ô nhiễm
Khổ não sẽ theo ta, như xe theo vật kéo"
Tin rằng cách duy
nhất chống lại sức mạnh bằng cách dùng nhiều sức mạnh
hơn nữa đã dẫn đến sự tranh đua vũ khí giữa những cường
quốc. Và sự leo thang vũ khí chiến tranh đã mang nhân loại
đến bên bên bờ tự hủy diệt hoàn toàn. Nếu ta không làm
gì cho việc này, cuộc chiến tranh kế tới sẽ sẽ là ngày
tận thế cho cả kẻ thắng lẫn người bại: sẽ chỉ toàn là
xác chết mà thôi.
"Sân hận không
chấm dứt được sân hận, chỉ có tình thương mới chấm
dứt được sân hận". Đó là lời khuyên của Đức
Phật cho những ai ban truyền chủ nghĩa thù địch và ác tâm,
cho những ai đẩy nhân loại vào chiến tranh và nội loạn
chống phá lẫn nhau. Nhiều người nói rằng lời khuyên đem
ân trả oán của Đức Phật không thể nào áp dụng được.
Hiện nay, đó là phương pháp đúng duy nhất để giải quyết
bất cứ khó khăn nào. Đức Đại Đạo Sư chủ trương phương
pháp này do từ kinh nghiệm của chính Ngài. Vì chúng ta kiêu
ngạo và ích kỷ, không thích lấy ân trả oán, nghĩ rằng công
chúng có thể coi chúng ta là người hèn nhát. Cũng có một
số người nghĩ rằng tử tế và hiền lành là nhu nhược, không
"hùng"! Nhưng có hại gì đâu nếu chúng ta giải
quyết các khó khăn, và đem hòa bình và hạnh phúc bằng cách
áp dụng thái độ có văn hóa này, và bằng sự hy sinh tính
cao ngạo nguy hiểm của chúng ta?
Ta phải thể hiện lòng
độ lượng nếu muốn có hòa bình trên trái đất này. Sức
mạnh và áp bức chỉ tạo thêm cố chấp mà thôi. Muốn xây
dựng hòa bình và hòa hợp giữa nhân loại, mỗi và mọi người
trước tiên phải học những cách thức dẫn đến dập tắt
sân hận, tham lam và si mê, gốc rễ của những năng lực
tội lỗi. Nếu con người có thể nhổ hết gốc rễ những
sức mạnh tội lỗi ấy thì khoan dung và hòa bình sẽ tới trên
trái đất đầy biến động này.
Ngày nay những tín đồ
của Đấng từ bi nhất, có bổn phận đặc biệt là phải xây
dựng hòa bình trên thế giới, và làm gương cho những người
khác theo lời dạy của Vị Đạo Sư mình: "Ai cũng run
sợ trước hình phạt; ai cũng sợ chết; lấy ta suy ra lòng người,
ta không nên giết hại và cũng chẳng nên gây ra giết hại ".
(Kinh Pháp Cú, Câu 129)
Hòa Bình lúc nào cũng
có thể đạt được. Nhưng con đường đến hòa bình không
chỉ do cầu nguyện và nghi lễ. Hòa bình là kết quả của
sự hòa hợp giữa người với đồng chủng, với môi trường
chung quanh. Hòa bình áp dụng bằng võ lực không phải là
một hòa bình trường cửu. Đó chỉ là khoảng giữa của cái
mâu thuẫn tham dục vị kỷ và những điều kiện thế gian.
Hòa bình không thể
hiện hữu trên trái đất này nếu không thực hành hạnh
khoan dung. Muốn khoan dung, ta không được để lòng sân hận và
ganh ghét chế ngự tâm ý ta. Đức Phật dạy: "Không có
kẻ thù nào làm hại ta bằng chính những tư tưởng tham
dục, sân hận và ganh ghét của mình". (Kinh Pháp Cú, Câu
42)
Phật Giáo là một tôn
giáo quảng đại vì Phật Giáo giảng dạy một cuộc sống
biết kiềm chế. Phật Giáo dạy một cách sống căn cứ không
trên luật lệ mà trên những nguyên lý. Phật Giáo không bao
giờ hành hạ hay ngược đãi những người có niềm tin khác.
Phật Pháp cho thấy không cần thiết cho bất cứ ai phải tự
mang nhãn hiệu Phật Tử vào mới thực hành được những
Nguyên Lý Cao Thượng của tôn giáo này.
Thế gian như một
tấm gương, nếu bạn nhìn vào gương với nét mặt tươi cười,
bạn có thể nhìn thấy bộ mặt vui tươi đẹp đẽ của
bạn. Mặt khác, nếu bạn nhìn vào gương với bộ mặt dài
thườn thượt, bạn sẽ chỉ nhìn thấy toàn nét xấu xí. Cũng
như vậy, nếu bạn đối xử khả ái với đời, chắc chắn
đời sẽ đối xử tốt lại với bạn. Hãy học hỏi cách làm
sao có bình an nơi chính bạn, và đời cũng sẽ bình an với
bạn.
Tâm con người quá
gian trá đến nỗi họ không chịu chấp nhận nhược điểm
của mình. Họ luôn cố gắng bào chữa để chứng minh hành
động của mình, tạo ảo tưởng mình vô tội. Nếu con người
thực sự muốn tự do, con người phải can đảm thừa nhận
những khuyết điểm của mình. Đức Phật dạy:
"Tìm
thấy lỗi người thì dễ, nhưng tìm thấy lỗi mình thì
quả là khó".
CÓ BIỆN
HỘ CHO CHIẾN TRANH ĐƯỢC KHÔNG?
Sự khác biệt giữa
một trận ẩu đả và một cuộc chiến tranh hay khác biệt
giữa hai nhóm người chỉ ở nơi mặt tổ chức.
Lịch sử nhân loại là
sự biểu lộ không ngừng nghỉ của lòng tham lam, sân hận,
kiêu ngạo, ganh ghét, ích kỷ và si mê của con người. Trong
3000 năm qua, đã xảy ra 15000 cuộc chiến lớn. Phải chăng đó
là một đặc tính của con người? Vận mệnh của con người
là gì? Tại sao con người có thể tàn sát lẫn nhau?
Mặc dầu loài người
đã khám phá và phát minh nhiều thứ rất quan trọng, nhưng
họ cũng đạt nhiều tiến bộ vĩ đại về phá hoại đồng
loại mình. Đó là lý do tại sao nhiều nền văn minh đã hoàn
toàn bị xóa bỏ trên trái đất này. Con người hiện đại
đã trở nên tinh vi trong nghệ thuật và kỹ thuật chiến
tranh mà hiện nay chỉ trong vài giây có thể làm cho toàn thế
giới thành đống tro tàn. Thế giới đã trở thành kho chứa
vũ khí quân sự, kết quả của cái trò chơi gọi là "Ưu
Thế Quân Sự".
Chúng ta được biết
là loại vũ khí hạt nhân đầu tiên còn mạnh hơn quả bom
nguyên tử ném xuống Hiroshima, Nhật Bản vào tháng 8 năm 1945,
đang được tiến hành. Các khoa học gia tin rằng một vài trăm
vũ khí hạt nhân tầm nhiệt có thể dẫn đến một cuộc
hủy diệt toàn cầu. Hãy nhìn vào cái mà chúng ta đang làm
trong cuộc chạy đua nhân loại! Hãy nghĩ đến loại phát
triển của khoa học là như thế nào! Hãy nhìn thấy cái điên
rồ và ích kỷ của con người ra sao!
Con người không nên
để bản năng hiếu chiến thúc đẩy. Con người nên duy trì
những giáo huấn đức hạnh của các vị đạo sư tôn giáo và
thể hiện công bằng trong luân lý để có thể phát triển hòa
bình.
Công thức về hiệp
ước, công ước và hòa bình đã được áp dụng, và cả
triệu lời của không biết bao nhiêu các nhà lãnh đạo trên
khắp thế giới tuyên bố rằng đã tìm thấy con đường để
duy trì và xúc tiến hòa bình trên trái đất. Nhưng với tất
cả những nỗ lực, họ vẫn không thành công trong việc
loại bỏ mối đe dọa nhân loại. Lý do là chúng ta đã thất
bại trong việc giáo dục giới trẻ để chúng hiểu biết và
kính trọng tinh thần phục vụ vị tha và hiểu được cái
nguy hiểm của sự vị kỷ. Để bảo đảm hòa bình thực
sự, chúng ta phải sử dụng mọi phương pháp có thể có được
của chúng ta để giáo dục giới trẻ thể hiện tình thương,
thiện chí, và khoan dung với người khác.
THÁI ĐỘ
NGƯỜI PHẬT TỬ
Một Phật Tử không nên
là kẻ gây hấn dù là để bảo vệ cho tôn giáo mình hay cho
điều gì khác. Phật Tử phải gắng hết sức mình để tránh
bất cứ loại bạo động nào. Đôi khi người đó bị bắt
buộc phải đi đến chiến tranh bởi những người khác không
tôn trọng quan niệm về tình huynh đệ giữa con người như
Đức Phật dạy. Người đó có thể được kêu gọi đi bảo
vệ đồng bào đang bị xâm lược, và bao lâu mà người đó
chưa từ bỏ thế tục, người đó có bổn phận tham gia
việc chiến đấu cho hòa bình và tự do. Trong trường hợp
ấy, người đó không bị chê trách gì về hành động của mình
khi trở thành một quân nhân hay phải tham gia trong công cuộc
bảo vệ. Tuy nhiên, nếu mọi người đều theo lời khuyên
của Đức Phật, không có lý do nào để chiến tranh có thể
xẩy ra trên thế giới này. Bổn phận của mọi người có văn
hóa là phải tìm mọi đường lối và phương cách giải
quyết những tranh chấp trong đường lối hòa bình, mà không
cần phải tuyên chiến để giết hại đồng loại. Đức
Phật không dạy các tín đồ của Ngài phải đầu hàng bất
cứ hình thức bạo lực tội lỗi của con người hay của
một đấng siêu nhân nào.
Thực ra với lý trí và
khoa học, con người đã có thể chinh phục thiên nhiên, tuy
nhiên họ vẫn chưa bảo đảm được đời sống của chính mình.
Tại sao đời sống lại nguy hiểm? Trong khi tận tình phục
vụ cho lý trí và được điều động bởi khoa học, con người
đã quên đi mình có một tấm lòng đã bị sao lãng, đã để
bị héo hon và ô nhiễm bởi những đam mê.
Nếu chúng ta không
thể bảo toàn đời sống của mình, thì làm sao thế giới có
thể hòa bình được? Muốn có hòa bình, chúng ta phải rèn
luyện tâm để đối đầu với các sự kiện. Chúng ta phải
khách quan và khiêm tốn. Chúng ta phải nhận định rằng không
có một người hay một quốc gia lại luôn luôn sai lầm.
Muốn có hòa bình, chúng ta cũng phải cùng nhau chia sẻ tài
nguyên phong phú của trái đất, không nhất thiết phải đồng
đều nhưng ít ra cũng phải hợp lý. Không bao giờ có một
sự đồng đều tuyệt đối nhưng chắc chắn có thể có
một mức công bằng đáng kể.
Thật không thể hiểu
được là năm phần trăm dân số trên thế giới được tận
hưởng 50 phần trăm tài nguyên, hay hai mươi lăm phần trăm trên
thế giới được nuôi dưỡng đầy đủ, và một số được
nuôi dưỡng dư thừa, trong khi bẩy mươi lăm phần trăm trên
thế giới lúc nào cũng bị đói kém. Hòa bình chỉ có thể
đạt được khi tất cả các quốc gia muốn cùng nhau chia sẻ
và chia sẻ hợp lý, người giàu giúp người nghèo, người
khỏe giúp người yếu, như vậy tạo tình thiện chí quốc
tế. Chỉ khi những điều kiện trên đây có được, chúng ta
mới có thể hình thành một thế giới không chấp nhận
chiến tranh.
Cuộc chạy đua vũ khí
điên rồ phải chấm dứt! Hãy nỗ lực xây dựng trường
học thay vì chiến hạm, bệnh viện thay vì vũ khí hạch nhân.
Tiền bạc và mạng sống con người mà bao nhiêu chính phủ đã
đổ ra trên bãi chiến trường phải được chuyển hướng vào
công cuộc kiến thiết kinh tế nâng cao mức sống con người.
Thế giới không thể
có hòa bình cho đến khi nào con người và các quốc gia từ
bỏ những tham muốn vị lợi, xóa tan được óc kiêu ngạo
về giống nòi, và nhổ tận gốc rễ khát vọng ích kỷ để
chiếm đoạt sở hữu và quyền uy. Của cải không bảo đảm
hạnh phúc. Chỉ tôn giáo mới mong ảnh hưởng được sự
chuyển hóa thiết yếu cho con tim nhân loại và thực hiện
giải trừ vũ trang đúng nghĩa đối với tâm ý con người.
Tất cả tôn giáo đều
dạy ta không được giết hại; nhưng bất hạnh thay giới
luật quan trọng này bị lờ đi vì phương tiện. Ngày nay,
với vũ trang tân tiến, con người có thể sát hại cả
triệu nhân mạng trong một giây, nhiều hơn những bộ lạc
cổ xưa chém giết nhau trong một thế kỷ.
Bất hạnh thay nhiều
nguời trong trong nhiều xứ đã mang các nhãn hiệu, khẩu
hiệu, biểu ngữ tôn giáo lại vào chiến trường. Họ không
hiểu rằng họ đang làm ô nhục danh nghĩa đẹp đẽ của tôn
giáo. Đức Phật nói " Này các Thầy, do tham dục,
quốc vương đánh nhau với quốc vương, hoàng tử với hoàng
tử, thầy tu với thầy tu, công dân với công dân, mẹ tranh cãi
với con, con tranh cãi với cha, anh em với anh em, anh với chị,
em gái với anh trai, bạn với bạn ". (Trung Bộ Kinh).
Chúng ta có thể sung sướng
nói rằng trong 2500 qua chưa bao giờ người con Phật gây ra xích
mích hay xung đột trầm trọng dẫn đến chiến tranh dưới
danh nghĩa của tôn giáo này. Đó là kết quả tích cực của
đặc tính năng động về quan niệm khoan dung bao hàm trong
Phật Pháp.
NGƯỜI
PHẬT TỬ CÓ THỂ GIA NHẬP QUÂN ĐỘI ĐƯỢC KHÔNG?
Bạn có thể là một
chiến sĩ của Chân Lý, nhưng không là kẻ xâm lăng.
Một hôm, Sinha, một
vị tướng trong quân đội, tìm đến Đức Phật và hỏi Ngài
rằng: "Con là một quân nhân, Bạch Đức Thế Tôn, Con
được Hoàng Đế chỉ định thực thi pháp luật và tiến hành
các cuộc chiến tranh cho nhà Vua. Đức Phật dạy tình thương
vô lượng và từ bi với tất cả những người đau khổ. Đức
Phật có cho phép dùng hình phạt với kẻ phạm tội không? Và
Đức Phật có tuyên bố rằng chiến đấu để bảo bệ nhà
cửa, vợ con và tài sản là sai trái không? Đức Phật có
dạy giáo lý về tự buông bỏ hoàn toàn không? Con có nên
nhẫn nhục để kẻ ác muốn làm gì cũng được và chịu
phục tùng kẻ đe dọa sẽ chiếm đoạt các sở hữu của con
bằng võ lực không? Đức Phật có xác nhận là tất cả
những cuộc tranh đấu kể cả chiến tranh do nguyên nhân chính
đáng cũng bị cấm đoán phải không?
Đức Phật trả lời:
"Kẻ nào đáng tội phải bị trừng phạt. Kẻ nào đáng
được đặc ân phải được tưởng thưởng. Không nên làm
tổn thương bất cứ chúng sanh nào mà phải công bằng, đầy
lòng từ ái'. Những huấn thị này không hề mâu thuẫn
nhau vì kẻ chịu trừng phạt do tội lỗi của mình bị đau
đớn vì thương tích không phải do ác ý của quan tòa mà do
sự phản ứng của chính tội ác. Chính hành vi của mình đem
đến thương tổn mà người thực thi pháp luật phải hành động.
Khi vị quan tòa tuyên phạt tội nhân, vị này phải không được
chất chứa sân hận trong tâm. Một kẻ sát nhân bị tử hình,
phải hiểu rằng hình phạt đó là hậu quả do chính hành động
của mình. Với sự hiểu biết kẻ đó không còn than trách
cho số phận mà còn có thể tự an ủi mình. Và Đấng Thế Tôn
tiếp: "Như Lai dạy rằng tất cả những cuộc chiến mà
con người ra sức tàn sát anh em đều đáng trách. Nhưng Như
Lai cũng dạy rằng sau khi đã áp dụng đủ mọi cách để tránh
xung đột, những ai phải tham gia chiến tranh để duy trì hòa
bình và trật tự thì kẻ ấy không đáng chê trách.
"Phải chiến đấu
vì trọn cuộc sống là một loại đấu tranh nào đó. Nhưng
phải chắc chắn rằng ta không tranh đấu cho quyền lợi ích
kỷ, chống lại chân lý và công lý. Kẻ tranh đấu vì quyền
lợi riêng tư hầu trở nên vĩ đại, thế lực, giàu có, hay
nổi tiếng sẽ không được tưởng thưởng. Nhưng người
tranh đấu cho hòa bình, chân lý, sẽ được phần thưởng
lớn lao, cả đến khi bị chiến bại họ cũng vẫn được hưởng
vinh quang.
"Ngay cả phải ra
chiến trường vì nguyên nhân chính đáng, này Sinha, cũng
phải sẵn sàng có thể bị giết bởi địch quân vì cái
chết là số phận của người chiến sĩ. Và nếu số phận
đến bất thình lình, người đó không có lý do gì để phàn
nàn. Nhưng nếu người đó thắng trận, sự thành công có
thể cho thấy là vĩ đại, nhưng dù vĩ đại đến thế nào
đi nữa, bánh xe định mệnh vẫn tiếp tục quay và cũng đưa
cuộc đời của người đó vào cát bụi. Tuy nhiên, nếu người
đó biết tự chế và dập tắt được tất cả sân hận
trong tâm, nếu người đó biết nâng đối thủ đã thảm
bại của mình lên và nói với họ: "Bây giờ chúng ta
hãy lại đây cùng sống hòa bình và coi nhau như anh em",
thì chính người đó mới đạt chiến thắng, không phải là
chiến thắng nhất thời mà quả của chiến thắng ấy sẽ
bất diệt.
"Này Sinha, một
vị tướng lãnh lập được nhiều chiến công quả là người
xuất sắc, nhưng kẻ chiến thắng được mình mới thật vĩ
đại hơn. Này Sinha, giáo lý về tự chiến thắng mình này không
phải để dạy phá hoại đời sống của người khác mà là
để bảo vệ họ. Kẻ tự chiến thắng được mình sống
xứng đáng hơn, thành công và đạt chiến thắng hơn là kẻ
nô lệ cho bản thân. Người mà tâm đã giải thoát khỏi ảo
tưởng của cái ngã sẽ đứng vững và không gục ngã trong
cuộc chiến đấu trên dòng đời. Người mà có tác ý chính
đáng và công bằng sẽ không bao giờ thất bại. Nguời đó
sẽ thành công trong sự nghiệp và thành công vững bền. Người
nuôi dưỡng lòng yêu chuộng chân lý trong tâm sẽ sống và không
bị đau khổ vì người đó đã uống được nước trường
sinh. Cho nên hãy chiến đấu can đảm và khôn ngoan. Rồi tướng
công đây có thể trở thành một chiến sĩ cho Chân Lý".
Không có công lý trong
chiến tranh hay bạo lực. Khi chúng ta khởi chiến, chúng ta
đưa mọi lý do, khi người khác khởi chiến, chúng ta lại nói
cuộc chiến ấy bất công. Vậy thì ai là người biện hộ
được cho chiến tranh? Con người không nên theo luật rừng để
giải quyết những vấn đề của nhân loại.
SÁT SANH VÌ NHÂN ĐẠO
Lòng nhân và giết chóc
không bao giờ có thể đi đôi.
Theo Phật Giáo ta không
thể nào chống chế cho việc giết hại vì lòng nhân được.
Lòng nhân từ và hành động sát sanh không bao giờ có thể cùng
nhau đi đôi được. Một số người giết chết các con vật
yêu quý với lập luận là vì không muốn nhìn thấy chúng
bị đau đớn. Tuy nhiên, nếu giết vì nhân đạo này là phương
pháp chính đáng áp dụng cho các con vật được yêu quý và các
loài thú khác, thì tại sao người ta lại không thích làm như
vậy với người thân yêu của mình?
Nhiều người khi trông
thấy chó hay mèo của mình đau đớn vì một số bệnh ngoài
da, họ tìm cách giết các con vật khốn nạn này. Họ gọi hành
động này là giết vì nhân đạo. Thật ra không phải họ
giết chúng vì thuơng xót chúng, mà vì để ngừa bệnh cho chính
họ và để dứt khoát khỏi một cảnh tượng khó chịu. Và
ngay cả nếu thực sự có lòng nhân từ với con vật đang đau
đớn, họ cũng không có quyền hủy diệt mạng sống của chúng.
Dù thành thực đến thế nào đi nữa, giết để chấm dứt
sự đau đớn không phải là cách giải quyết chính đáng. Tuy
nhiên hậu quả của việc giết chóc này khác biệt với
việc giết vì sân hận với các thú vật. Người Phật Tử
không có căn cứ nào để biện minh cho bất cứ loại giết
chóc nào.
Một số người cố
gắng bào chữa việc giết để chấm dứt đau đớn bằng
quan niệm sai lầm là nếu do động cơ hay lý do đúng, thì hành
động tự nó tất cũng đúng. Rồi cho rằng bằng cách giết
các con vật yêu quý, họ có ý định là giúp các con vật
bất hạnh thoát khỏi đau đớn, cho nên đây là một hành động
thiện. Dĩ nhiên ý định hay động cơ tiên khởi là thiện.
Nhưng hành động sát sanh tội lỗi diễn biến qua tư tưởng
cuối cùng, chắc chắn mang lại kết quả bất thiện.
Việc không được
giết để giúp hết Ỏau đớn này có thể làm cho nhiều người
bị phiền nhiễu. Dù thế nào Đạo Phật cũng không thể
biện hộ cho việc sát sanh vì lòng nhân hoàn toàn thoát được
nghiệp xấu. Tuy nhiên giết vì cần thiết và không nóng
giận hay sân hận lãnh nghiệp xấu ít hơn là giết do nóng
nẩy hay ghen ghét mãnh liệt.
Mặt khác, một chúng
sanh (người hay vật) bị đau khổ có thể là do nghiệp xấu
của mình. Nếu bằng cách giết để chấm dứt đau đớn, chúng
ta ngăn cản tác động của nghiệp xấu đó thì việc thiếu
nợ này sẽ phải trả vào một kiếp khác. Là Phật Tử,
tất cả chúng ta có thể làm được là giúp người khác
giảm thiểu đưọc sự đau đớn.
SÁT SANH
ĐỂ TỰ VỆ
Đức Phật khuyên
dạy mọi người không nên sát sanh hại mạng. Nếu ai cũng
chấp nhận lời khuyên này, con người sẽ không giết hại
lẫn nhau. Trong trường hợp mạng sống của một người bị
đe dọa, Đức Phật dạy dù vậy cũng không nên giết để
tự vệ. Vũ khí để tự vệ là tâm từ. Một người thực hành
hạnh từ-ái rất ít khi gặp phải các trường hợp bất
hạnh như thế. Tuy nhiên, con người vì yêu quý đời sống mình
quá mức cho nên không sẵn sàng tự đầu hàng người khác;
trong thông lệ hiện nay, đa số người có chiến đấu để
tự vệ. Đó là điều tự nhiên và mỗi chúng sanh đều
chiến đấu, sát haị chúng sanh khác để tự vệ, nhưng
nghiệp quả tùy thuộc vào thái độ tinh thần. Trong cuộc
tranh đấu để tự bảo vệ mình, nếu lỡ một người giết
chết đối thủ mà không có ác ý giết, thì người đó không
bị trách nhiệm về hành động ấy. Mặt khác, nếu giết
một người khác trong bất cứ hoàn cảnh nào với sự cố ý,
thì người đó không thể thoát khỏi được phản ứng của
nghiệp; người đó phải đối đầu với hậu quả. Chúng ta
phải nhớ rằng giết là giết; khi chúng ta không chấp nhận
việc giết chóc, chúng ta gọi đó là sát nhân. Khi chúng ta
trừng phạt ai về tội giết người, chúng ta gọi đó là
"xử tử". Nếu những quân lính của chúng ta bị kẻ
địch giết, chúng ta gọi đó là "tàn sát". Tuy nhiên,
nếu chúng ta chấp nhận việc giết chóc, chúng ta gọi đó là
"chiến tranh". Nhưng nếu chúng ta bỏ đi nội dung
cảm xúc của những danh từ trên, chúng ta sẽ hiểu giết
vẫn là giết.
Trong những năm vừa
qua, nhà khoa học gia và tôn giáo đã sử dụng các từ ngữ
như "giết vì nhân đạo", "giết để chấm dứt
sự đau đớn", "giết nhẹ nhàng", và giết không
đau đớn" để biện minh cho việc chấm dứt mạng sống.
Họ lý luận rằng khi nạn nhân không cảm thấy đau đớn,
nếu dao sắc bén, thì việc giết được xem là đúng. Phật
Giáo không bao giờ chấp nhận lý luận ấy vì điều quan
trọng không phải ở việc giết xẩy ra sao mà ở sự kiện
mạng sống một chúng sanh bị chấm dứt bởi một chúng sanh
khác. Không ai có quyền làm như vậy với bất cứ lý do nào.
-ooOoo-
Ðầu
trang | Mục lục | 01
| 02 | 03 |
04
| 05a | 05b |
06
| 07 | 08 |
09
| 10 | 11 |
12
| 13 | 14 |
15
| 16 | 17
--- o0o ---
Trình bày:
Chân Đức & Nguyên Thảo
Cập
nhật
ngày:
01-11-2002
|
