Chương Hai
- Cái khó ở đời là định được ranh giới. Tới đâu thì dân tộc
tính dừng lại, hiện tại tính bắt đầu? Cả đến đạo đức cũng
vậy. Đi quá ranh giới, TỐT sẽ thành XẤU. Tiết kiệm quá thành
keo kiệt, chân thật quá thành thô lỗ.
- Khi khuyên ai, ta thường vụng về làm họ bị chạm tự ái.
Thực ra thì với cách giải quyết của họ, họ chỉ nên thêm hơn
một chút hay bớt đi một chút.
- Ôi tạo hoá rộng lượng! Một trái ổi có tới bốn trăm hột.
- Con người thường không ưa những ai chưa quen. Hãy quen với
họ đi, và ta sẽ thấy họ có nhiều điểm tốt để ta mến.
- Càng thêm kinh nghiệm ở đời, tôi càng thấy thấm thía câu
nói của Đức Khổng Tử: "Dư dục vô ngôn": ta chẳng muốn nói gì
hết.
- Muốn được tiếng đạo đức, dễ nhất là nên nói ít. Người tầm
thường, nói dở nên ít nói, do vậy mà những ý nghĩ xấu không
lộ ra, không ai biết. Người khôn tự mãn hay nói, nên phanh
phui hết cái xấu của mình.
- Ông nhà văn, ông được ưu đãi nhiều quá. Ông được nói
chuyện dịu dàng với người đọc vào một giờ yên tĩnh nhất,
trong một khung cảnh êm đềm nhất. Người đó đem trọn tâm hồn
ra để nghe ông và ông được chọn nói những điều mà ông cho là
thâm thúy. Những cánh cổng uy nghi, những cửa phòng hoa lệ
tự nguyện mở ra đón ông.
- Cô ấy đồng ý với anh rằng "Im lặng là vàng" hả?...À, vậy
thì tốt. Nhưng đừng vội mừng. Kìa, hãy nghe cô ấy nói tiếp
cái gì kìa.
_ Dạ, đúng. Im lặng là vàng. Còn ồn ào
là… kim cương.
- Bất hạnh cho kẻ nào phải giao thiệp với người độc dữ. Như
con cú chỉ kêu được tiếng độc, họ quen miệng chỉ nói được
lời dữ.
- Hoặc là trắng hoặc là đen, anh phải dứt khoát chọn một.
_ Nhưng thưa ông, màu trắng tự nó cũng
không phải là một. Nó gồm tới bảy màu.
- Đừng bám vào một câu nói để đả kích, để xưng tụng, mà nên
nhìn vào toàn thể việc làm. Một câu nói nhiều khi chỉ như
cái chấm dùng làm đỉnh cho một hình tam giác. Cùng chung một
đỉnh, nhưng cái đáy có thể nằm nơi khác thì bề mặt của hai
tam giác hoàn toàn khác nhau.
- Liễu Tôn Nguyên kể chuyện người bắt rắn. Hiện tại không
chắc có còn một nấm cổ khâu nào, trên đó những bụi cỏ dại
lặng lẽ nở hoa mà người đời xác quyết rằng đó là mộ của Liễu
thứ sử. Vậy mà, vào một ngày Tàn Đông của năm Nhâm Tuất, có
một người dị tộc phương Nam lại ngồi bùi ngùi cảm mến tiên
sinh trước trang sách mở.
- Tạo ra tiền của nhiều khi dễ hơn tạo được tình cảm. Bởi
chưng tiền của không biết phê phán khen chê.
- Lên 60 tuổi, ta gặt những gì đã gieo suốt một đời người.
Trễ rồi nếu chỉ có cỏ. Đâu còn thì giờ để gieo hột giống
khác tốt hơn?
- Truyện cổ hay kể những cô thôn nữ trung thành với người
yêu nghèo mà từ chối ông vua. Vậy đó, cái cao cả nhiều khi
phát xuất từ cái bình dị. Có những tâm hồn mộc mạc làm những
hành động hy sinh một cách tự nhiên. Y như hoa cỏ nở lác đác
giữa đồng nội, không hề bận tâm tìm xem người ta có thể khen
chê gì về chúng.
- Đừng nói những nhận xét quá tinh tế với những kẻ căn cơ
quá tối. Nói "Ai cũng có lúc tham" sẽ được hiểu đơn giản
rằng anh là đồ tham.
- Người tốt được 80 người khen, 20 người chê. Người xấu bị
80 người chê, được 20 người khen.
- Phước cho kẻ nào trên thế gian có ân huệ được một xá lợi
tử cất giữ dùm kỷ niệm.
- Thỉnh thoảng hãy nhớ lại những ngày gian khổ của đời mình
để bớt kiêu căng, để thêm nhân ái.
- Bất hạnh cho ta nếu có người họ hàng xấu: ta không nhận
được cái tốt từ họ, không làm được cái tốt cho họ.
- Ngu ngốc thay cho kẻ tự hạ mình: " Tính tôi cà trớt... tôi
không sâu sắc..." Người khác sẽ dùng những tính từ đó để kết
luận về anh, như dùng những dụng cụ giảo hình tự anh rèn
sẵn.
- Khi nhỏ, ta ghét những người ta phải kính trọng. Khi già,
ta thèm có những người để ta kính trọng.
- Nhiều người đàn bà khổ chỉ vì vừa giàu vừa mạnh. Giàu tình
cảm và mạnh lý trí.
- Đừng mắng trẻ con bằng từ ngữ tổng hợp mà nên phân tích
cái lỗi, cái sai. Mắng "mày ranh mãnh, nói láo, ganh tị..."
thì nhiều khi lại chính là dạy chúng ranh mãnh, nói láo,
ganh tị...
- Bữa ăn sang làm khổ con người. Bữa ăn khổ làm sang con
người.
- Dù khốn khổ nhất, người ta cũng nuôi một chút hy vọng về
tương lai. Chính tâm lý đó nuôi sống nghề bói toán.
- Tôi thường nói chuyện đạo đức với cô. Cô tỏ ý không thích.
Ghét tôi thì được, có thể tôi rất dễ ghét. Nhưng xin đừng
ghét lây Đạo đức.
- Khi bị xúc phạm bằng lời nói, người ta thù hận sâu hơn là
khi bị lừa đảo một cách lặng lẽ.
- Chỉ cần một lần nói lỡ lời đủ tạo một hình ảnh xấu cho
suốt đời.
- Sự suy nghĩ có tỷ trọng của bạch kim. Nó khiến công việc
thêm nặng. Nhen lửa đun cho ấm nước sôi, công việc dễ dàng,
nhẹ nhàng biết bao. Nhưng ngồi mà nghĩ xung quanh việc đun
nước thì ta sẽ thấy việc đó nặng cả tạ.
- Người ta ưa nói thái quá một cách tự nhiên, không băn
khoăn. Họ không nghĩ rằng chỉ thêm chơi 1, 2, 3, 4... con số
không ở đằng sau là một đại lượng nhỏ đã trở thành khổng lồ.
- Sự hiểu biết nông cạn thường dẫn tới cái nhìn thiên lệch
và lời phê phán sai lầm. Ta khen Démosthène lập chí khi ngậm
sỏi luyện giọng, ta phục Démosthène hùng biện, nhưng ta
thường không biết thêm rằng ông ta là một chính khách dở.
Thật bất công cho vua Philippe khi phải đương đầu với
Démosthène và bị phê phán bởi những độc giả chột mắt.
- Người đàn ông có giá trị đối với kẻ dưới, người đàn bà có
giá trị đối với người trên. Ông Vinh Khải Kỳ há không hiểu
rằng, cả vào thời đại của ông, khi cần vận động xin xỏ với
cấp trên thì nụ cười và khóe mắt của người đàn bà có hiệu
lực hơn trí thức của ông sao?
- Chúng ta hiểu người khác qua từ ngữ. Nhưng những từ ngữ
chính xác nhất vẫn không diễn tả đúng ý, huống chi còn có
người dùng từ ngữ sai, từ ngữ hời hợt và cả từ ngữ dối trá.
- Mỗi chân lý thường chỉ đúng có một nửa. Nửa kia dành cho
chân lý ngược lại.
- Tên những vị có quyền lực, tên những học thuyết, những
trường phái, những chủ nghĩa, những...ism được các thiên tài
cỡ nhỏ dùng thay lý luận, dùng làm kết luận.
- Con người có thể, bằng tài năng, bằng ý chí, chinh phục
được tất cả, chiếm đoạt được tất cả. Ngoại trừ tình yêu.
- Con người chỉ thiếu phương tiện chớ không thiếu nhu cầu.
- Chuột thường sập bẫy chặng khuya gần sáng. Chống chọi với
sự cám dỗ quả thật không dễ.
- Nói " được cái này, mất cái khác" không có nghĩa là cái
Được ngang bằng với cái Mất. Chỉ xét về mặt chính tả, Được
đã hơn Mất một chữ rồi.
- Người trì độn dễ có Hạnh phúc. Nó phản ứng chậm nên tránh
được những xung đột. Người thông minh mà nhân hậu dễ mất
Hạnh Phúc. Bởi nó không biết nói dối.
- Đừng sợ vô lễ đối với người lớn bằng sợ thất lễ đối với
người nhỏ. Người lớn thường đã phạm nhiều điều xấu, có thể
đáng bị xử vô lễ. Nếu là người tốt thì họ rộng lượng không
câu chấp. Người trẻ trong sạch hơn và thường cố chấp hơn.
Giữ lễ với họ để họ khỏi mất niềm tin khi bước vào đời.
- Với người đàn bà đang tự hào vì được nhiều kẻ tán tỉnh,
đừng trả lời câu họ hỏi " Em có đẹp không?" Trả lời đẹp thì
họ thêm say sưa, xông xáo, đem sử dụng cái đẹp. Trả lời
không đẹp thì họ tự ái, đem đi thí nghiệm vung vãi, để chứng
minh là anh nói sai. Cả hai cách trả lời đều thiệt hại cho
anh, nếu anh lỡ yêu người đó.
- Những con vật đáng ghét càng thêm dễ ghét khi chúng còn
nhỏ. Như thằn lằn con, rắn con. Vì sao?
- Trộn cà phê loại 10 đồng với loại 2 đồng sẽ không thành
loại cà phê 10 + 2 : 2 = 6 đồng, mà chỉ thành loại cà phê 4
đồng. Cái Tốt kề cạnh cái xấu thì cái xấu không tốt thêm bao
nhiêu, còn cái Tốt thì mất đi quá nhiều.
- Nếu phụ nữ bớt thì giờ trang điểm sắc đẹp để thêm thì giờ
trang điểm tâm hồn!
- Hãy liệt kê những trường hợp bất hạnh của những người mà
bạn biết. Thỉnh thoảng đọc lại. Chúng như bài thuốc giải
khổ, giúp bạn an nhiên chấp nhận cuộc sống.
- Hãy liệt kê những may mắn bạn từng gặp được trong đời. Đọc
lại, khi bạn gặp những điều bất như ý, những điều buồn khổ.
- Không có một cuộc đời hạnh phúc, chỉ có những ngày, những
giờ hạnh phúc.
- Này bạn, bạn đang tự hành hạ mình, bạn có biết không? Luôn
luôn bạn để thường trực nơi tâm hồn bạn, không một nỗi khổ
tâm lớn thì một nỗi bực bội vừa hoặc một bất như ý nhỏ. Sao
bạn hào phóng nét nhăn mặt mà bủn xỉn nụ cười vậy?
|