|
.
THE WISDOM
WITHIN
Teachings
and Poetry of the Vietnamese Zen Master Tue Trung Thuong Si (1230-1291)
Translated
and Commented by Nguyen Giac
|
|
.
Zen
Conversation |
Đối
Cơ (Trả lời người hỏi) |
1.
One
day, Master Tue Trung had free time; his students stood in rank and listened.
Then a monk said, “Dear Master, I am concerned about the great matter
of birth and death. Impermanence is swift; and I still don’t know where
my body came from and where it will go to.”
Master
said, “The two wheels take turns rising high in the sky; however, the
ocean has no concern about the bubbles forming.”
The
monk said, “What is the Way?”
Master
said, “The Way is not in the question; the question is not in the Way.”
|
1.
Một
hôm Thầy (Tuệ Trung) rảnh rang, môn đệ theo thứ tự đứng
hầu. Khi đó có vị Tăng hỏi:
-
Bạch Thượng Sĩ, tôi vì việc lớn sanh tử, vô thường nhanh
chóng, chưa biết thân này, sanh từ đâu lại, sau khi chết
đi về đâu?
Thầy
đáp:
Giữa
trời dù có đôi vành chuyển
Biển
cả ngại gì hòn bọt sanh.
Lại
hỏi:
-
Thế nào là đạo?
Thầy
đáp:
-
Đạo không ở trong câu hỏi, câu hỏi không ở trong đạo. |
The
monk asked again, “The old sages said, ‘No-mind is the Way.’ Is that
right?”
Master
said, “No-mind is not the Way. There is neither the Way nor the Mind.”
Master
then continued, “When someone says that no-mind is the Way, does that
mean that all the trees and grass are the Way? If someone says that no-mind
is not the Way, then he needs not to say anything about existence and emptiness.
Listen to my poem here.
Originally,
neither the Mind nor the Way.
There
is the Way; however, that is not no-mind.
The
Mind and the Way originally are void and serene.
There
is not a place to be found.”
The
monk suddenly understood, then bowed and moved back.
|
Lại
hỏi:
-
Cổ đức nói: “Không tâm là đạo” phải chăng?
Thầy
đáp:
-
Không tâm chẳng phải đạo, không đạo cũng không tâm.
Thầy
tiếp:
-
Nếu người bảo: “không tâm là đạo” thì tất cả cỏ
cây đều là đạo sao? Nếu lại nói “không tâm chẳng phải
đạo” thì đâu cần nói có, không. Nghe tôi nói kệ:
Vốn không tâm không đạo
Có đạo chẳng không tâm
Tâm đạo vốn rỗng lặng
Chỗ nào lại đuổi tầm?
Vị
Tăng bỗng nhiên nhận ra ý chỉ, lễ bái lui ra. |
2.
Another
monk asked, “Dear Master, what is the core meaning of Buddhism?”
Master
replied, “The sea turtle watches constantly with its insectival eyes,
despite the waves are pounding on its head. The eagle flies high upon the
wind, though its intestine is small as those of ants and earthworms.”
Monk
asked, “If so, this learner’s got in.”
Master
said, “You yourself must scratch to take your itch away. You yourself
must eat to take your hunger away.”
Monk
asked again, “What is the pure dharma body?”
Master
said, “Getting in and out the cow urine, hiding in the horse dung.”
Monk
asked, “So how could we realize that?”
Master
said, “Have no impure thoughts; that is the dharma body. Listen to my
poem here.
Anciently
and now, there is neither purity nor impurity.
Purity
and impurity are just plain names.
The
dharma body is not restricted -- thus neither purity nor impurity.”
|
2.
Vị
khác hỏi:
-
Bạch Thượng Sĩ, thế nào là đại ý Phật pháp?
Thầy
đáp:
Đầu
trạnh vỗ sóng mắt sâu bọ
Cánh
bằng lướt gió ruột kiến trùng.
Lại
hỏi: - Thế ấy thì học nhân được chỗ vào.
Thầy
nói:
Gãi
ngứa không phải người khác ngứa
Đói
ăn chính thật là ông ăn.
Lại
hỏi: - Thế nào là pháp thân thanh tịnh?
Thầy
đáp:
Ra
vào trong nước đái trâu
Chui
rúc trong đống phân ngựa.
Lại
nói: - Thế ấy thì chứng nhập đi vậy.
Thầy
bảo:
-
Không niệm nhơ nhớp là thân thanh tịnh. Nghe tôi nói kệ:
Xưa nay không dơ sạch
Dơ sạch thảy tên suông.
Pháp thân không ngăn ngại
Nào sạch lại nào dơ. |
3.
Then
monk asked, “Patriarch Qui Son said, ‘After I die, I will take rebirth
as a buffalo at the foot of the mountain.’ What did that mean?”
Master
said, “The red sticky rice pecks the remaining parrot bird grains. The
green maple tree perches on a phoenix branch.”
Monk
asked again, “One day, the Prince Siddhartha entered a shrine of a god.
The god appreared and prostrated before the Prince. What was that?”
Master
said, “Closed fist, or open hand – just the same one hand. When you
rub the eyes, you will see thousands of different things.”
|
3.
Lại
hỏi:
-
Tổ Qui Sơn nói: “sau trăm năm, lão tăng đến dưới núi làm
con trâu”, ý chỉ thế nào?
Thầy
đáp:
Nếp
đỏ mổ thừa hạt anh võ,
Ngô
đồng biếc đậu cành phượng hoàng.
Lại
hỏi:
-
Xưa Thái tử Tất-đạt-đa vào miếu thiên thần, tượng thần
sụp lạy dưới chân việc ấy thế nào?
Thầy
đáp:
Xòe
nắm vẫn một bàn tay
Ấn
mắt thấy ngàn sai khác.
|
4.
A
monk asked, “One day, Nam Tuyen said he was selling his body. What did
that mean?”
Master
said, “You should look at him before he said he was selling his body.
What did that mean?”
The
monk had no words to say.
Master
shouted, and told the monk to leave the hall.
|
4.
Có
vị hỏi:
-
Ngài Nam Tuyền bán mình, ý chỉ thế nào?
Thầy
đáp:
-
Chính lúc chưa bán mạng, ý chỉ thế nào?
Vị
Tăng lặng câm. Thầy nạt đuổi ra. |
5.
A
monk asked, “When the Venerable Thuy Lao came to see Ma To and ask about
the intention of the Patriarch who had come from India, Thuy Lao received
a kick from Ma To and fell to the ground. Thuy Lao arose, got a sudden
great awakening, applauded by clapping hands, and laughed loudly, ‘Ha
ha! Ha ha!’ What did that mean?”
Master
said, “A stomp from a large elephant. How could a donkey stand it?”
Monk
asked again, “Thuy Lao later taught his students, saying, ‘Since I
received a kick from Ma To, I have laughed out loud unstoppably.’ What
did that mean?”
Master
said, “The lion’s roar is different from the howls of a jackal.”
Monk
asked again, “I don’t understand.”
Master
said a poem, “A stomp made a monk fall. Who should explain that? Arising
and laughing. Who got more suffering? You should understand the meaning
of ‘coming from the West.’ A young horse is munching grass.”
The
monk bowed and moved back. |
5.
Có
vị hỏi:
-
Hòa thượng Thủy Lạo mới đến tham vấn Mã Tổ, hỏi về
“ý Tổ sư từ Ấn Độ sang”. Mã Tổ đạp một đạp té
nhào. Thủy Lạo đứng dậy liền đại ngộ, vỗ tay cười
to: Hả! Hả! Là ý thế nào?
Thầy
đáp:
Cái
đạp của voi lớn. Không phải lừa chịu nổi.
Lại
hỏi:
-
Sau này Thủy Lạo dạy chúng, nói: “từ khi ăn cái đạp của
Mã Tổ đến ngày nay cười mãi chẳng thôi”, lại là sao?
Thầy
đáp:
-
Tiếng gầm rống của sư tử thật, đâu phải tiếng kêu rú
của dã can.
Lại
thưa:
-
Tôi không hiểu.
Thầy
dùng kệ chỉ dạy:
Một
đạp ngã nhào
Ai
hay tìm xét.
Đứng
dậy cười to
Lại
sanh buồn thảm.
Cần
hiểu Tây sang
Ngựa
tơ ăn cỏ.
Vị
Tăng lễ bái, lui ra. |
6.
A
monk asked, “The old sages said, ‘See that green bamboo forest; all
them is dharma body.’ Is that true?”
Master
said, “Yesterday, the novice monk ate bamboo shoots next to a creek.
Isn’t that your dharma body today?”
Monk
asked again, “The old sages said, ‘See that yellow flower garden; all
them is prajna.’ What did that mean?”
Master
said, “The cherry tree is not the bodhi tree. Why could Linh Van enter
the Way [upon seeing the flowering]?”
|
6.
Dịch:
Có
vị hỏi:
-
Kính bạch Thượng Sĩ: “Xanh xanh trúc biếc thảy là pháp
thân”, phải chăng?
Thầy
đáp:
Hôm
qua Sa-di ăn măng bờ suối
Nào
khác ngày nay Pháp thân của ông.
Lại
hỏi:
-
“Hoa vàng rợp rợp đều là Bát-nhã”, ý thế nào?
Thầy
đáp:
Hoa
đào đâu phải cội bồ-đề
Sao
lại Linh Vân được nhập đạo? |
7.
Monk
asked again, “One day, while three itinerant monks were walking, they
saw a tiger on the trail. All the monks stepped aside to walk onward. How
was at that time?”
Master
said, “The flowing wind doesn’t mind about the dense flower bushes.
The falling moon doesn’t fret over the deep ravines.”
Monk
asked again, “Qui Tong said, ‘As big as a cat.’ What did he mean?”
Master
said, “Those words said from the mouth – not the monk who met the tiger.”
Monk
asked again, “Tri Kien said, ‘As big as a dog.’ What did he mean?”
Master
said, “This guy seized the opportunity, sweeping all things. But, still
sorry.”
Monk
asked again, “Dear Master, how would you react?”
Master
said, “The dog.”
Monk
asked again, “Nam Tuyen said, ‘That is a tiger.’ What did he mean?”
Master
said, “The heel did not touch the ground.” |
7.
Lại
hỏi:
-
Có ba Thiền sư đi hành cước, trên đường gặp một con cọp,
mỗi vị tránh một bên đi qua, khi ấy là thế nào?
Thầy
đáp:
Gió
thổi ngại gì đám hoa rậm,
Trăng
rơi nào quản đáy khe sâu.
Lại
hỏi:
-
Qui Tông nói: “lớn như con mèo”, ý chỉ thế nào?
Thầy
đáp:
-
Miệng nói chẳng phải mình gặp.
Lại
hỏi:
-
Trí Kiên nói: “lớn bằng con chó”, ý chỉ thế nào?
Thầy
đáp:
-
Lão này dùng được thời cơ, gom hết quét sạch. Nhưng lại
đáng tiếc!
Lại
hỏi: - Thầy thì thế nào?
Thầy
đáp: - Con chó.
Lại
hỏi:
-
Nam Tuyền nói: “đây là con cọp”, ý chỉ thế nào?
Thầy
đáp:
-
Gót chân không chấm đất. |
8.
A
monk asked, “Ven. Huong Nghiem was knowledgeable about the three baskets
of scripture; however, the awakening thing did not become visible. Why?”
Master
said, “Truong Phong held the bamboo staff.”
Monk
asked again, “How about the story ‘Upon hearing a peeble striking a
bamboo tree, the monk suddenly lost all knowledge.’ What did that mean?”
Master
said, “A fisherman lost the golden sewing machine.”
Monk
asked again, “What is the dharma body?”
Master
said, “Next to a pond, two entities were seen; under the moon, three
persons showed delight.”
Monk
asked again, “Dharma body and physical body – are they the same or
different?”
Master
said, “The sword has the name Long Tuyen. The gem has the name Ho Phach.”
|
8.
Có
vị hỏi:
-
Ngài Hương Nghiêm thông ba tạng kinh, vì sao việc ấy chẳng
hiện tiền?
Thầy
đáp:
-
Trường Phòng cầm gậy tre.
Lại
hỏi:
-
“Chọi trúc quên sở tri”, ý nghĩa thế nào?
Thầy
đáp:
-
Lão chài mất thoi cửi vàng.
Lại
hỏi:
-
Thế nào là Pháp thân?
Thầy
đáp:
Bên
ao thấy hai cái
Dưới
trăng vui ba người.
Lại
hỏi:
-
Pháp thân cùng sắc thân là đồng hay khác?
Thầy
đáp:
Gươm
mang hiệu Long tuyền
Ngọc
xưng tên hổ phách. |
9.
A monk asked, “Buddha said, ‘During forty nine years after enlightenment,
I have not said a single word.’ So, where did the twelve divisions of
scripture come from?”
Master
said, “After evaporating from a box, the fragance wants to get back in.
Once the bottle is open, the precious medication wants to cure illness.”
Monk
asked again, “What does the saying ‘Buddha within yourself’ mean?”
Master
said, “If you don’t search for wine, you will find it’s hard to meet
a vase breaker.”
Monk
asked again, “How could I understand?”
Master
said, “In a mansion house, sleeping in a night; on a long river, in the
same ferry to reach other shore.” |
9.
Có
vị hỏi:
-
Thế Tôn nói: “Suốt bốn mươi chín năm, ta chưa từng nói
một chữ.” Vậy mười hai phần giáo từ đâu mà được?
Thầy
đáp:
Hơi
xông khỏi hộp mong về lại,
Thuốc
báu mở bình muốn bệnh tiêu.
Lại
hỏi:
-
Thế nào là Phật của chính mình?
Thầy
đáp:
Chẳng
đến rượu bồ đào
Khó
gặp người đập hũ.
Lại
hỏi:
-
Làm sao lý hội?
Thầy
đáp:
Nhà
lớn một đêm ngủ
Sông
dài chung đò qua. |
Monk
asked again, “What is the mind of the ancient Buddha?”
Master
said, “Saying that there is no beauty in the city, one doesn’t know
that there is a lady of great beauty in a stately home.”
Monk
asked again, “The old sages said, ‘Being mind, being Buddha.”’
Why doesn’t Buddha appear now?”
Master
said, “Prying oysters, you will find pearls though with difficulty. Slitting
fish to search for gems, you only waste your time.”
Monk
asked again, “The old sages said, ‘Could not use mind to know, could
not use consciousness to understand.’ What did that mean?”
Master
said, “The wooden man enters the ocean and sings a song of formlessness.
The stone girl walks through clouds and plays a flute.” |
Lại
hỏi:
-
Thế nào là tâm cổ Phật?
Thầy
đáp:
Trọn
nói khắp thành không quốc sắc
Đâu
hay cửa tía có thuyền quyên.
Lại
hỏi:
-
Cổ nhân nói “tức tâm tức Phật” vì sao Phật không hiện
tiền?
Thầy
đáp:
Phanh
trai tìm ngọc dù khó gặp
Mổ
cá cầu châu uổng công thôi.
Lại
hỏi:
-
“Không thể dùng trí biết, không thể dùng thức hiểu”
thì thế nào?
Thầy
đáp:
Người
gỗ vào biển hát vô sanh
Gái
đá xuyên mây thổi tất lật. |
Monk
asked again, “Thus, that is neither consciousness nor mind?”
Master
said, “Though not seeing the horses, Khong Nhan recognized the one that
could gallop fast to chase the wind. Though not watching the swords, Tiet
Chuc told apart the one that could cut through a feather flying in the
air.”
Monk
asked again , “’When you see a form, recognize the mind.’ What did
that mean?”
Master
said, “While coming to a country of unclothed people, take off your loincloth.
While learning in Ham Dan, don’t forget your motherland.”
|
Lại
hỏi:
-
Thế ấy thì không hiểu cũng không biết?
Thầy
đáp:
Khổng
Nhân chưa đến, truy phong biết
Tiết
Chúc chẳng nhờ, tiệt vũ hay.
Lại
hỏi:
-
“Thấy sắc liền biết tâm”, ý chỉ thế nào?
Thầy
đáp:
Vào
nước lõa thể nên cởi khố
Chớ
học Hàm Đan quên ngọc đào. |
10.
Monk
asked, “Dear Master, what is your family tradition?”
Master
said, “Leisurely, throwing wild fruits and asking monkeys for help; lazily,
fishing at a creek and getting cranes to compete.”
Monk
asked again, “The Patriarch’s intention and the Buddha’s teaching:
are they the same or not?”
Master
said, “Waves and water have different names. When a bud blooms, a flower
appears.”
Monk
asked, “Bodhi and suffering: are they the same or not?”
Master
said, “Taste of salt is in water. Glue color is in paint color.”
Monk
asked again, “What is the karma of birth and death?”
Master
said, “The autumn dews scatter on reed flowers. The nightly snow sprinkles
under the shining moon.” |
10.
Xin
hỏi:
-
Thế nào là gia phong của Thượng Sĩ?
Thầy
đáp:
Nhàn
ném trái rừng kêu vượn tiếp
Lười
câu cá suối khiến hạc tranh.
Lại
hỏi:
-
Tổ ý cùng giáo ý là đồng hay khác?
Thầy
đáp:
Sóng,
nước tên tuy khác
Búp,
nở một đóa hoa.
Lại
hỏi:
-
Bồ-đề, phiền não đồng khác thế nào?
Thầy
đáp:
Vị
muối trong nước
Trong
sắc màu keo.
Lại
hỏi:
-
Thế nào là nghiệp sanh tử?
Thầy
đáp:
Sương
thu lấm tấm phủ hoa lau
Đêm
tuyết tung tăng trời trăng sáng. |
Monk
asked, “Maitreya did not practice concentration and wisdom; why would
he surely become a Buddha?”
Master
said, “When the right season comes, flowers on cherry trees turn red;
however, it may not be springtime, when daisies on flower beds become yellow.”
Monk
asked again, “So, how about sitting Zen and practicing concentration?”
Master
said, “The king steps down from the chariot, and competes against frogs
and toads.”
Monk
asked again, “So, how about neither sitting Zen nor practicing concentration?”
Master
said, “Go boating like Pham Lai, and enjoy rivers and lakes.”
|
Lại
hỏi:
-
Ngài Dật-đa (Di-lặc) không tu định tuệ, vì sao thành Phật
không nghi?
Thầy
đáp:
Đào
đỏ trên cây đúng thời tiết,
Cúc
vàng bên dậu nào phải xuân.
Lại
hỏi:
-
Tọa thiền tập định thì thế nào?
Thầy
đáp:
-
Vua chúa xuống xe chọi ếch nhái.
Lại
hỏi:
-
Chẳng tọa thiền tập định thì thế nào?
Thầy
đáp:
-
Thuyền Phạm Lãi sông hồ vui thú. |
11.
A
monk asked, “The old sages said, ‘If you want to step on the unborn
way, you need to know the root and source.’ What are root and source?”
Master
said, “Searching for source, you could not see a root. Seizing a root,
you could not find a source.”
Monk
asked again, “The sutra says, ‘Emptiness is form; form is emptiness.’
What is that meaning?”
Master
kept silent for a moment, then asked, “Do you understand?”
Monk
said, “I don’t understand.”
Master
said, “Do you have a bodily form?”
Monk
said, “Yes, I have.”
Master
said, “Why do you say that form is emptiness?”
|
11.
Có
vị hỏi:
-
Muốn đạt đường vô sanh, cần phải biết cội nguồn. Thế
nào là cội nguồn?
Thầy
đáp:
Tầm
nguồn chẳng có cội
Bám
cội cũng không nguồn.
Lại
hỏi:
-
Trong kinh nói: “không tức là sắc, sắc tức là không”,
ý chỉ thế nào?
Thầy
im lặng giây lâu, hỏi:
-
Hiểu chăng?
Thưa:
-
Chẳng hiểu.
Thầy
hỏi:
-
Ông có sắc thân không?
Thưa:
-
Có.
Thầy
bảo:
-
Sao nói sắc tức là không? |
Master
continued, “Do you see whether emptiness has an appearance?”
Monk
said, “No.”
Master
said, “So, why do you say that emptiness is form?”
Monk
asked again, “Finally, how are they?”
Master
said, “Originally, form is not emptiness. Originally, emptiness is not
form.”
Monk
bowed.
Master
said, “Listen to my poem here.
Form
is emptiness; emptiness is form.
All
Buddhas of the three times say that for convenience.
Originally,
emptiness is not form; originally, form is not emptiness.
Shining
bright, the nature neither gains nor loses.”
Katsu!
|
Thầy
hỏi tiếp:
-
Ông thấy không (hư không) có tướng mạo chăng?
Thưa:
-
Không.
Thầy
bảo:
-
Sao nói không tức là sắc?
Lại
hỏi:
-
Rốt cuộc thế nào?
Thầy
đáp:
Sắc
vốn không không
Không
vốn không sắc.
Vị
Tăng lễ tạ.
Thầy
bảo:
-
Nghe tôi nói kệ:
Sắc
tức là không, không là sắc,
Ba
đời Như Lai phương tiện đặt.
Không
vốn không sắc, sắc không không
Thể
tánh sáng ngời không được mất.
Hét! |
Koan
Study |
Tụng
Cổ |
There
were thirteen koans presented in this book. Mostly, each one had three
parts: initially, Master Tue Trung read aloud some lines from a sutra or
a Zen anecdote; secondly, he said some commentary words or gave a gesture;
and lastly, he composed a poem accordingly.
In
Vietnam these days, koan practice is taught somehow different from the
approach that Tue Trung showed in this book. The monasteries influenced
by the late Zen Master Duy Luc now make koan study as their core practice,
but mostly with the huatou method in which the practitioner keeps watching
the mind stream being blocked by a great doubt. In dozens of monasteries
influenced by the well-known Zen Master Thanh Tu, who has revived the 700-year-old
Truc Lam Zen School to become the largest Zen School in Vietnam now, the
koan study is taught alongside scriptures and other practices.
|
Có
mười ba công án ghi lại trong sách này. Hầu hết, mỗi công
án có ba phần: phần đầu, ngài Tuệ Trung đọc lên vài dòng
từ kinh điển hay kể một giai thoại Thiền; tiếp theo, ngài
nói vài lời bình phẩm hay làm một động thái nào đó; và
sau cùng, ngài làm một bài tụng thích hợp.
Tại
Việt Nam hiện nay, pháp tu công án được dạy có khác với
cách mà ngài Tuệ Trung hiển lộ trong sách này. Các thiền
viện ảnh hưởng bởi cố Thiền Sư Duy Lực hiện dùng công
án làm pháp tu chính, nhưng hầu hết với cách tham thoại đầu
trong đó hành giả nhìn vào dòng tâm đang bị một đại nghi
tình ngăn trở. Tại hàng chục thiền viện ảnh hưởng bởi
vị Thiền Sư nổi tiếng Thanh Từ, người đã hồi phục dòng
Thiền Trúc Lâm có từ 700 năm trước để trở thành dòng
Thiền lớn nhất VN bây giờ, công án được dạy bên cạnh
kinh điển và các pháp hành khác.
|
How
could we enter the koan practice?
All
the comments Tue Trung gives for the thirteen koans in this book have only
turned them into gateless mazes; however, Zen masters say that koan practice
is a powerful tool to help practitioners go beyond birth and death.
Surely,
we can not reason with birth and death; they are not far apart from us.
They are one with us; birth and death are one with us.
Because
you should not reason with koans, the practice requires neither words nor
thoughts. That means that before handling a koan, you should be familiar
with some meditation methods that would help to calm your mind first. In
case you feel it’s hard to calm your mind, you are cordially invited
to read the book The Teachings From Ancient Vietnamese Zen Masters. (link:
http://thuvienhoasen.org/ZenAncientMasters)
|
Chúng
ta có thể tham công án như thế nào?
Tất
cả lời bình ngài Tuệ Trung nói trong mười ba công án ở
sách này chỉ biến chúng thành các mê lộ không cửa ngõ;
tuy nhiên, các Thiền Sư nói rằng tham công án là một công
cụ mãnh liệt để giúp hành giả vượt qua sinh tử.
Chắc
chắn là chúng ta không thể lý luận với sinh tử; chúng không
tách rời khỏi chúng ta. Chúng là một với ta; sinh và tử
là một với chúng ta.
Bởi
vì bạn không nên lý luận với công án, pháp này không dùng
tới ngôn ngữ hay niệm tưởng. Nghĩa là, trước khi bạn tham
một công án, bạn nên quen thuộc với một số phương pháp
thiền định có thể giúp giữ cho tâm bạn lặng lẽ trước
đã. Trường hợp bạn cảm thấy khó bình tâm, xin trân trọng
mời bạn vào đọc cuốn sách song ngữ này: The Teachings From
Ancient Vietnamese Zen Masters. (link: http://thuvienhoasen.org/ZenAncientMasters)
|
Buddha
once said, “Nothing should be clung to.” So, why koan? The koan practice
doesn’t give you anything to grasp or possess; on the contrary, it just
a means to strip the mind to the essence. And the essence is truly the
nonself.
How
could we say about Nirvana -- the state that Buddha referred to as unborn,
unageing, unmade, and undying?
How
could we think about the unthinkable, and speak about the unspeakable?
In koan practice, when all thoughts and words could not arise in your mind,
you are facing directly to the unthinkable and unspeakable.
Now,
as a reader, you could enjoy the koan just like a cup of tea. A sip, then
a sip. Just keep feeling only, and think nothing. If a thought arises while
you are drinking, you would lose the taste of tea. Let the cup of tea become
one with you, and let the koan be you. Enjoy the reading.
|
Đức
Phật một lần nói, “Đừng trụ vào bất cứ gì hết.”
Vậy thì, sao lại công án? Pháp tham công án không trao cho bạn
bất cứ gì để cầm nắm hay sở hữu; ngược lại, nó chỉ
là một phương tiện để gạn tâm cho tới tận tự tánh.
Và tự tánh thực sự là vô ngã.
Làm
sao chúng ta có thể nói về Niết Bàn – trạng thái mà Đức
Phật nhắc tới như là không hề được sanh ra, không già
lão, không được tạo ra, và không hề chết đi?
Làm
sao chúng ta có thể nghĩ về cái bất khả tư nghị, và nói
về các bất khả ngôn thuyết? Trong pháp tham công án, khi tất
cả lời và niệm không thể dấy lên trong tâm, bạn lúc đó
đang trực diện với cái bất khả tư nghị và bất khả ngôn
thuyết.
Bây
giờ, là một độc giả, bạn có thể thưởng thức công án
như uống một tách trà. Một hớp, rồi một hớp. Chỉ cứ
giữ cảm thọ thôi, và không nghĩ ngợi gì hết. Nếu một
niệm dấy lên trong khi bạn uống, bạn có thể lạc mất vị
trà. Hãy để tách trà trở thành một với bạn, và hãy để
công án là bạn. Xin mời đọc và thưởng thức.
|
1.
Dharmas of Birth and Death
Raising
case:
Parinirvana
Sutra says, “All deeds are impermanent; they are dharmas of birth and
death.”
Tue
Trung commented, “What
is brought into existence, and what ceases to exist?”
Poem:
All
deeds are impermanent;
they
are dharmas of birth and death.
The
rain showers over the three realms;
the
wind blows on all ten directions.
The
enlightened and the unenlightened don’t stay together; the dragons and
the snakes don’t mix.
All
deeds are impermanent; all are emptiness.
Watch
the mind of birth and death, and see who is asking and replying.
If
I see the old Gautama with chilly body, I will give him a kick at his waist.
Aha!
If
you haven’t seen yet the warm colors of the spring, just watch the cherry
flowers bloom.
|
1.
Pháp Sanh Diệt
Cử:
Kinh
Niết-bàn nói:
Các
hạnh vô thường
Là
pháp sanh diệt.
Thầy
nói:
-
Cái gì sanh diệt?
Tụng:
Các hạnh vô thường
Là pháp sanh diệt.
Ba cõi mưa mịt mù
Mười phương gió vi vút.
Phàm thánh chẳng ở chung
Rắn rồng không lẫn lộn.
Các hạnh vô thường tất cả không
Tâm sanh diệt kia ai hỏi đáp?
Nếu gặp lão Cồ-đàm thân cóng lạnh
Chưa khỏi ngang hông cho một đạp.
Chao!
Không thấy màu xuân ấm
Hay xem đào lý hoa. |
2.
Nirvana is Blissful
Raising
case:
Cease
the cycle of birth and death;
blissful
are those who enter the complete extinction.
Tue
Trung commented, “Why
did Uyen Minh raise eyebrows?”
Poem:
Cease
the cycle of birth and death;
blissful
are those who enter the complete extinction.
When
birds get tired, they rest on a reed bed.
When
fish feel fatigued, they lie on a river bottom.
I
don’t mind when my body gets ill; I just feel sorry for my hands tired
of mixing herbal drugs.
To
pass the one-log bridge, don’t carry a heavy burden; upon arriving home,
stop asking for any path
and
be free from the worry of falling down.
In
case you are still on the path, learn from the old sages and never stop.
Oh!
You
could never come to the brook Vo Lang, if you don’t have a passion to
pass the reed beds.
|
2.
Tịch Diệt Vi Lạc
Cử:
Sanh diệt diệt rồi
Tịch diệt là vui.
Thầy
nói: - Uyên
Minh châu mày làm gì?
Tụng:
Sanh diệt diệt rồi
Tịch diệt là vui.
Chim mỏi đậu khóm lau
Cá mệt dừng đáy nước.
Chẳng ngại thân nhuốm đau
Chỉ e tay chế thuốc.
Đừng đeo mang gánh nặng
Đi qua cầu một cây.
Đến nhà thôi thưa hỏi
Từ đâu lại sẩy chân.
Muôn một không được dừng
Như trước xem mưu lược.
Ối!
Nếu chẳng nhân mê bờ lau lách
Đi càn được đến suối Võ Lăng. |
3.
Contemplating Buddha
Raising
case:
Vimalakirti
Sutra says, “Contemplate the true form of the body; just like that, contemplate
Buddha.”
Tue
Trung smiled.
Poem:
Contemplate
the true form of the body;
just
like that, contemplate Buddha.
Searching
for a needle that was dropped on the ground, you are now turning your face
up toward the sky.
You
had not an inch of brain originally;
you
now have rampantly impure thoughts.
Having
not been tied originally, you now want to be tied;
having
not had a shackle initially, you now want one.
A
tiger is sitting; see that’s truly a sitting tiger.
A
dragon is sleeping; see that’s truly a sleeping dragon.
If
you want to know the body and Buddha, just observe the root: planting a
lotus seed, you later will have a red lotus flower.
The
sun rises over the ocean; only when you rub the eyes, you will see
the sun is moving.
|
3.
Quán Phật
Cử:
Kinh
Duy-ma nói:
Quán thật tướng của thân
Quán Phật cũng như vậy.
Thầy
nở nụ cười.
Tụng:
Quán thật tướng của thân
Quán Phật cũng như vậy.
Tìm kim rơi đất
Ngửa mặt xem trời.
Xưa kia không tấc dạ
Ngày nay lỗi bời bời.
Không trói lại cầu trói
Không ràng lại đến ràng.
Cọp ngồi thật cọp ngồi
Rồng ngủ là rồng ngủ.
Muốn biết thân cùng Phật
Trồng ngó nẩy sen hồng.
Gương ngọc tròn vành lên góc biển
Chỉ nhân ấn mắt có đổi dời. |
4.
Neither Born Nor Destroyed
Raising
case:
Avatamsaka
Sutra says, “The Buddhas appear constantly before the eyes of those who
understand that all things are neither born nor destroyed.”
Tue
Trung commented, “Watch! Watch!”
Then
continued, “Loudly tell them to keep silent. Reject the cakes, eat the
flour.”
Katsu!
Poem:
Buddha
used his tongue to deceive sentient beings.
He
walked alone, while all others slept soundly and dreamed deeply despite
the night was almost over.
At
the eastern gate, the gong sounded and ushered the morning in.
|
4.
Chẳng Sanh Chẳng Diệt
Cử:
Kinh
Hoa Nghiêm nói:
Tất
cả pháp chẳng sanh
Tất
cả pháp chẳng diệt
Nếu
hay hiểu như thế
Chư
Phật thường hiện tiền.
Thầy
nói:
-
Xem ! Xem!
Lại
nói:
Lớn
giọng bảo im
Bỏ
bánh ăn bột.
Hét!
Tụng:
Đầu
vàng (Phật) khua lưỡi gạt chúng sanh
Chốn
chốn ngủ say, dạo một mình.
Chẳng
quản đêm tàn còn mộng mị
Đinh,
đông cửa phượng giục tàn canh.
|
5.
The First, The Second
Raising
case:
A
monk asked Zen Master Van Tue, “Everybody assembled. What should we discuss?”
Zen
Master Van Tue said, “The introduction chapter, the first.”
Tue
Trung commented, “If
the second, still okay.”
Poem:
Raise
the introduction chapter, the first;
see
the equality, neither high nor low.
The
enlightened see all things as neither real nor unreal. The unenlightened
worry about losing and gaining.
The
wooden man dances the music of thac-chi.
The
stone girl plays on her flute a song of tat-lat.
Do
you want to understand this meaning?
--
Prajna Paramita. |
5.
Thứ Nhất, Thứ Nhì
Cử:
Tăng
hỏi Thiền sư Vạn Tuế: Đại chúng nhóm họp, cùng bàn việc
gì? Sư đáp: Phẩm tựa thứ nhất.
Thầy
nói:
-
Thứ nhì cũng được.
Tụng:
Nói phẩm tựa thứ nhất
Trên dưới không đồng bậc.
Người trí không thật hư
Kẻ mê sanh được mất.
Người gỗ múa thác chi
Gái đá thổi tất lật.
Muốn tìm rõ ý này
Bát-nhã ba-la-mật.
|
6.
Buddha Nature
Raising
case:
A
monk asked Zen Master Truong Sa Canh Sam, “After an earthworm is cut
in two pieces, each half moves independently. Which half does the Buddha
nature reside in?”
Truong
Sa said, “Moving and not moving – what is that realm?”
Tue
Trung commented, “Both sides don’t
move; only your side moves.”
Poem:
An
earthworm is cut in two pieces.
Who
knows why each half is moving?
Facing
the question of Buddha nature is really hard.
Don’t
turn away from the guy who opened his heart to show the six turtles hiding
inside.
|
6.
Phật Tánh
Cử:
Tăng
hỏi Thiền sư Cảnh Sầm ở Trường Sa: “Con trùn chặt làm
hai đoạn, đoạn nào cũng cử động, vậy Phật tánh ở đoạn
nào?” Trường Sa đáp: “Động cùng chẳng động là cảnh
giới gì?”
Thầy
nói:
Hai
bên không động,
Động
ở bên ông.
Tụng:
Con trùn chặt đứt làm hai khúc
Mỗi khúc lăng quăng, có ai biết.
Hỏi ra Phật tánh toàn khó thay
Cô phụ phanh lòng giấu sáu rùa.
|
7.
Burning the Portrait
Raising
case:
A
monk drew a portrait of Zen Master Trieu Chau, and presented it as an offering
to him.
Trieu
Chau said, “Now tell me. Does it look like me? Doesn’t it look like
me? If it looks like me, beat me to death; if it doesn’t, burn it to
ashes.”
The
monk stayed silent.
Tue
Trung commented, “So
much wasteful!”
Poem:
On
the precious paper, the brush tip
vaguely
draws the original body.
Beating
to death, or burning to ashes?
Very
few beings on heaven and earth could do that.
|
7.
Đốt Bức Chân Dung
Cử:
Thiền
sư Tùng Thẩm ở Triệu Châu. Có vị Tăng vẽ bức chân dung
của Sư đem đến trình. Sư bảo: Hãy nói giống tôi không
giống tôi? Nếu giống tôi thì đánh chết lão Tăng đi. Nếu
không giống tôi thì đốt quách bức họa đi. Vị Tăng lặng
câm.
Thầy
nói:
-
Đều là phí công.
Tụng:
Mũi nhọn bút lông khuôn giấy báu
Thầm vẽ như nhiên thân bản lai.
Dù cho đánh chết, đem thiêu rụi
Thượng giới trần gian có mấy ai.
|
8.
The Mirror
Raising
case:
Qui
Son wrapped a mirror and sent it to Nguong Son. After receiving the mirror,
Nguong Son took it to the dharma hall, raised it high and asked the monks,
“Reply me. Is this Qui Son’s mirror, or Nguong Son’s mirror? If nobody
can reply, I will smash the mirror.”
Nobody
could answer.
Nguong
Son smashed it into pieces.
Tue
Trung commented, “Still threatened by Qui
Son disaster.” After a pause, Master continued,
“That is to follow the small deeds and turn away the great vehicle.”
Poem:
The
precious mirror is wrapped; however, its front surface is still open out
there. All things, beautiful or ugly, are shown themselves in the mirror.
Don’t break it and turn away from the good intention. Just keep it, and
let it shine freely.
|
8.
Tấm Gương
Cử:
Qui
Sơn gói một tấm gương gởi Ngưỡng Sơn. Ngưỡng Sơn thượng
đường đưa lên bảo: “Hãy nói, đây là gương Qui Sơn, là
gương Ngưỡng Sơn? Có người nói được thì không đập bể.”
Chúng không nói được. Ngưỡng Sơn đập nát tấm gương.
Thầy
nói:
-
Chưa khỏi cái họa Qui Sơn.
Lại
tiếp:
-
Theo hạnh nhỏ mà bỏ thừa lớn.
Tụng:
Gương báu gói niêm mặt hướng tiền
Đưa lên đẹp xấu tự hiện nguyên.
Đập đi nỡ phụ ý nung nấu
Chỉ nhận sáng trong treo tự nhiên.
|
9.
Honor and Dishonor
Raising
case:
Lao
Tzu said, “Honor and dishonor – both are fearful.”
Tue
Trung commented, “A skillful hand paints
thousand things. In the mind, ten thousand sorrows are blooming.”
Poem:
When
it’s cold, put on your jacket; hot, take it off; neither cold nor hot,
who knows what?
Watch
the willows and flowers in the royal garden.
Don’t
trash the four seasons for searching only the spring. |
9.
Vinh nhục
Cử:
Lão
Tử nói: Vinh nhục đều sợ.
Niêm:
Tay khéo vẽ nên ngàn sự vật
Tâm này nẩy nở muôn mối sầu.
Tụng:
Lạnh thì mặc áo, nực cởi ra
Không lạnh không nực, ai biết mà.
Chỉ xem liễu ngự hoa cung sắc
Đâu chỉ tìm xuân bỏ bốn mùa.
|
10.
Prostration to Buddha
Raising
case:
Zen
Master Lam Te visited the head monk of a Buddhist tower. The head monk
asked, “Prostrating to the Buddha first, or to the Patriarch first?”
Lam
Te said, “Prostrating to neither Buddha nor Patriarch.”
The
head monk asked, “Elder monk, do you have any grievance against the Buddha
and Patriarch?”
Lam
Te shook his sleeves, and walked out.
Tue
Trung commented, “The
head of the tiger is already ridden, but its whiskers could not be touched.”
Poem:
Once
shaking his sleeves, Lam Te walked out leisurely. The head monk looked
with eyes wide open, and could not understand. Ultimately, prostrate to
neither Buddha nor Patriarch. The light of autumn shines into the creek,
and reflects the jewels brightly.
|
10.
Lễ Phật
Cử:
Thiền
sư Lâm Tế đến thăm chủ tháp. Chủ tháp hỏi: “Lễ Phật
trước hay lễ Tổ trước?” Lâm Tế đáp: “Tổ Phật đều
chẳng lễ.” Chủ tháp hỏi: “Tổ Phật cùng Trưởng lão
có oán thù gì mà chẳng lễ?” Lâm Tế liền phủi áo đi
ra.
Thầy
nói:
Được cỡi đầu cọp
Chẳng vuốt râu hùm.
Tụng:
Một lần phủi áo thong thả đi
Chủ tháp trợn trừng chẳng liễu tri.
Phật, Tổ cùng đều không lễ
Thu quang khe sáng ngọc rạng ngời.
|
11.
The Donkey Ahead
Raising
case:
Tran
Ton Tuc asked a monk, “Where do you come from?”
The
monk stared at Tran Ton Tuc with eyes wide open.
Tran
Ton Tuc then said, “You, the guy who walked with a donkey ahead and a
horse behind. Say a sentence.”
The
monk stayed silent.
Poem:
[While
walking in the cycle of life,] with a donkey ahead and a horse behind,
don’t move crisscross. How about when you are kicked by a donkey and
stomped by a horse? In a dream last night, someone asked that question.
The two dead bodies were buried in one same deep tomb.
|
11.
Lừa Trước
Cử:
Trần
Tôn Túc hỏi vị Tăng: Ở đâu đến? Vị Tăng trợn mắt nhìn
Sư.
Sư
nói:
Kẻ
lừa trước ngựa sau
Nói
thử một câu xem?
Vị
Tăng lặng câm.
Tụng:
Ngựa sau lừa trước chớ ngược ngang
Lừa đá ngựa giày lại thế nào?
Đêm trước trong mơ người ướm hỏi
Hai thây chôn dưới một mồ sâu.
|
12.
Prostation to Students
Raising
case:
Zen
Master Canh Thong, the abbot at Hoac Son, was asked by a layman, “What
is the core meaning of Buddhism?”
Canh
Thong made a prostration. The layman asked, “Why do you, a monk, prostrate
to a layman?” Canh Thong said, “You should hear that we have to respect
the students.”
Tue
Trung commented, “Yes,
aye and yeah. How far apart among them?”
Canh
Thong then asked the monk, “Where do you come from?” The monk raised
high his sitting mat.
Canh
Thong said, “Head of a dragon, tail of a snake.”
Tue
Trung commented, “The
moon’s reflection is not the living way of this one family.”
The
monk then asked Canh Thong, “What is a Buddha?”
Canh
Thong hit the monk. The monk hit back.
Canh
Thong said, “You hit me within morality. I hit you without morality.”
The monk stayed silent. Canh Thong told him to leave.
Tue
Trung commented, “When
one side uses a violent army, it would be meaningless. When one side sets
a chicken-baited trap to catch foxes, the puppy would offend the tiger.”
Poem:
The
military general lost the three battles. When the king gave an order, the
six countries returned to peace. A war just ended, and a thousand spears
were just laid down; then again, ten thousand horses neighed loudly in
the autumn. |
12.
Lễ bái đệ tử
Cử:
Thiền
sư Cảnh Thông về sau trụ trì ở Hoắc Sơn có cư sĩ đến
hỏi: “Thế nào là đại ý Phật pháp?” Sư liền lễ bái.
Cư sĩ nói: “Hòa thượng vì sao lễ người thế tục?” Sư
nói: “Ngươi chẳng nghe nói tôn trọng đệ tử sao?”
Thầy
nói:
Vâng,
dạ và ừ
Cách
nhau bao nhiêu?
Lại
Cảnh Thông hỏi vị Tăng: “Từ đâu đến?” Vị Tăng đưa
tọa cụ lên. Sư nói: “Đầu rồng đuôi rắn.”
Thầy
nói: “Bóng
trăng không phải là sanh kế một nhà.”
Lại
vị Tăng hỏi Cảnh Thông: “Thế nào là Phật?” Sư liền
đánh. Vị Tăng đánh lại. Sư nói: “Ông đánh ta có đạo
lý, ta đánh ông không đạo lý.” Vị Tăng lặng câm. Sư liền
đuổi ra.
Thầy
nói:
Một
bên dùng bạo binh, sẽ vô nghĩa vậy,
Một
bên đem gà bẫy chồn, chó con chạm cọp.
Tụng:
Tướng quân ba trận chẳng thành công
Hoàng đế lệnh truyền sáu nước xong.
Vừa buông ngàn giáo trận chiến dứt
Lại nghe muôn ngựa tiếng thu vang. |
13.
Asking to give a dharma talk
Raising
case:
A
nun came to see Zen Master Dam Khong, and asked him to let her give a dharma
talk. Dam Khong said, “Women should not give dharma talks.”
The
nun said, “An eight-year-old dragon girl became a Buddha. So!”
Dam
Khong said, “That dragon girl had the power to transform in eighteen
ways. I want to see if you can transform just once?”
The
nun said, “Able to transform are only the foxes that have become evil
spirits.” Dam Khong hit and told her to leave.
Tue
Trung commented, “Right
is right. But still stuck in a one-way path.”
Poem:
Those
who hold or drop a basket are not only the ones who love the profound teachings
and want a dharma talk.
To
raise the core meaning, hit and expel the wild fox.
Previously,
three and three; afterward, three and three.
-
THE END -
|
13.
Xin thuyết pháp
Cử:
Hòa
thượng Đàm Không có vị Ni đến xin phép khai đường thuyết
pháp. Ngài nói: “Hàng Ni phụ nữ không nên khai đường.”
Ni thưa: “Long nữ tám tuổi thành Phật, là sao?” Sư bảo:
“Long nữ có mười tám pháp biến hóa, ngươi biến một pháp
cho lão tăng xem?” Ni thưa: “Biến được chỉ là loài chồn
thành tinh.” Sư liền đánh đuổi ra.
Thầy
nói:
-
Phải thì phải, còn kẹt một mối.
Tụng:
Thương thay diệu pháp muốn bàn huyền
Đâu chỉ cầm lan (giỏ) hay buông lan (giỏ)
Đánh đuổi hồ tinh là chỉ yếu
Trước ba ba sau lại ba ba.
|
02-27-2008
04:34:23
|