Chúng
ta đã nói về sự tu tập Giới-Định-Huệ giúp cá nhân có
được một nhân cách thật sự, mang tâm tính thật sự của
một con người, và có trí tuệ, trở thành người cao thượng
hơn người thường. Khi tu tập có kết quả như vậy, bạn
nên thúc đẩy người khác tu tập để có kết quả như mình.
Phẩm giá cả hai được nâng cao. Bạn trở thành gương mẫu
cho người khác noi theo. Bạn luôn luôn đề cao sự tu tập.
Bạn trở nên người bạn đạo lý tưởng cho xã hội và giúp
người khác cũng trở thành người bạn đạo lý tưởng. Nếu
tất cả cá nhân trong thế giới đều được như vậy, tất
cả đều là bạn lành với nhau thì cuộc đời này sẽ êm
đẹp, dù rằng tất cả chúng ta đang nổi trôi trong luân hồi
vô tận
Sống
có giới hạnh là tự thắng mình. Tự thắng mình để được
trong sạch là chiến thắng tốt hơn chiến thắng để được
địa vị, quyền lực, công danh, vật chất, hay các chiến
thắng dùng đến vũ khí: Bằng sự tu tập để tự thắng
được mình, bạn trở nên một người bạn đạo tốt đem
sự an vui hạnh phúc cho gia đình, xã hội, quốc gia và thế
giới. Điều này không thể ước muốn suông thôi mà có được.
Bây giờ chúng ta tiếp tục bàn về bài kinh “Phát Triển
Tâm Linh”, sau đó giải thích ý nghĩa theo hai khía cạnh lý
thuyết và thực hành.
Khuynh
hướng chung của con người là chú trọng sự phát triển vật
chất mà bỏ quên sự phát triển đạo đức. Muốn cho cuộc
sống được an vui hạnh phúc, cần phải tu tập Giới-Định-Huệ
để rèn luyện bản thân, tự thắng được mình. Nếu không
như vậy, sẽ không có được an vui hạnh phúc. Nếu chỉ ước
muốn suông sao cho mình và mọi người được an vui, mà không
thực hành theo một phương pháp thích nghi có hiệu quả, thì
chỉ có ước muốn mà không có lợi ích cụ thể nào cả.
Bao
lâu chưa tu tập Giới-Định-Huệ, không thực hành thiền Tứ
Niệm Xứ để phát triển trí tuệ, bạn vẫn còn chấp vào
thân tâm này nên dính mắc hai tà kiến dục thủ, chấp giữ
ngũ dục, và kiến thủ, gồm tà kiến về linh hồn và Thượng
Đế. Nếu chỉ ước suông sao cho loại trừ được hai loại
chấp thủ này thì không bao giờ thực hiện được. Đức
Phật dạy như sau:
“Này
các Tỳ Khưu, Tỳ Khưu không tự mình cố gắng phát triển
tâm mình bằng thiền tập, sinh khởi ước muốn “Mong rằng
tâm tôi được giải thoát khỏi các lậu hoặc, không có chấp
thủ!.” Tuy vậy, tâm vị nầy cũng không giải thoát khỏi
các lậu hoặc, không có chấp thủ. Vì cớ sao? Phải nói rằng
vì vị ấy không có tu tập. Không tu tập cái gì?. .
Theo
nội dung đoạn kinh vừa qua, nếu chỉ ước suông mà không
tu tập theo một phương pháp đúng đắn thì không thể khắc
phục được hai loại chấp giữ này: dục thủ và kiến thủ.
Và, nếu không tu tập theo phương pháp đúng đắn sẽ không
mang lại kết quả. Ở đây, Đức Phật đặt vấn đề, sau
đó nêu lên câu hỏi, và chính ngài giải đáp. “Vì cớ sao?
Phải nói rằng vì vị ấy không có tu tập. Không tu tập cái
gì?..”
Ngài
dạy rằng, cần phải tu tập 37 Phẩm Trợ Đạo, đó là: (1)
Tứ Niệm Xứ, (2) Tứ Chánh Cần, (3) Tứ Như Ý Túc, (4) Ngũ
Căn, (5) Ngũ Lực, (6) Thất Giác Chi, và (7) Bát Chánh Đạo.
Do
vậy, vì không tu tập bảy nhóm này để phát triển những
gì cần phát triển nên tâm không thoát khỏi dục thủ và
kiến thủ. Do đó, mỗi khi tiếp xúc với sự vật qua lục
căn, tâm bị ô nhiễm xâm nhập các căn, phát sinh sự dính
mắc, ưa ghét, tham sân hay tin vào linh hồn, Thượng Đế. Vì
không chánh niệm, nên không hiểu được bản chất của các
hiện tượng. Vô minh chế ngự tâm qua hai hình thức: không
hiểu biết và hiểu biết sai.
Đức
Phật còn dùng thí dụ gà ấp trứng để cho thấy ước muốn
suông không tạo kết quả. “Ví như, này các Tỷ-kheo, có
tám, mười hay mười hai trứng gà, không được con gà mái
ấp nằm đúng cách, không được ấp nóng đúng cách, không
được ấp dưỡng đúng cách. Dầu cho con gà mái ấy khởi
lên ý muốn. "Mong rằng những con gà con của ta, với chân
móng và đỉnh đầu, hay với miệng và mỏ, sau khi làm bể
vỏ trứng, được sanh ra một cách an toàn. Tuy vậy, các con
gà con ấy không có thể, với chân, móng, đỉnh đầu hay với
miệng và mỏ, sau khi làm bể vỏ trứng, được sanh ra một
cách an toàn!”
Trong
đoạn kinh này cho thấy nếu chính tự thân gà không lo ấp,
không lo làm những gì cần làm, không ấp đúng cách, mà chỉ
ước suông mong cho trứng nở thành gà con, thì không bao giờ
có được. Cũng vậy, đối với hành giả, nếu tự mình không
tu tập để trở nên người bạn lành, cũng như không thúc
giục người khác tu tập để trở nên người bạn lành, để
tạo được thế giới an vui, dù ước muốn có nhiều mấy
cũng không thể nào thành sự thật. Không tu tập, sẽ tiếp
tục chấp vào dục thủ và tà kiến thủ, không thể nào xóa
bỏ được những ô nhiễm này.
Đa
số con người đều tin rằng, đời sống cá nhân sẽ được
nâng cao qua sự phát triển về vật chất, khoa học kỹ thuật,
y tế, xã hội, hay chánh trị v.v.. Dù rằng các sự phát triển
thế tục này có làm cho con người thăng tiến hơn, nhưng chúng
không tạo được hòa bình và an ninh cho thế giới. Cho dù
làm việc miệt mài ngày đêm, bỏ nhiều thì giờ vào nghiên
cứu và phát triển, làm cho quốc gia này giàu mạnh, phát triển
hơn quốc gia khác, nhưng vẫn không giúp được các vấn đề
tâm thần như căng thẳng, lo âu, sợ hãi, thất vọng, v.v...Dù
đạt được cuộc sống cao về vật chất, nhưng vẫn chưa
đạt được mục đích tối thượng mong muốn, con người
vẫn còn bị đau khổ bởi các vấn đề tâm thần, những
bệnh tật của tâm, không dễ gì giải quyết được. Các
thành tựu về khoa học kỹ thuật, y học, vẫn chưa đưa ra
giải pháp bảo đảm nào cho các vấn đề này.
Trong
dịp trao đổi giữa một khoa học gia người Anh và một viên
chức tòa Đại sứ người Á châu về các vấn đề xã hội
tôn giáo, vị khoa học gia này nói rằng, sau thế chiến thứ
hai, Anh quốc tập trung vào việc tìm tòi sáng chế để phát
triền khoa học kỹ thuật. Vì phải vận dụng trí óc quá
nhiều, làm việc với các vấn đề khoa học ngày một thêm
phức tạp, nên làm cho các khoa học gia phải dùng đến thuốc
an thần. Vì chỉ chuyên về khoa học kỹ thuật, nên các vị
này thấy bối rối không biết làm sao giúp được cho chính
họ khỏi các vấn đề căng thẳng, lo âu, thuộc về tâm thần
này. Họ tìm đến sự thực hành theo Ấn Độ Giáo, thực
tập yoga, nhưng thấy rằng yoga chỉ đem lại giải pháp tạm
thời mà thôi. Đến khi nghiên cứu Phật Giáo, mới thấy rằng
phương pháp thực hành của Đức Phật là thực tế, cụ thể.
Sau khi thực hành, họ thấy rất lợi ích, nên tin rằng đây
mới là giải pháp đúng đắn mà họ mong tìm. Đây chỉ là
nhận xét riêng của cá nhân vị khoa học gia này. Tôi được
nghe kể lại từ vị viên chức tòa Đại sứ, người trao
đổi với vị khoa học gia nọ.
Cách
đây 10 năm, khi hướng dẫn khóa thiền ở Yucca Valley, thuộc
Califomia, Sư Cả nói rằng xứ này giống như cõi chư thiên,
chỉ có bấm nút thôi là có đủ thứ. Một thiền sinh nói
với Sư Cả “Bạch Sư, sự thật là chúng con bị khổ vì
dù ở trong phòng điều hòa mát mẻ, nhưng chúng con luôn luôn
cảm thấy tim mình nóng như lửa.”
Do
đó, các bạn thấy rằng ở quốc gia này, người ta cố gắng
phát triển khoa học kỹ thuật nhằm nâng cao cuộc sống cho
con người, nhưng chỉ có hiệu quả ở bên ngoài thân này,
còn trong tâm, con người vẫn còn bị lửa phiền não tham sân
si, đốt cháy ngày đêm.
Ở
Thiền Viện Hse Min Gon, Panditarama Forest Center, Miến Điện,
sau khi tham dự khóa thiền dài hai tháng, trước khi về nước,
một thiền sinh đã nói như sau: “Bây giờ, con mới sống
được an vui hạnh phúc, và biết cách sống sao cho được
an vui hạnh phúc, cũng như con đã biết được nơi an trú thật
sự để có an vui hạnh phúc. Con thấy rằng, Miến điện là
quốc gia tốt nhất, có đủ điều kiện tốt đẹp cho sự
thực hành thiền Minh Sát.” Đây là những nhận xét sau khóa
thiền, phát xuất từ kết quả thiền tập và phản ảnh trung
thực tâm của thiền sinh.
Một
câu chuyện khác, Sư muốn kể thêm. Sau khi đến Thiền Viện
này được bảy ngày, có một gia đình Phật tử gồm hai vợ
chồng và ba người con, từ Oakland đến thăm Sư. Lúc trước,
hai vợ chồng có đến hành thiền tại trung tâm của Sư. Người
chồng tu được 1 tháng, phải về trước, người vợ ở lại
tu 3 tháng, đạt được kết quả tốt, và rất cảm kích Giáo
Pháp. Thời gian sau, họ có được ba đứa con, lớn nhất 16,
14, và 9 tuổi. Lần nào gặp, họ luôn nói rằng các cháu rất
ngoan ngoãn hiền lành. Cả hai vợ chồng đều tin rằng đây
là kết quả có được từ thiền tập. Do cha mẹ thực hành
thiền Minh Sát, có được giới hạnh, tâm tánh thiện lành,
nên họ tạo được ảnh hường thiện lành này cho các con
của họ. Họ mới đúng là người bạn đạo lý tưởng cho
gia đình và con cái.
Thế
nên, muốn có được một cuộc sống an vui hạnh phúc, trước
hết bạn cần tu tập để trở nên người bạn đạo lý tưởng.
Nhờ vậy, bạn giúp được những người trong gia đình bạn
trở thành những bạn đạo lý tưởng. Giống như hạt giống
tốt sẽ tạo cây tốt. Là cha mẹ, bạn tu tập theo Giáo Pháp,
con bạn sẽ là những người tốt, cũng như trong quan hệ thầy
trò, hễ thầy tốt thì trò tốt.
Tóm
lại, khoa học kỹ thuật giúp cải thiện cuộc sống vật
chất đem lại hạnh phúc cho thân, nhưng không đem lại được
hạnh phúc cho tâm. Muốn tạo an vui hạnh phúc cho chính mình,
trước hết hãy tự mình tu tập theo Tam Học, Giới-Đinh-Huệ,
để trở thành Người Bạn Đạo Lý Tưởng, một người có
một nhân cách thật sự, mang tâm tính thật sự của một
con người, và có trí tuệ, trở thành người cao thượng hơn
người bình thường. Sau đó, giúp người khác cũng trở thành
Người Bạn Đạo Lý Tưởng. Từ cá nhân này sang cá nhân
khác, rồi đến thế giới, nếu tất cả có được phẩm
tính của Người Bạn Đạo Lý Tưởng, thì thế giới sẽ
được an vui hạnh phúc. Muốn thế, chúng ta phái thực hành
pháp Tứ Niệm Xứ, một pháp tu đúng đắn và hiệu quả nhất.
Cầu mong các bạn hành thiền tốt đẹp.
