Một
trong những yếu tố tâm linh, và cũng là một trợ lực vững
mạnh trên con đường tu tập, là sự tín ngưỡng hay lòng
tự tin. Một khi chúng ta có đức tin vào chuyện mình đang
làm, thì bất cứ một nỗi nghi ngờ, chán nản nào làm ta
chùng bước, cũng sẽ trở nên bất lực.
Có
nhiều loại đức tin khác nhau có thể phát hiện. Loại thấp
nhất là khi ta có một đức tin hay một tín ngưỡng đối
với người nào hay điều gì, chỉ vì ta cảm thấy ưa thích
nó. Chúng đem lại cho ta một cảm giác nhẹ nhàng, hứng khởi,
nên ta đặt đức tin của mình vào đấy. Những loại tín
ngưỡng này thì dễ đi đến mù quáng. Một loại đức tin
cao hơn là khi ta cảm nhận được một số đức tốt trong
một người khác, như là trí tuệ và lòng từ bi. Ðức tin
này rất là hữu ích, vì sự cảm phục cũng là một đức
tốt của tâm, nó khuyến khích ta bắt chước theo những điều
hay đẹp đó.
Cũng
có những đức tin và lòng tín ngưỡng phát xuất từ một
kinh nghiệm về chân lý của mình. Khi ta bắt đầu kinh nghiệm
được sự hoạt động của thân tâm một cách thâm sâu, ta
sẽ có được một niềm vui và lòng tin bất tận vào giáo
pháp. Nó không dựa trên một tình cảm mù quáng hay ở sự
kính phục một người khác, mà được xuất phát từ một
trí tuệ quán chiếu nhìn thấy tự thân của sự vật. Và
điều này dẫn đến một đức tin cao thượng nhất, khai triển
qua kinh nghiệm giác ngộ. Bằng một quán chiếu thẳm thấu,
thấy được chân lý, đức tin của ta sẽ không bao giờ bị
lay chuyển.
Khi
đức Phật sắp nhập diệt, Ananda hỏi Phật, các ông không
biết rồi sẽ lấy ai để làm thầy. Ngài trả lời: "Hãy
tự thắp đuốc lên mà đi. Hãy nương tựa vào nơi chính mình.
Các ông đừng đi tìm kiếm một nơi trú ẩn nào ở bên ngoài
hết. Hãy xem chân lý như là ngọn đuốc dẫn đường. Hãy
xem chân lý như là nơi trú ẩn. Này Ananda, những ai trong lúc
ta còn sống hay sau khi ta đã nhập diệt, biết tự thắp đuốc
lên mà đi lên mà đi, không tìm kiếm bất cứ một sự nương
tựa nào ở bên ngoài, lúc nào cũng xem chân lý như là một
ngọn đuốc dẫn đường, một nơi trú ẩn, những người
ấy sẽ đạt đến một trình độ cao thượng nhất, nhưng
họ phải biết luôn luôn cố gắng học hỏi"
Bài
Đọc Thêm:
Giới
Thiệu về Thiền Vipassana
Thực
tập Thiền Minh Sát
Những
Bài Giảng Tóm Tắt của Khóa Thiền Minh Sát Mười Ngày
Bốn
Sự Thật Nhiệm Mầu, Joseph Goldstein-Nguyễn Duy Nhiên dịch
Tứ
Như ý Túc, Joseph Goldstein-Nguyễn Duy Nhiên dịch